Bingöl’den Bitlis’e giden Cougar tipi helikopterin taşıdığı 13 askerden 11’i yaşanan kaza sonucu yaşamını yitirdi, 2’si ise yaralandı. Kazanın ardından Cougar’ların teknik özellikleri ve sık kazaya karışmaları tartışma konusu oldu. Cougar’lar neden düşüyor, kazaların teknik sebepleri neler? Türkiye’de ve dünyada hangi kazalar yaşandı?
Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) envanterinde 1996 yılından beri bulunan Cougar helikopterleri Fransa’da üretiliyor. Son kazanın ardından Cougar AS532 türü helikopterlerin teknik özellikleri tartışma konusu oldu.
ENVANTERDE KAÇ COUGAR VAR?
Bianet’in haberine göre; alımına 1993’te karar verilen AS532 Cougarlardan ilk aşamada 20 adet satın alındı. Fransa’da üretilen helikopterler Türk Kara Kuvvetlerine 1996’dan itibaren teslim edilmeye başlandı. Bunu 1995’teki ikinci alım anlaşması izledi. Ankara’da TAI tesislerinde üretilen 30 adet AS532’nin 20’si Türk Hava Kuvvetlerine arama kurtarma, kalanlar ise Kara Kuvvetlerine verildi.
KAZA SEBEPLERİ NELER?
Son kazayla birlikte Türkiye’de kullanılan Cougar helikopterlerin karıştığı kazalarda toplamda 39 asker hayatını kaybetti. Uzmanlar şu an için helikopterdeki teknik bir olası arızadan çok, yaşanan kazaları uygun olmayan koşullarda yola çıkmak ya da ani gelişen koşullara bağlıyor. Cougarların fiziki olarak büyük ve yüksek olmalarının da çetin arazi şartlarında dezavantajı olduğu belirtiliyor.
1997’DE IRAK’IN KUZEYİNDE FÜZE İLE VURULDU
4 Haziran 1997’de Kuzey Irak’ta “sınır ötesi operasyona” katılan askerleri taşıyan helikopter, Zap bölgesinde vuruldu. 11 asker hayatını kaybetti.
2003’TE GERİLİM HATTINA ÇARPTI
29 Nisan 2003’te Isparta Eğirdir’de eğitim uçuşu sırasında yüksek gerilim hattına takılan bir Cougar daha düştü. Kazada 4 asker öldü, bir asker ağır yaralandı.
2017’DE YİNE GERİLİM HATTINA TAKILDI: 13 ÖLÜ
Şırnak’ta meydana gelen üçüncü kaza 2017 yılında gerçekleşti. Resmi açıklamada helikopterin yüksek gerilim hatlarına takıldıktan sonra 300 metre yükseklikten yere çakıldığı, çıkan yangında içerisinde bulunan mühimmatın da patladığı belirtildi.
2021: SEBEBİ HENÜZ BİLİNMİYOR, 11 ÖLÜ
4 Mart 2021’de Bingöl’ün Tatvan ilçesinde gerçekleşen son kazayla ilgili Milli Savunma Bakanlığı’ndan yapılan ilk açıklama helikopterin kaza kırıma uğradığı yönünde. Kazada 11 üst rütbeli askeri personel öldü, iki personel ise yaralandı.
DÜNYADAKİ COUGAR KAZA ÖRNEKLERİ
17 Ocak 2009’da, Fransa ordusuna ait bir ALAT Cougar AS-532 kalktıktan kısa bir süre sonra, Libreville ile Port-Gentil (Gabon) arasındaki Nyonié kıyılarının 50 km açıklarında Atlantik Okyanusu’na düştü. Kazada 8 kişi öldü.
25 Temmuz 2012 tarihinde, Airbus Helicopters şirketine ait bir Cougar AS.532AL, La Palud-sur-Verdon kasabasındaki Gorges du Verdon’da düştü. 6 kişilik mürettabattan kurtulan olmadı.
6 Mayıs 2019’da Venezuela ordusundan bir Cougar, El Hatillo belediyesinde Caracas yakınlarındaki dağlara düştü. Kazada 14 asker öldü.
25 Kasım 2019’da Mali’deki Eranga Vadisi muharebesi sırasında, bir Eurocopter EC665 Tigre ve 5. Savaş Helikopteri Alayı’ndan (5. RHC) bir Cougar, havada çarpıştıktan sonra düştü. Kazada 13 kişi öldü.
15 Nisan 2020’de, Pau’nun 5. RHC’sine ait yenilenmiş bir Cougar AS.532UL, Tarbes’in 22 km kuzeydoğusundaki Bouilh-Devant (Hautes-Pyrénées) kasabasında düştü. 7 mürettabat üyesi öldü. (*Kaynak: France24.)
COUGAR HELİKOPTERİN ÖZELLİKLERİ
Tipi: AS532 UB
Yüksüz Ağırlık: 4,350 kg
Yüklü Kalkış Ağırlığı: 9,000 kg
Uzunluk: 15.53 metre
Yükseklik: 4.92 metre
Rotor çapı: 15.6 metre
Mürettebat: 2 Pilot 1 Uçuş Teknisyeni
Taşıma Kapasitesi: Ortalama 20 asker (hava sıcaklığı ve bulunulan rakıma göre değişken)
Performans
Motor: 2× Turbomeca Makila 1A1, Turboşaft 1.185 kW (1,589 shp)(tek motor için)
En Yüksek Hız: 249 km/sa (134 knots, 154 mph)
Hizmet Tavanı: 3,450 m
Menzil: 573 km
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
“MUHAREBE VE DAĞLIK ARAZİYE UYGUN DEĞİL”
Emekli Tuğgeneral Osman Aydoğan, Cougar tipi helikopterlerin dağlık arazi ve muharebe şartlarına uygun olmadığını, geri hizmette kullanılan, havaalanları arasında taşımada kullanılan bir tip helikopter olduğunu açıkladı. Cougar’ların fizik şartları itibariyle büyük ve hantal olduğunu, dağlık araziye uygun olmadığını kaydeden Aydoğan, helikopterler alınırken TSK’nın tüm birimlerinin itiraz ettiğini kaydetti. Aydoğan’a göre Cuogar’ları, Hava Kuvvetleri Komutanlığı teknik özelliklerini bilip reddettiği için Kara Kuvvetleri’ne teslim edildi.
