17 Haziran'da yürürlüğe girecek olan 'Sezar Yasası' başlıklı yaptırımlar Suriye’ye yönelik bugüne kadarki en ağır yaptırımları içeriyor. Yasa, bazı uzmanlar tarafından bölgeye “Amerikan müdahalesi” olarak yorumlanıyor.
ABD’nin Suriye’ye uygulayacağı ‘Sezar Yasası’ başlıklı yaptırımlar 17 Haziran’da yürürlüğe giriyor. Yaptırımların iktidarda kalma mücadelesi veren, iç savaşın yanında büyük bir ekonomik kriz ile boğuşan Devlet Başkanı Beşar Esad üzerindeki baskıyı iyice arttıracağı düşünülüyor.
Suriye’ye yönelik bugüne kadarki en ağır yaptırımları içeren bu yasa, bazı uzmanlar tarafından bölgeye “Amerikan müdahalesi” olarak yorumlanıyor. Amerikan yönetimine göre ise yaptırımlar Esad ve destekçilerinin yüz binlerce insanın öldüğü iç savaşta işlediği insanlığa karşı ve savaş suçlarından sorumlu tutulmasını sağlayacak. Şam, bu uygulamanın en çok Suriye vatandaşlarına zarar vereceğini, ekonomik krizi tırmandıracağını savunuyor.
Söz konusu yaptırımlar, temel gıda ve insani yardım malzemelerinin ülkeye girmesi önünde bir engel değil. Ancak olası benzer yardımlardan Esad hükümetinin fayda sağlamadığına emin olmak için ABD hükümeti ve sivil toplum kuruluşları uzmanları incelemeler yapacaklar. ABD’li bazı sivil toplum kuruluşlarının temsilciler, Esad hükümetinin cezalandırılmayı hak ettiğini fakat yaptırımların siviller üzerinde herhangi bir olumsuz etki yaratmaması için dikkatli davranılması gerektiğini belirtiyor.
ABD, yaptırımların iptali için Suriye’ye altı şart sunuyor. Bu şartların başında, sivillere yönelik saldırıların durdurulması, gözaltında bulunan on binlerce kişinin serbest bırakılması ve mültecilerin ülkelerine güvenli şekilde dönmelerine imkan tanınması maddeleri yer alıyor.
Reuters’da yer alan analize göre, Suriye halihazırda zaten ABD ve Avrupa Birliği yaptırımlarının etkisinde ve Suriye’deki yüzlerce şirket hatta bazı iş adamlarının ve siyasilerin mal varlığı dondurulmuş durumda. Fakat yeni yatırımlar ABD’ye Suriye’de çok daha geniş yetkiler tanıyor. Örneğin sadece Suriyeli değil, farklı vatandaşlıkları olan ve Suriye ile ilgili ticari faaliyet yürüten kişilerin mal varlıklarını da bu yeni yasa ile dondurulabilecek.
Sezar Yasası ile bu kez Suriye’de faaliyet gösteren Rus ve İranlı kurumlar da hedef alınacak. Bu adım ile birlikte Suriye’deki ticareti dengelerin daha da kötüleyeceği ve yatırımların tamamen sonlanacağı düşünülüyor. Bazı araştırmacılara göre hedeflenen, Suriye’nin küresel finans sisteminden izole edilmesi.
Suriye’nin uzun yıllardır en büyük ticari partneri olan Lübnan’ın da bu yaptırımlardan oldukça etkileceneceği düşünülüyor. Komşu Ürdün ve BAE’deki diğer iş ortaklarının zaten son yıllarda küçülttükleri yatırım planlarını tamamen iptal etmesi bekleniyor.
Yaptırımlar neticesinde, Amerikalıların da Suriye’ye yatırım yapması engelleniyor hatta petrol ürünleriyle ilgili işlemler de askıya alınıyor. Suriye’nin Merkez Bankasını “kara para aklamaktan” sorumlu tutabileceği düşünülen yasa, inşaattan enerjiye kadar Suriye’de ticaretin nabzının attığı bir çok sektörü kapsıyor.
Suriye para biriminin son günlerde gittikçe değer kaybetmesi de kısmen yeni yaptırımların uygulanması olasılığından kaynaklanıyor. Yurt dışında yaşayan varlıklı Suriyelilerin de ülkelerine yatırım yapmaktan vazgeçecekleri kaydediliyor.
