Yaghan dilini konuşan son kişi olan 93 yaşındaki Christina Calderon, Covid-19 nedeniyle hayata veda etti. Calderon, Şili’nin Magnalles bölgesinde yaşıyordu.
1928’de Isla Navarino’da doğan Calderon, 6 bin yıl boyunca Tierra del Fuego takımadalarında yaşayan atalarının, kano göçebelerinin geleneklerini ve inançlarını sürdürdüğü Villa Ukika topluluğunda yaşamıştı. Çok küçük yaşlardan itibaren İspanyolca öğrendi. Dokuz çocuğuna ve on dört torununa bakabilmek için uzun yıllar bir yerli geleneği olan Yaghan sepetlerini örerek geçindi.
‘ANADİLİMDE KONUŞACAĞIM KİMSE KALMADI’
Aile üyelerinin çoğu, ayrımcılık korkusuyla Yaghan dilini öğrenememişti. Calderon, 2016’da İspanyol gazetesi El Pais’e verdiği söyleşide, “Kız kardeşim Ursula öldüğünde, anadilimde konuşacağım kimse kalmadı. Tamamen yalnız kaldığımı hissettim” dedi.
Calderon’un torunu Cristina Zarraga Yaghan dilini yaşatmak için çalışmalar yaptı. Bir CD ile beraber verilen bir Yaghan-İspanyolca sözlük oluşturan Zarraga ayrıca Yaghan efsaneleri, şarkıları ve masallarından oluşan bir kitabın editörlüğünü yaptı.
Cristina Calderon, Şili Kültür ve Sanat Konseyi tarafından “Yaşayan İnsan Hazinesi” olarak tanınmış ve 2009 yılında Magallanes Bölgesi ve Şili Antarktika’nın Şanlı Kızı ilan edilmişti.
Calderon’un ölümüyle Yaghan dilini konuşan kimse kalmadı.
