Depremde hayat kurtaran çok basit teknolojiler mevcut. Bazen plastik bir halka bazen de Japonların kullandığı sismik izolatörler binalarınızı ve hayatlarınızı depremden koruyabilir.
Dünyada deprem riskinin en fazla olduğu ülkeler arasında Türkiye de yer alıyor. Kahramanmaraş merkezli iki büyük depremin ardından 11 ilde binlerce bina enkaza dönerken, 36 binden fazla kişi hayatını kaybetti. Yaşanan depremin ardından akıllara bir kez daha bilim ve teknoloji geldi.
Peki, depremde evlerinizi koruyacak teknolojiler hangileri? Dünya ülkeleri hangi teknolojileri kullanıyor?
Japonya depremlerin sık ve şiddetli yaşandığı bir ülke… Bu nedenle depremlerle nasıl baş edileceği konusunda zamanla çeşitli teknolojik araçlar geliştirildi. Bunlardan en etkili olanı ise sismik izolatörler. Sismik izolatörler yaklaşık 30 yıl önce geliştirilen ve binaların depremden görebileceği zararı minimize eden bir teknolojinin ürünü. Binaların taşıyıcı kolonlarına uygulanan bu izolatörler, büyük depremler esnasında bile binaların elastik davranmasını sağlayarak yıkımı maksimum seviyede önlemeyi başarıyor.
SİSMİK İZOLATÖR TÜRKİYE’DE MEVCUT MU?
Bu teknoloji Türkiye’de uygulanıyor mu? Bu sorunun cevabı kısmen evet. Elazığ’da 2014 yılında inşa edilen Fethi Sekin Şehir Hastanesi’nde bu teknoloji mevcut. Elazığ’da 24 Ocak 2020 tarihinde meydana gelen 6,8 büyüklüğündeki deprem, hastanede 3,1 büyüklüğünde hissedildi ve herhangi bir hasar görmedi. Sismik izolatör teknolojisi Türkiye’de ilk önce 1999 yılında Atatürk Havaalanı’nda kullanıldı. Bu teknolojinin en önemli özelliği ise sadece yeni yapılan binalara değil, mevcut binalara da uygulanabilir olması.
OTOMOBİLLERDE KULLANILAN AMORTİSÖRLER BİNALARA DA UYGULANABİLİR
Otomobillerde amortisör kullanımını muhtemelen duymuşuzdur. Ancak binaların da amortisörlere sahip olabileceğini bilmiyor olabilirsiniz. Binalarda kullanılan amortisörler deprem sırasında sismik dalga enerjisini hidrolik sıvıya aktararak ısı enerjisine dönüştürüyor ve şok dalgalarının gücünü zayıflatıyor.
SİSMİK GÖRÜNMEZLİK PELERİNİ
Hammaddesi plastik olan bir teknolojiden bahsedeceğiz. Deprem, yüzeyde dikey hareket yaratan ve binaları sallayan dalgalar olarak araziye yayılır. Bazı mühendisler bu hareketi önlemek için bir binanın temeline perde görevi gören ve dalgaları görünmez kılan 100 adet plastik halka yerleştirir ve binanızı depremden korur. Bakıldığında çok büyük bir teknolojiymiş gibi görünmese de bu ürünler son yıllarda yurt dışında birçok inşaat mühendisi tarafından test edildi ve konutlara uygulandı.
