Yargıda rüşvet GRECO raporunda: Türkiye ilerleme kaydedemedi

Avrupa Konseyi Yolsuzluğa Karşı Devletler Grubu (GRECO), Türkiye’ye yapılan yolsuzlukla mücadele tavsiyelerini yerine getirip getirmediğini değerlendirdi. Kısa bir süre önce İstanbul Anadolu Cumhuriyet Başsavcısı İsmail Uçar’ın Hakimler ve Savcılar Kurulu’na (HSK) yazdığı ve adliyede dönen rüşvet çarkını anlattığı dilekçenin akabinde GRECO’dan gelen uyarılar dikkat çekti.

GRECE raporuna göre Türkiye; milletvekili, hakim ve savcılar bakımından yolsuzluğun önlenmesinde ilerleme kaydetmedi.

Rapora göre Türkiye’nin tavsiyelerle uyumu tatmin edici değil.

Türkiye’nin bir önceki rapordan beri hiçbir ilerleme göstermediğini belirten GRECO, 22 tavsiyeden yalnızca üçünün tatmin edici bir şekilde uygulandığını belirtti.

VEKİLLERİN YOLSUZLUKLARIYLA MÜCADELEDE DE İLERLEME YOK

Özellikle milletvekillerinin yolsuzluğuyla mücadeleye dikkat çeken GRECO, bu alanda tek bir tavsiyenin bile yerine getirilmediğini, milletvekillerinin mal beyanlarının doğrulanması için bir faaliyet yürütülmediğini, 2016’da gündeme gelen Milletvekillerine Yönelik Etik Davranış İlkeleri Kanun tasarısında da hiçbir ilerleme olmadığını bildirdi.

Raporda, Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun (HSK), Avrupa standartlarına uymayan yapısını değiştirmek için şimdiye kadar hiçbir tedbirin alınmadığı belirtildi.

Yargı mensuplarının görev yerlerinin rızaları dışında değiştirilmesine ilişkin de uyarılarda bulunan GRECO, bu konuda ivedilikle ilerleme kaydedilmesi gerektiğini vurguladı.

Grup, Türkiye’den 30 Haziran 2024’e kadar bu eksiklikleri gidermek için atılan adımlara dair bir rapor talep etti.

GRECO’nun yerine getirilmediğini tespit ettiği tavsiyelerinden bazıları şöyle:

• Yasama sürecinde kamuoyu istişarelerine dair kurallar geliştirilmesi.
• Torba yasalardan kaçınılması.
• Milletvekillerinin mal beyanlarının teyit edilmesi, kuralların ihlal edilmesine karşı caydırıcı yaptırımlar getirilmesi.
• Milletvekilleri hakkında rüşvet suçlamasıyla yürütülen ceza soruşturmalarının engellenmemesi.
• Hakim ve Savcılar Kurulu’nun bağımsızlığının sağlanması.
• Hakim ve savcıların işe alınırken Adalet Bakanlığı’nın değil yargı erkinin müdahil olması.
• Hakim ve savcıların etik davranış ve dürüstlüklerine dair değerlendirmelerin kamuoyuna açık, nesnel kriterlere dayalı olması.
• Hakim ve savcıların yerlerinin rızalarına aykırı olarak değiştirilme olasılığının azaltılması.

GRECO NEDİR?

Avrupa Konseyi Bakanlar Kurulu tarafından 1999’da kurulan bir yapı olan GRECO’ya Avrupa Konseyi dışından da üye olunabiliyor. Adalet Bakanlığı bu yapıyı “yolsuzlukla mücadele alanında uluslararası ünü ve prestiji haiz, esnek ve etkin bir mekanizma” olarak tanımlıyor. Avrupa Birliği, Avrupa Parlamentosu, OECD ve Birleşmiş Milletler gibi uluslararası kuruluşlar da GRECO raporlarını kendi çalışmalarında referans alıyor.