ANKARA – İkinci Yargı paketi ve İnfaz Düzenlemesi Yasası Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne geldi, gelecek. Düzenlemenin detaylarıyla ilgili basına sızan bilgiler dışında, söz konusu yasayla cezaevlerindeki ‘doluluk’ oranları da önemli bir konu başlığı olarak dikkat çekiyor. Çünkü özellikle 15 Temmuz darbe girişimi sonrası Türkiye’deki cezaevleri kapasitelerinin çok üzerinde tutuklu ve hükümlüye ev sahipliği yapmaya başladı.
80 BİNİN ÜZERİNDE ‘FAZLALIK’ VAR
Gerek TÜİK verileri gerekse de Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’ün zaman zaman kamuoyuna yansıyan açıklamalarına göre Türkiye’deki 389 cezaevinin toplam kapasitesi 215 bin civarında, 132 yeni cezaevinin inşası da devam ediyor. Adalet Bakanı Gül’ün verdiği bilgilere göre; cezaevlerindeki hükümlü ve tutuklu sayısı 20 Ocak 2020 tarihi itibariyle 294 bine ulaşmış durumda. Bu da cezaevlerinin neredeyse yüzde 125 oranında dolu olduğunu gösteriyor. Kapasitenin üzerinde 80 bini aşkın kişi cezaevlerine ‘sığdırılmış’ durumda. Cezaevlerinde 260 bine yakın erkek, 10 binin üzerinde kadın ve 3 binin üzerinde de çocuk bulunuyor. Kesin sayı bilinmese de annesiyle kalan çocuk sayısının da 700 civarında olduğu belirtiliyor.
’82. VİLAYETİN’ NÜFUSU 21 İL’DEN FAZLA
2018 yılı Türkiye nüfus sayılarına bakıldığında 21 il nüfusunun cezaevlerindeki tutuklu ve hükümlü sayısından daha az olduğunu ortaya koyuyor. 294 bin kişilik nüfusuyla pek çok il nüfusundan fazla kişiyi barındıran cezaevleri adeta ‘82.il’ konumunda. 288 bin nüfuslu Kars başta olmak üzere, cezaevlerinin toplam nüfusu Kırıkkale, Yalova, Bingöl, Erzincan, Sinop, Bilecik, Artvin, Kilis gibi pek çok ilin nüfusundan daha fazla.
8 KİŞİLİK KOĞUŞTA 25 KİŞİ
8 ay tutuklu kaldıktan sonra beraat eden N. K. (37) gönderildiği Mersin cezaevinde 25 kişi kaldıklarını anlatıyor. Koğuş kapasitesinin 8 olduğunu belirten N. K., özellikle 15 Temmuz sonrası cezaevlerinin aşırı doldurulduğunu vurguluyor. Hükümlü ve tutukluların yerlerde, battaniyelerin üzerinde yattığını kaydeden N. K, zaman zaman ‘nöbetleşe’ ranzalarda yattıklarını anlatıyor. İlk zamanlara göre sonradan durumun nispeten düzeldiğini anlatıyor. Benzer bir şikâyet de İstanbul’daki Maltepe Cezaevi’yle ilgili dile getiriliyor. Sosyal medyada seslerini duyurmaya çalışan mahkûm yakınları, cezaevinin kapasitesinin çok üzerinde dolu olduğunu dile getiriyor. O mahkûm yakınlarından birinin iddiasına göre 1100 kişilik Maltepe Cezaevinin kapasitesi 3 bin 500’ü aştı, bazı koğuşlar 65 kişiye kadar çıktı. Kardeşinin cezaevinde olduğunu kaydeden bir tutuklu yakını, “O şu an 61 kişilik bir koğuşta kalıyor, varın gerisini siz düşünün” şeklinde bir mesaj paylaştı. Yine Amasya’daki Gümüşhacıköy Cezaevi’nde de benzer şekilde kapasitenin çok üzerinde tutuklu ve hükümlünün bulunduğu belirtiliyor. Bir tutuklu yakınının sosyal medyada paylaştığı bilgiye göre; cezaevi kapasitesi 800 kişi olmasına karşın, 1200 kişi kalıyor.
