Uzmanlardan ‘İstanbul’ uyarısı: 40 bin bina yıkılabilir

Türkiye Maraş merkezli ve 11 ili etkileyen depremlerin yaralarını sarmaya çalışırken, hem deprem uzmanlarından hem de inşaat mühendislerinden olası İstanbul depremi çin uyarılar gelmeye devam ediyor.

tv100 ekranlarında Candaş Tolga Işık, Yer Bilimci Prof. Dr. Naci Görür ve İnşaat Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Derin Orhon ile birlikte “Sesimi Duyan Var Mı?” programında bir araya geldi. İki isim de olası İstanbul depremi için önemli uyarılarda bulundu, acil önlemlerin alınması gerektiğini söyledi.

KAYSERİ’DE DEPREM RİSKİ NE?

Kayseri’deki depremlerin Kahramanmaraş depreminin sonucu olduğunu belirten Prof. Dr. Naci Görür, “Kahramanmaraş’ta ve Gaziantep’te büyük depremler oldu. Bu büyük depremler Türkiye’yi 7 metreye yakın bir şekilde güneye doğru hareket ettirdi. Hareket eden bizim Anadolu levhası. Hareket ettiği sınır ise Doğu Anadolu fayı. Böyle büyük bir hareket söz konusu olursa o levhanın içinde olan irili ufaklı fayların özellikle sınır faylara da herhangi bir şekilde enerji transfer etmek suretiyle oradaki stres alanında önemli değişikliklere neden olur. Bir anlamda Doğu Anadolu Fayı’nın bulunduğu alanın dengesi bozuldu. Bu Anadolu levhasının içerisindeki irili ufaklı faylarda da elbette ki denge bulmak için kimi deprem üretmeye başlayacaktır. Özellikle Sivas, Kayseri, Bingöl arası ve Adana yöresi hatta Kıbrıs’ta irili ufaklı depremler olursa sürpriz olmayacaktır ama ‘Şu tarihte, şu kadar büyüklüğünde deprem olacak’ diyemiyoruz. Kayseri’de fazla deprem görüyorsanız bu Kahramanmaraş depreminin sonucudur” şeklinde konuştu.

MARMARA DEPREMİ İÇİN ÖNGÖRÜLER NE?

Marmara Bölgesi’nde özellikle denizin içerisinde deprem beklediklerini ifade eden Naci Görür, “İstanbul etkilenecek diye beklesek de güney kolunda da stres birikiyor ve güney kolda kimi parçalar var ki en son depremlerini 1800’lü yıllarda yapmıştır. Marmara Bölgesi’nin özellikle batısında Silivri ile Tekirdağ arasında olan yerlerde 4,0 büyüklüğünde veya 4,0 büyüklüğünün altında sık sık depremler olur. Bunlar bir anlamda tektonik faylara bağlı depremler değildir. O bölgede denizin dibinden yani arzın içinden önemli miktarda gaz çıkışları olur. Marmara’da olan her deprem de Kuzey Anadolu Fayı’nın içerisindedir. Güney kolda Bursa, Balıkesir, Çanakkale bölgelerinde depremler olur onlarda ise Kuzey Anadolu Fayı’nın güney koluyla ilgilidir. Marmara depremi tek bir ili değil o bölgeyi de etkileyecektir. Yani bölge Kuzey Anadolu Fayı’nın kuzey kolundan çok uzak bir bölge değil” dedi.

‘KENTLERİMİZ DİRENÇLİ DEĞİL’

“Depremi mümkün mertebe az hasarla ortadan kaldırmamız lazım” diyen Prof. Dr. Derin Orhon, “Geçtiğimiz depremde biz sayılarla konuşuyoruz. Yani bu işi sayılara dökmek işin anlamını ortadan kaldırıyor, dolayısıyla biz ormana değil ağaca bakacağız. Bu sistemin bütün bileşenleri depreme bu gözle bakması lazım. ‘Dirençli kentler yapalım’ diyoruz ama kentlerimiz dirençli değil. Deprem olacak bundan kaçış yok ama buna hazır mıyız? Müdahale çok önemli, bu felaketi mümkün mertebe az hasarla ortadan kaldırmamız lazım, en sonunda da biz bunları iyileştireceğiz” ifadelerini kullandı.

Kentlerin acil eylem planı yapmasının gerektiğini altını çizen Prof. Dr. Orhon, “Bu kentin mutlaka bir acil eylem planı yapması gerekiyor ve bunda süreklilik esas olmalı. Bütün imkanlar belediyenin elinde onun için devamlılık olması bakımından bunların belediyeler tarafından hazırlanması lazım” dedi.

‘İSTANBUL’DA 40 BİN BİNANIN ÇÖKECEĞİ SÖYLENİYOR’

Şu anda toplumda korku ve telaş olduğunu belirten Prof. Dr. Orhon, “Bu korkunun bilince dönüşmesi lazım. İnşallah bu program bu bilince döndürür. Herkesi tarama işine dahil etmek lazım. Bunun da eğitimini vermek lazım. Eğitim çok önemli. Risk yönetiminden çıkıp; kriz yönetimine girildiği zaman kötü örnekler gördük ve yaşadık. İstanbul’da şu anda 40 bin binanın çökeceği söyleniyor. 40 bin bina bence iyimser bir rakam. Her enkaz başına 10 tane arama-kurtarma elemanı gerektiğini düşünürsek 400 bin elemandan bahsediliyor. Bizim deprem oluncaya kadar bu 40 bini düşürmemiz lazım” ifadelerini kullandı.