Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “fikri iktidar tesis edemedik” sözleri dindar camiada tartışma konusu oldu. Bağımsız Milletvekili Cihangir İslam “Fikirler baskı ortamında yetişmez” derken, DEVA Partili Mustafa Yeneroğlu, “Kültürel iktidar talep edenler, tek renkli ve tek sesli bir toplum istiyor” yorumunda bulundu.
Erdoğan'dan "kültürel iktidar" sözleri sonrasında Yeni Sanat Vakfı kuruldu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “fikri iktidar tesis edemedik” sözleri dindar camiada tartışma konusu oldu. Bağımsız Milletvekili Cihangir İslam “Fikirler baskı ortamında yetişmez” derken, DEVA Partili Mustafa Yeneroğlu, “Kültürel iktidar talep edenler, tek renkli ve tek sesli bir toplum istiyor” yorumunda bulundu.
Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2002’den beri iktidarda olmasına rağmen sık sık ‘kültürel alanda iktidar olamadık’ sözlerini sarf ediyor. Erdoğan, geçtiğimiz günlerde bir kez daha kültürel iktidar alanındaki “eksikliğini” dile getirerek, “İlimde, sanatta, kültürde benzer sıkıntılarla karşı karşıyayız. Dünyaya kendimizi anlatamıyoruz. Bunun için de fikri iktidarımızı da hala tesis edemediğimiz kanaatindeyim. Hiç kimsenin bu arayıştan rahatsız olmaması gerekir” şeklinde konuştu.
Erdoğan’ın ‘fikri iktidarı tesis edememesi’ sorunuyla ilgili dindar camianın önde gelen kanat önderleri ile düşünce insanlarından farklı tepkiler geldi.
“FİKİRLER BASI ORTAMINDA YETİŞMEZ”
Bağımsız İstanbul Milletvekili Cihangir İslam, RS FM’de Atilla Güner’le Akşam Postası programına konuk olarak Erdoğan’ın sözlerini yorumladı. İslam, fikirlerin özgür ortamlardan doğacağını kaydederek, “Fikirler baskı ortamında yetişmez. Elinizde apaçık hakikat dahi olsa bunu bana dayatamazsınız, benim gönüllü katılımım gerekir. Genelde sivil kesimin, üniversitelerin okuyan, ve yazan çizen insanların uğraş alanıdır ve medeniyet böyle oraya çıkar ve eğer yeni bir medeniyet oluşturma çabanız varsa. Ancak özgür bir ortam ama bilginin değerlendirildiği, bilgiye değer verildiği, bilgi üretiminin herkes tarafından ele alındığı bir ortamı kurarak böyle bir yolun önünü açarsınız” değerlendirmesinde bulundu.
“Hem Türkiye’nin önünü açmak hem de kültürel gelişimin önünü açmanın yolu basittir, son derece sade bir yoldur” diyen Cihangir İslam, bu yolu da şöyle açıkladı: “Öncelikle iktidarın kendini tartışmaya açması lazım. Eleştirileri dikkate alması, gerektiğinde detaylı şekilde tartışması lazımdır. AK Parti iktidarının sonunda şöyle bir tablo görüyoruz. Çok sayıda artan dolar milyoneri ya da milyarderi var. 18 yıl içerisinde kısa sürede zengin olabilmiş bazı kişi veya kurumları görebiliyoruz. Medeniyet kurmak sadece düşün adamlarının işi değil. Aynı zamanda güç sahiplerinin yani sermayenin, medyanın ve ülkedeki bütün kurum ve kişilerin ortak katkısıyla yapılabilecek bir şey. İktidarın mahareti de kendi içerisindeki farklı toplulukları bir araya getirilip bu medeniyet tefekkürüne zemin hazırlamaktır.”
“KÜLTÜREL İKTİDAR TALEP EDENLER, TEK RENKLİ VE TEK SESLİ BİR TOPLUM İSTİYOR”
AKP’den istifa ederek Ali Babacan liderliğinde kurulan Demokrasi ve Atılım Partisi’nde (DEVA) Genel Başkan Yardımcısı olarak siyasete devam eden Mustafa Yeneroğlu da ‘kültürel iktidarın’ güç tahakkümüyle kurulamayacağını belirtti. Yeneroğlu, “‘Kültürel iktidar’ tam bir tezat. Sanat, edebiyat ve kültür aslında güç tahakkümüne, katı iktidar mekanizmalarına karşı çıkışın araçlarıdır. Kültürel iktidar talep edenler, tek renkli ve tek sesli bir toplum istiyor. Oysa böyle bir istek hem gerçek dışı hem çirkin hem de yıkıcı” ifadelerini kullandı.
"Kültürel iktidar" tam bir tezat. Sanat, edebiyat ve kültür aslında güç tahakkümüne, katı iktidar mekanizmalarına karşı çıkışın araçlarıdır.
Kültürel iktidar talep edenler, tek renkli ve tek sesli bir toplum istiyor. Oysa böyle bir istek hem gerçek dışı hem çirkin hem de yıkıcı.
— Mustafa Yeneroğlu (@myeneroglu) October 19, 2020
“İTİBAR SADECE DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜNDE YEŞEREBİLİR”
Siyaset Bilimci ve yazar Hasan Kösebalaban ise ‘fikri iktidarın tesis edilememesini’, “Edemediniz, çünkü fikirler devlet gücüyle iktidar olamaz. Fikirlerin iktidarı değil, fikirlerin itibarı olabilir. İtibar ise sadece düşünce özgürlüğünde yeşerebilir” sözleriyle yorumladı.
Yönetmen Mesut Uçakan ise konuya farklı pencereden bakarak, “Fikrî iktidara giden yolun başında kültür-sanat gelir; kültür-sanatın başında da filmiyle, belgeseliyle, dizisiyle sinema… 40 küsur yıldır bunu anlatıp durduk” değerlendirmesinde bulundu.
Fikrî iktidara giden yolun başında kültür-sanat gelir; kültür-sanatın başında da filmiyle, belgeseliyle, dizisiyle sinema… 40 küsür yıldır bunu anlatıp durduk.
— Mesut Uçakan (@mesutucakan) October 19, 2020
Saadet Partili Ali Aktaş ise fikri iktidar konusunda Erdoğan’ın kendisini işaret ederek, “Düşünce dünyası İstanbul İmam Hatip Lisesi Öğrencisi seviyesini aşamamış birinin fikri iktidarı mı olur? Prompter olmasa kendisinden hiçbir bilgece laf duyamayacağımız birisinden fikri iktidar çıkar mı?” dedi.
“GENÇLER ADİL YARGILANMA TALEBİYLE ÖLÜM ORUCUNDA ÖLÜRKEN KÜLTÜREL İKTİDAR VE MEDENİYET GEVELEYEN…”
Dindar camiada 90’lı yılların efsane kitabı ‘Mızraksız İlmihal’in yazarı Mehmet Efe konuya bambaşka bir noktadan yaklaşarak şu değerlendirmeyi yaptı: “İnsanlar açlıktan kendini yakarken ekonomi bakanına sahip çıkan; gençler adil yargılanma talebiyle ölüm orucunda ölürken kültürel iktidar ve medeniyet geveleyen; halkın rızkı ve iradesi gaspedilirken dostluk döktüren şairler, yazarlar; bir sırtlan kadar şair veya yazar değiller.”
KILIÇDAROĞLU: ÇOK BEKLERSİN
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ise Erdoğan’ın ‘fikri iktidar’ konusundaki sözlerini eleştirerek, “Erdoğan geçen gün, ‘Fikri iktidarımızı hala tesis edemedik’ dedi. Senin fikrin Orta Çağ fikri bile değil. Fikri iktidar için ahlak lazım. Yetişen herkes sana oy versin istiyorsun böyle bir şey yok. Düşlediği eğitim sisteminin düşlediği iktidarı gerçekleştirme şansı sıfır. Hürriyete karşı biri fikri hür, vicdanı hür insan isteyebilir mi? ‘Fikri iktidarımızı halen tesis edemedik.’ Daha çok beklersin. O çocuklar, gelecekte oy verecek çocuklar senin onların hakkını nasıl yediğini bilmiyor mu? Sürekli yalan söyleyerek fikri iktidar olunmaz” yorumunda bulundu.
