Yunan mitleri, efsaneleri ve Mikis

Sıradan ya da nadir her bir Yunan’ın dünyası, yaratılış ve eyleminin yüzüncü yılında vefat eden en büyük modern Yunanlardan birinin olağandışı yaşamını ve destansı eserini anlatmak için yazılmıştır.

Ölümünden çok önce tüm dünyada tanınan ve evrensel hale gelen ve – yaşı, cinsiyeti ve daha da önemlisi siyasi duruşu ne olursa olsun ölümü ile ülkemizdeki her vatandaşa derin bir keder getiren bu adam için söylenecek çok şey var.

Yunanistan Komünist Partisi’ne her zaman bir asi, solcu bir anarşist ve dahası bir komünistin hissettiğine dair kişisel bir mektup göndermiş olmasına rağmen, Yeni Demokrasi’nin muhafazakar partisi bile onun mirasına sahip çıktı. Sembol ve lider, sanatçı ve politikacı, aynı zamanda aktivist ve entelektüel olan Mikis Theodorakis’imizin yaşamından – ve ölümünden – doğan başka bir paradoks.

Mikis olarak bildik onu, harika kişiliğini ve birçok alandaki yeteneklerini anlatmak için daha fazlasına gerek yok. Hikayesi, ilk yıllarında direnişe katıldığı Alman işgali, en az yirmi yıl boyunca yıkıcı yoksulluk ve ayrımcılıkla iç savaş, yıllarca süren zalim diktatörlük, halkın hikayesiydi. Yetenekli ve karizmatik Mikis, şarkılarıyla, şiiri yeniden doğuran eşsiz müziğiyle her türlü adaletsizliğe ve baskıya karşı savaştı.

Castro, Che Guevara, Neruda, Allende ve diğer pek çok kişinin arkadaşı olan Mikis, adalet ve barış, özgürlük, dayanışma ve mücadelesini müziğe yansıttı. Türkiye’de aynı derecede sevildi ve doğduğu yer olan Girit’te iyi karşılandı.

Rejimler, Yunanistan’ın pek çok yerine onu sürgüne gönderdi, ancak böyle yaparak ona sadece müzikte yeni yaratımlara imza atması için daha fazla güç ve idealler vermiş oldular. Ayrıca Küba’da, Şili’de ve pek çok uzak ülkede büyük hayranlıkla karşılaştı. Onlar için direnişin sembolü oldu, Latin Amerika, Filistin ve Avrupa’dan bahsetmiyorum bile. Her gün dünyamızda bir yerlerde Mikis Theodorakis’in müziğinin çalındığı ve insanlara dokunduğu bir yer olacak.

Ona göre her şey, hayatını müziğe adamaya karar verdiği erken çocukluk döneminde Beethoven’in bir senfonisini dinlemesiyle başladı. Kısa süre sonra müziği zorbalığa karşı savaşla birleştirdi. Onun, 20. yüzyılın en büyük bestecilerinden biri olduğunu, sadece bizi etkilemekle kalmadığını aynı zamanda Yunan modern tarihinin rotasını değiştirdiğini söylemek abartı olmaz. Varlığı ve ruhu ile Yunanistan’da bir döneme damgasını vurdu.

Tüm ünvanlar, onurlar ve ödüller onun için hiçbir şey ifade etmiyordu onun için en önemlisi insanların hayranlığıydı. Eşeğiyle onun diskini almak için çok uzun bir kuyrukta bekleyen bir adama yaklaştı Mikis, ve saf bir tavırla beklemesinin nedenini sordu. Köylü cevap verdi: Köy beni Mikis Theodorakis’in şarkılarının olduğu yeni diski almam için gönderdi.

Ve büyük çoğunluğun bu hayranlığı ve bağlılığı (askeri diktatörlük sırasında iki işkencecisi bile ona şarkılarını sevdiklerini itiraf etti) ona tatmin ve dinginlik verdi. Son olarak, Albaylar Cuntasını ve kendi işkencecilerini bile affeden ve böylece insanlarımızı birleştiren Mikis oldu. Hoca ve yol arkadaşı olarak yanımızda olduğu, milletimizin bize her zaman ilham verecek bir ruhu olarak bıraktığı mirasının önemini idrak etmek kolay değil.

Neredeyse iki metre boyu ile podyumda kocaman ellerini açtığında hepimiz onun melodilerinde, marşlarında ve sözlerinde zamanda yolculuk ettik, Helenizm’i hissettik. Hikayeleri, duyguları, talepleri ve gelenekleri bile şarkılarında ifade etti ve onları melodilere sıkıştırdı. Muhtemelen dünyanın en çok tanınan ezgilerinden biri olan Zorba’yı ilk notadan insanlara tanıtan o oldu.

Bu hafta binlerce insan, yurtsever ve demokrat Mikis’lerini kırmızı çiçekler ve gözyaşlarıyla Atina Katedrali’den uğurluyor. Onunla tanıştığım ve yüceliğini gördüğüm için kendimi şanslı sayıyorum.

Almanların Yunan mitolojisine, antik Yunan tanrılarına ve Olimpos dağının tepesindeki efsanevi yerlerine hayran olduklarının farkındayım. Bizim için Olimpos düştü…

Rena Dourou, Yunanistan’daki ana muhalefet partisi SYRIZA’nın İklim Krizi, Çevre ve Enerjiden Sorumlu Siyasi Komitesi Üyesi