Edebiyatın en güçlü temalarından biridir “anne”. Edebiyat tarihinde annesinden -olumlu ya da olumsuz- etkilenmemiş yazar/şair bulmak zor. Gelgelelim yazarların anneleriyle ilişkileri üzerine yapılan çalışmalar sınırlı.
Bu konuda dikkat çekici bir kitap geçtiğimiz günlerde yayımlandı. Dale Salwak’ın yayına hazırladığı Writers and Their Mothers (Yazarlar ve Anneleri) adlı kitap yazarların anneye bakışı üzerine kuşatıcı bir derleme.
İki bölümden oluşan kitapta biyografik ve otobiyografik denemeler yer alıyor. İlk bölümde edebiyat tarihçileri Shakespeare’den Samuel Beckett’a, yazarların anneleriyle ilişkilerini gözler önüne sererken, ikinci bölümde günümüz edebiyatının önde gelen isimleri annelerini anlatıyor. Bu bölümde denemeleriyle yer alan yazarlar arasında Ian McEwan, Ann Thwaite, Martin Amis, Tim Parks gibi isimler var.
Yazarların anneleriyle ilişkileri çoğunlukla ‘iyi’ duygular etrafında şekillense de tam tersi örnekler de var. Bütün yazarların ortak noktasının anne nefreti olduğunu söyleyen Georges Simenon’un görüşü abartılı görünse de edebiyatçıların anneleriyle ilişkileri her zaman pürüzsüz olmamış. Öte yandan anneden öğrenilenlerin her yazarın dünyasını şekillendirdiğini söyleyen Carl Sandburg gibi örnekler var. Birçok şair annesinden esinlenerek (ya da anne özlemiyle) yazmaya başlamış.
Palgrave Macmillan etiketiyle yayımlanan kitap, çok ilginç ve ihmal edilmiş bir konuda edebiyat tarihine önemli bir katkı.
