Dolarına sahip çık, ortalık karışacak

Faiz artarken, kredi kartı ve kredi faizleri de artacak. Son günlerde fırsatını bulan dibini sıyırıncaya kadar döviz, altın, eşya, ev ya da otomobil alıyor. "Tünelin ucundaki ışık" zannettiğiniz son sürat üzerinize gelen tren olabilir. Ezcümle dolar alanlara 22 Haziran tuzağının tek gayesi var. O da müteakip ralli öncesinde ucuzdan biraz daha dolar toplamaktır.

TURHAN BOZKURT 17 Haziran 2023 HABER ANALİZ

Merkez Bankası’nda (TCMB) başkanlık koltuğuna Hafize Gaye Erkan geçti. Erkan ilk faiz kararını 22 Haziran Perşembe günü verecek. “Başkan” unvanı ile Para Politikası Kurulu’na ilk defa iştirak edecek.

Toplantı tarihi yaklaştıkça hem faiz hem de dolar Türk Lirası (TL) kuru tahminleri havada uçuşuyor.

FAİZDE KESKİN BİR ARTIŞ KOLAY DEĞİL

Goldman’dan Deutschebank’a kadar onlarca yabancı finans devi Erkan’ın faizi yüzde 20’ye çıkarabileceğini belirtiyor.

Yıl sonuna kadar yüzde 35’e kadar tırmanabileceğine işaret edenler de var. Ancak Erkan’ın hariçten ahkam kesenler bankaların beklentilerini karşılaması o kadar kolay değil.

Nitekim Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, patronlar kulübü TÜSİAD’ı ziyareti esnasında ufukta yeni bir seçim olduğuna işaret ederek, “Yerel seçimler keşke yarın olup bitseydi.” diye serzenişte bulundu.

Mealen faiz başta olmak üzere acı reçeteye dair beklentileri aşağı çekmiş. Seçime kadar estek köstek gidileceğini anlatmış.

Zaten Şimşek yakın çevresine, “Çok büyük enkaz devraldık. Buradan çıkmak kolay değil.” diye içini dökmüştü.

Faiz elbette artacak, ancak aydan aya hangi oranda ve nereye kadar artacağına yine Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) lideri ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan karar verecek.

FAİZ ARTARSA DOLAR SERT DÜŞER Mİ?

Faiz cenahında vaziyet tahmin edilenden daha karışık. Hâl böyle iken birileri dolar alanlara yine aynı taktiklerle tuzak kurma gayretinde.

Seçimden bu yana yüzde 15 değer kazanan ve 23,65 TL’ye yükselen doları arka kapıdan müdahalelerle tutmaya çalışırken dolarda sert düşüş tacirliği yapıyorlar.

TCMB’nin yeni başkanı Erkan da şeffaf olmayan ve irrasyonel müdahalelere başladığına göre kur nasıl düşecekmiş?

Tuzu kurular, “Faiz artacak, dolar sert düşecek.” kehaneti ile vatandaşın dövizini elden çıkarması için hokkabazlık üstüne hokkabazlık yapıyorlar.

“Dolar 11 TL’ye kadar inecek, satın.” hezeyanı kadar 20 TL’nin altına ineceğine dair yorumların oltanın ucundaki yemden öte bir karşılığı yok.

Doların adil değeri resmî enflasyonun son 1,5 yılı hesaba katıldığında dahi 27 TL civarında. Cumhurbaşkanı Seçimi’ne kadar dolar göstermelik şekilde 20 TL’nin altında tutmak için emanet dövizler arka kapıdan satıldı.

Katar, Çin, Güney Kore ve Birleşik Arap Emirlikleri merkez bankalarının yolladığı emanet dövizler (swap) elden çıkarıldı. Net döviz rezervi eksi (-) 60 milyar dolara geriledi. Hazine’nin mevduatı düşüldüğünde açık 80 milyar dolar.

Cari açık 60 milyar dolara tırmanıyor. Dışarıda doların faizi yüzde 5,25. Türkiye döviz borcuna yıllık yüzde 10 civarında faiz ödüyor.

SERT FAİZ ARTIŞI KUR ŞOKUNA SÜRÜKLEYEBİLİR

“Enflasyonu düşürelim.” derken kurda sert düşüşe sebebiyet verecek hamleler yeni kur şokunun şiddetini artırmaktan başka bir netice vermeyebilir.

Adil değerinin asgari yüzde 10 altında kalan dolar TL kuru daha da aşağı inerse herkes döviz toplar. Kur korumalı mevduat ya da KKM katılım hesapları hiç olmadığı kadar.

Son kur artışı KKM’de Hazine’ye 140 milyar liraya mâl olacak.

Kur mevcut seviyelerden düşerse ihracat ve turizm firmaları ağır yara alır. İthalat daha cazip hâle gelir. Dış ticaret açığı cari açığı tamamen kontrolden çıkarabilir.


 

Doların ucuz kaldığını bilindiğine göre, kurdaki gerileme alım fırsatı olarak mütalaa edilecektir. TCMB’nin döviz talebini karşılayamama ihtimali var.

Böyle bir efektif krizi Türkiye’yi Lübnan ve Arjantin benzeri bir kaosa sürüklenebilir. İthalat ödemeleri aksar ve dahilde zecrî (polisiye) tedbirlerden başka bir çare kalmayabilir.

BÜTÜN PLAN DOLARI 30 TL ALTINDA TUTMAK İÇİN

Sermaye kontrolleri, döviz işlemlerine ve yurt dışına döviz transferine tahdit koyma gibi kısmen tatbik edilen kararlar daha keskin bir şekilde resmiyet kazanabilir.

Döviz düşecek” diyenlere kulak asmayın. Velev ki dolar TL kuru 22 Haziran’da faiz artışından mütevellit kısmen geri çekildiğinde yeni alım fırsatı olarak görülebilir.

Yıl sonunda dolar TL kuru 30’un altında kalırsa Mehmet Şimşek başarılı kabul edilecek. Aksi hâlde Erdoğan, selefleri gibi Şimşek’i günah keçisi ilan edecek ve kâğıt gibi buruşturup atacak.

Haddizatında Erdoğan’ın şu sözleri yeni dönemin öyle pür ortodoks (Klasik para politika) bir iklimde geçmeyeceğinin ipuçları olabilir: “Yeni dönemde ekonomimizi şahlandıracak kurmay kadromuzu hamdolsun kısa sürede teşkil ettik. Merkez Bankası’ndan (Hafize Gaye Erkan) BDDK’ya (Şahap Kavcıoğlu) kadar alanında temayüz etmiş isimleri görevlendirdik.”

Erdoğan, Şimşek’e “Bir sana bir de bana.” mesajını verdi.

Devamında verdiği çekin vadesinin ve oranın belli olduğunun altını çizdi: “Kimse ‘Cumhurbaşkanı faiz politikalarında ciddi bir değişime mi gidiyor?’ gibi bir yanılgının içine düşmesin. Ben burada aynıyım”

Üstelik dün bir, bugün iki işadamları Saray’ın kapısını çalmaya başladı.

MÜSİAD LOBİSİ SARAY’DAN NE TALEP ETTİ?

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) temsilcileri başta olmak üzere işadamlarının hepsi veryansın ediyor: “Çekler yazılıyor. Krediler temerrüte düşüyor. Tahsilat aksıyor. Kredi musluklarını açmazsanız batarız.”

Erdoğan’ın Şimşek’e rağmen Kavcıoğlu’na BDDK kanadında niye forvet forması giydirdiği birkaç aya daha iyi anlaşılacak.

Faiz artarken, kredi kartı ve kredi faizleri de artacak. Son günlerde fırsatını bulan dibini sıyırıncaya kadar döviz, altın, eşya, ev ya da otomobil alıyor.

“Tünelin ucundaki ışık” zannettiğiniz son sürat üzerinize gelen tren olabilir.

Ezcümle dolar alanlara 22 Haziran tuzağının tek gayesi var. O da müteakip ralli öncesinde ucuzdan biraz daha dolar toplamaktır.

—————————————

İletişim için:

https://www.youtube.com/turhanbozkurt

Twitter: @turhanbozkurTV

https://www.facebook.com/TurhanBozkurt/

e-posta: [email protected]