Ekonomi yazarı Alaattin Aktaş, Merkez Bankası'nın bundan sonra faizi aşağıya çekmek için iki etkene bakacağını belirtti ve bunları sıraladı.
Merkez Bankası’nın yılın ilk kararında faizi yüzde 45’e çıkarmasının ardından bundan sonra nasıl bir yol izleyeceği merak ediliyor. Ekonomim yazarı Alaattin Aktaş, Merkez Bankası’nın bundan sonra faizi aşağıya çekmek için iki etkene bakacağına dikkat çekti. Aktaş,bunları “Birincisi; yüzde 45 faiz, ‘Aylık enflasyonun ana eğiliminde belirgin bir düşüş sağlanana’ kadar uygulanacak. Ama bu yeterli görülmüyor. İkinci olarak da ‘Enflasyon beklentilerinin öngörülen tahmin aralığına yakınsaması’ beklenecek” şeklinde özetledi.
Alaattin Aktaş’ın yazısı özetle şöyle:
“Yüzde 45 faizin ne zaman değişeceğini, ağırlıkla da aşağı çekileceğini belirleyecek iki temel etken var. Biri; iktisat kuralları. Diğeri; siyasetçinin ne istediği. İşte “gerektiği müddetçe”ye yanıt ararken ancak ilkinden hareket edebiliriz. Çünkü siyasetçinin ne zaman ne isteyeceğini bilmek mümkün değil. Öncelikle aylık enflasyonun ana eğilimine bakılacak. Söylenen bu. Merkez Bankası enflasyonun mayısa kadar yüksek gideceğini aylar öncesinden açıkladı. Hem mayıs için yıllık oranın yüzde 74’le zirveye çıkacağının beklendiği de yine çok önce ilan edildi.
Merkez Bankası ocak ve şubattaki yüksek oranları aylık enflasyonun ana eğiliminin bozulması olarak görmez. Bu oranlardan dolayı da bir faiz artışına gidilmez. Zaten sonrasında oranlar görece düşük gelmeye başlar ve faiz artışı hiç gündeme gelmez. Yıllık oran dile getirdiğim aylık tahminlere göre ocakta yüzde 68, şubat, mart ve nisanda yüzde 71, mayısta yüzde 75 olur.
‘MAYIS DÖNÜM NOKTASI’
2024 enflasyonunda mayıs dönüm noktası… Doğalgazda geçen yıl başlatılan sıfır fiyat uygulamasından dolayı 2023’ün mayısındaki sıfır oranın etkisiyle bu yıl zirve mayısta görülecek ve sonrasında düşüş başlayacak. Hele hele temmuz ve ağustosta ne düşüş olacak!
Mayısta yüzde 74-75’e ulaşacak yıllık oranı yüzde 36 olarak ilan edilen düzeye indirmek gerçekten ciddi ciddi düşünülüyorsa haziranla birlikte ekonomi tam bir cendereye alınacak demektir. Tamam baz etkisiyle hızlı bir gerileme olacak ama yine de yüzde 36 çok zor. Zaten Merkez Bankası da kendine yüzde 42’ye kadar bir alan tanımış durumda, tahmin 36 ama üst sınır 42.
Eğer haziranla birlikte aylık ortalama artış yüzde 2 dolayında tutulabilirse yıllık oran ağustos sonunda yüzde 50’ye inecek. Bu oranı 3 Eylül Salı günü öğreneceğiz. Para Politikası Kurulu toplantısı da 19 Eylül Perşembe günü.
‘SENARYOLAR ÇÖPE GİDEBİLİR’
Enflasyon yüzde 50’ye düştü diye yüzde 45 olan faiz aşağı çekilir mi?
Makul iktisat teorileri “Çekilmez tabii ki” diyor.
Ama makul kavramına dikkat!
Seçime kadar enflasyona göre çok az artırılacağı anlaşılan kur, seçimden sonra biraz bırakılır ve bu da geçen yılın yaz aylarında olduğu gibi fiyatların hızla artmasına yol açarsa yukarıdaki senaryo tümüyle çöpe gider. Bu durumda yıl içinde bir faiz indirimi hiç gündeme gelmez.”
