Dünya Bankası, Rusya-Ukrayna Savaşı sebebiyle doğalgazdan buğday ve pamuğa kadar birçok üründe büyük fiyat artışları beklediklerini ifade etti.
Dünya Bankası, Ukrayna’daki savaşın 1970’lerden bu yana yaşanan “en büyük emtia şokuna” neden olacağı uyarısında bulundu. Banka, doğalgazdan buğday ve pamuğa kadar birçok üründe büyük fiyat artışları beklediklerini ifade etti.
BBC Türkçe’nin aktardığına göre Dünya Bankası’nın hazırladığı raporun yazarlarından Peter Nagle, fiyatlardaki artışın “çok büyük ekonomik ve insani etkilerini hissettirmeye başladığını” söyledi. Nagle, “Dünyanın dört bir yanındaki hanelerde, hayat pahalılığı krizi hissediliyor. Gelirlerinin daha büyük bir kısmını gıda ve enerjiye harcadıkları için en yoksul haneler için özellikle endişeliyiz, bu fiyat artışına karşı özellikle onlar çok hassas” diye konuştu.
Dünya Bankası, enerji fiyatlarının yüzde 50’den fazla arttığını ve bu durumun haneler ve işletmeler için faturaları yükselteceğine dikkat çekti. En büyük artış ise maliyet fiyatlarının iki katından fazla tırmanışa geçtiği Avrupa’da oldu. Fiyatların gelecek yıl ve 2024’te düşeceği tahmin ediliyor.
ENERJİ FİYATLARINDAKİ EN YÜKSEK ARTIŞ
Dünya Bankası, enerji fiyatlarının tırmanmasını “23 aylık en yüksek artış” olarak nitelendirdi.
Petrol fiyatlarının 2024’e kadar yüksek seyretmesi bekleniyor. Rusya, dünya petrol üretiminde yaklaşık yüzde 11’lik payı ile üçüncü sırada yer alıyor. Ancak Dünya Bankası raporunda, yaptırımlar yüzünden yabancı şirketlerin ayrılması ve teknolojiye erişimin sınırlanması nedeniyle “savaştan kaynaklanan tedarik kesintilerin olumsuz etkisinin kalıcı olması bekleniyor” denildi.
BUĞDAY FİYATLARINDA REKOR ARTIŞ
Dünya Bankası gıda fiyatlarında keskin artışlar yaşanacağı konusunda uyardı.
Buğday fiyatlarının yüzde 42.7 artarak dolar bazında yeni rekor seviyelere ulaşması bekleniyor. Diğer önemli artışlar ise arpada yüzde 33,3, soya fasulyesinde yüzde 20, sıvı yağda yüzde 29,8 ve tavukta yüzde 41,8 olarak görülüyor. Bu fiyat artışları, Ukrayna ve Rusya’dan ihracatın büyük ölçüde azalmasıyla bağlantılı.
Gübre, metal ve mineraller de dahil olmak üzere diğer hammadde fiyatlarının da artması bekleniyor. Kereste, çay ve pirinç ise maliyetlerinin düşmesi beklenen az sayıdaki ürünler arasında yer alıyor.
GÜBRE FİYATLARINDA YÜZDE 69 ARTIŞ BEKLENİYOR
Dünya Bankası’ndan Nagle, Ukrayna savaşının neden olduğu arz sıkıntısının çözülmesine diğer ülkelerin orta vadede yardımcı olabileceğini belirtiyor. Ancak bu yıl gübre fiyatlarında yüzde 69’luk bir artış tahmini, “çiftçilerin daha az gübre kullanmaya başlaması ve tarımsal verimin düşmesi konusunda gerçek bir risk” anlamına geliyor.
Dünya Bankası raporu, genel olarak ürünler için “Fiyatların genel olarak 2022’de zirve yapması, ve bu zirvenin daha önce tahmin edilenden çok daha yüksek olması bekleniyor” diyor.
Ayrıca “Ürün piyasalarının görünümünün, büyük ölçüde Ukrayna’daki savaşın süresine ve bunun tedarik zincirlerinde neden olduğu aksamalara bağlı olacağı” belirtiliyor.
