Letonya Parlamentosu Ermeni soykırımını tanıyan bir kararı bugün kabul etti, Dışişleri Bakanlığı kınama açıklaması yayınladı.
Letonya Parlamentosu (Saeima) bugün Ermenilerin 1915’de Anadolu’da soykırıma uğradığını kabul eden bir yasa tasarısını onayladı.
Parlamentonun Dış İlişkiler Komitesi Başkanı Rihards Kols, tasarı görüşmeleri sırasında komitenin Ermeni soykırımına ilişkin bildirinin hazırlıklarını bir kaç aydır sürdürdüğünü ve bu süreçte tüm tarafları dinlediğini belirtti.
Onaylanan bildiride, 24 Nisan 1915’te İstanbul’daki Ermeni entelektüel ve aktivistlerinin tutuklanmasıyla başlayan Ermeni soykırımında, toplu katliamlar ve tehcirlerde hayatını kaybedenlerin hayatlarını hatırlamanın önemli olduğu belirtiliyor ve Osmanlı İmparatorluğu’nun Ermenilere karşı işlediği suçlar kınanıyor.
Birleşmiş Milletler Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılmasına İlişkin Sözleşme’ye ve Avrupa Parlamentosu’nun benzer yönde aldığı karara atıfta bulunulan bildiride Letonya’nın insanlığa karşı tüm suçları kınadığını ve gelecekte tekrarlanmasını önlemek için bu suçları tanıma ve hatırlama görevini gerçekleştirdiği vurgulanıyor.
Osmanlı yetkililerinin eylemleri sonucunda birçok Ermeninin zorla imparatorluğun diğer bölgelerine sürüldüğü ve bunun da kıtlık, fiziksel şiddet ve cinayetler nedeniyle çok sayıda can kaybına yol açtığı kaydedilen bildiride, Saeima’nın tüm Ermeni soykırımı kurbanlarının anısını onurlandırdığının ve hayatta kalanlara saygı gösterdiğinin altı çiziliyor ve aynı zamanda, sağlıklı ve olgun bir demokrasinin gelişmesi için tarihsel olaylarla ilgili açık ve özgür tartışmaların vazgeçilmez olduğuna dikkat çekiliyor.
DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI TEPKİ GÖSTERDİ
Dışişleri Bakanlığı, Letonya Parlamentosunun aldığı kararı kınayan bir açıklama yayınladı. Açıklamada şunlar ifade edildi: “Letonya Parlamentosu’nda bugün kabul edilen ve 1915 olaylarını “soykırım” olarak tanıyan karar, tarihi siyasi saiklerle yeniden yazma niteliğindeki hükümsüz bir teşebbüstür. Bu talihsiz ve hukuk dışı kararı reddediyor ve şiddetle kınıyoruz. Parlamentolar tarih yazma ve yargılama mekanları değildir.
1915 olaylarına ilişkin olarak, uluslararası hukukta tanımlanmış olan soykırım ifadesinin kullanılabilmesi için gereken şartların hiçbiri mevcut değildir. Bu teşebbüs, başta 1948 Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi hükümleri olmak üzere, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin 1915 olaylarının tartışmalı niteliğini açıkça ifade eden 2013 ve 2015 tarihli kararlarına da aykırıdır.
Bu karar, Letonya’nın işgalinin 80. yıl dönümü vesilesiyle kendi tarihindeki olaylara ilişkin olarak yapmış olduğu, tarihi olaylara dürüst ve adil bir şekilde yaklaşılmasının uluslararası ilişkilerin bir ön şartı olduğu yönündeki açıklamasıyla da çelişmekte ve bu bağlamda da bir çifte standardı ortaya koymaktadır.
Letonya Parlamentosu’nu tarihten düşmanlık çıkarmaya çalışan bazı çevrelerin gündemine hizmet etmek yerine, bu yanlış adımını geri almaya, başta Türk ve Ermeni halkları arasında olmak üzere, bölgede barış içinde bir arada yaşama pratiğinin tesis edilmesine yönelik çabaları desteklemeye davet ediyoruz.”
