Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said'in dün olağanüstü yetkilerine dayanarak başbakanı görevden aldığını ve Meclis'in faaliyetlerini dondurduğunu duyurması hem Tunus'ta, hem de dünyada birbirinden farklı tepkilere yol açtı.
Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said’in dün başbakanı görevden alarak parlamentonun faaliyetlerini dondurduğunu, milletvekili dokunulmazlıklarını askıya aldığını duyurması ülke içinde ve dışında farklı tepkilere yol açtı.
Said, eylemlerinin anayasaya uygun olduğunu, yönetici siyasi sınıfın “ikiyüzlülük, ihanet ve halkın haklarını gasp etmesine” bir yanıt olduğunu söyleyerek hareketinin bir “darbe” olduğunu iddiasını reddetti. Bununla birlikte muhalefete sertleşmesi halinde “mermilerle” yüzleşeceği tehdidinde de bulundu. Saie, adalet ve savunma bakanlarını değiştireceğini açıklamakla birlikte diğer kabine üyelerinin kalıp kalmayacağına ilişkin bir bilgi vermedi.
TUNUS MUHALEFETİ “DARBE” DEDİ
Parlamentodaki en büyük parti olan ılımlı İslamcı Ennahda partisinin lideri ve Meclis Başkanı Raşid Gannuşi, hareketi darbe olarak nitelendirdi ve Tunusluları buna karşı sokağa çıkmaya çağırdı. TRT Arapça’ya verdiği demeçte “Kays Said ülkeyi felakete sürüklüyor” dedi.
Ennahda’dan sonraki üç büyük parti de (Tunus’un Kalbi, Attayar ve Karama) da Said’in hareketini bir darbe olarak gördüklerini açıkladı. Sadece Chaab, Said’i destekleyen tek parti oldu. 217 sandalyeli Meclis’te 15 vekilliği bulunan Chaab, Said’in “devrimci yolu düzelttiğini” söyledi.
GÖREVDEN ALINAN BAŞBAKAN AÇIKLAMA YAPMADI
Ne görevden alınan Başbakan Hişam el-Meşişi, ne de kabinesinden herhangi biri, Said’in hareketine ilişkin kamuoyuna bir açıklamada bulunmadı. El-Meşişi dün akşamdan bu yana kamuoyuna görünmedi, ancak güvenlik kaynakları evde olduğunu ve tutuklu olmadığını söyledi.
Bir milyon üyesi olan ve daha önce siyasi kriz anlarının atlatılmasına yardımcı olan UGTT işçi sendikası bugün yaptığı açıklamada Said’i doğrudan eleştirmekten kaçındı. Said’in anayasada belirtilen olağanüstü yetkileri uzun süre kullanmaması ve demokrasiye yönelik bir saldırı korkusuna karşı açık bir yol haritası koyması gerektiğini söyledi.
Eski cumhurbaşkanı Moncef Marzouki ise Said’in hareketinin bir darbe olduğunu belirtti. Tunusluların siyasi bir krizden çıkış yolu olduğunu umabileceklerini, ancak bunun “daha da kötü bir duruma” doğru bir sürecin başlangıcı olmasından korktuğunu söyledi.
HAFTAR, SAİD’E DESTEK VERDİ
Said, Cezayir Devlet Başkanı Abdelmadjid Tebboune ile telefonda görüştü ancak görüşmeleri hakkında bir açıklama yapılmadı. Mısır’da resmi bir tepki göstermedi, ancak devlet medyası Said’in hareketini “terörist Müslüman Kardeşler örgütüne” karşı verilen savaşın bir parçası olarak sundu. Doğu Libya’daki Komutan Halifa Haftar, Said’in hareketini memnuniyetle karşıladığı açıklarken, batıdaki Trablus merkezli hükümetin bir üyesi endişelerini dile getirdi.
AKP HÜKÜMETİ SAİD’E AĞIR ELEŞTİRİLERDE BULUNDU
AKP Sözcüsü Ömer Çelik, Twitter’da yaptığı açıklamada, “Tunus’ta seçilmiş parlamentonun askıya alınması ve hükümetin görevden el çektirilmesi, siyasi meşruiyete yönelik bir darbedir. Tunus Cumhurbaşkanının meşru olmayan bu girişiminin anayasal zemini bulunmamaktadır. Tunus halkına bu kötülüğü yapanlar kendi ülkelerine zarar veriyorlar.” dedi. TBMM Başkanı Mustafa Şentop yine Twitter’dan yaptığı paylaşımda “Tunus’ta yaşananlar endişe vericidir; seçilmiş parlamentoyu ve milletvekillerini görev yapmaktan men eden kararlar anayasal düzene karşı darbedir. Askeri/bürokratik darbe her yerde gayrımeşrudur; Tunus’ta da gayrımeşrudur. Tunus halkı anayasal düzene ve hukuka sahip çıkacaktır.” dedi.
Körfez ülkeleri dengeli bir yaklaşım sergilemeye çalıştı. Bahreyn, “kardeş Tunus’un iyiliğe ulaşmasını ve daha fazla istikrar ve refah için kalkınma umudunu” dile getirmekle yetindi.
BATI ÜLKELERİ KESİN BİR TUTUM SERGİLEMEDİ
Amerika Birleşik Devletleri ve Batı Avrupa ülkeleri, Said’i kınamak mı yoksa onaylamak mı konusunda emin olmadıklarını gösterir tepkiler verdiler. Avrupa Birliği, Tunus’taki tüm siyasi aktörleri ülkenin anayasasına saygı duymaya ve şiddetten kaçınmaya çağırdı.
Almanya Dışişleri Bakanlığı’ndan bir sözcü, parlamentonun askıya alınmasının “anayasanın oldukça geniş bir yorumuna” dayandığını söyledi. Gelişmelerle ilgili endişelerini dile getiren sözcü, Tunus’un 2011’den bu yana demokrasinin kök saldığını gösteren “iyi, etkileyici ilerlemeye” dikkat çekti. Sözcü, bir gazetecinin sorusuna yanıt olarak “Buna darbe demek istemiyoruz” dedi. Tunus’un Berlin büyükelçisi ile kesinlikle görüşmeye çalışacağız” dedi.
Şu saate kadar ABD veya Fransa henüz resmi bir açıklama yapmadı.
