Geçen hafta Rusya’da bir gazetenin casusluk suçlamasıyla tutuklanmasının, Moskova’nın ABD ile pazarlık yapmak için elini kuvvetlendirmek amacıyla birisini kullanma girişimlerinden birisi olduğu iddia ediliyor.
Amerikan Wall Street Journal (WSJ) gazetesinin muhabiri Evan Gershkovich, Rusyanın Yekaterinburg kentinde casusluk suçlamasıyla resmen tutuklandı.
Rusya, hafta içinde Perşembe günü ABD’nin tanınmış gazetesi Wall Street Journal’ın ABD vatandaşı muhabiri Evan Gershkovich’i casusluk suçlamasıyla tutukladı. Ural Dağları’ndaki Yekaterinburg kentinde gözaltına alınan Gershkovich daha sonra Moskova’da kapalı kapılar ardında yapılan duruşmayla tutuklandı. Rusya devlet haber ajansı RIA Novosti, Gershkovich’in Yekaterinburg şehrinde bir Rus savunma şirketi hakkında gizli bilgi topladığını iddia etti. Haberde bilginin kaynağı olarak Rusya Devlet Güvenlik Servisi gösterildi.
SOĞUK SAVAŞTAN BERİ İLK
Rusya’da Soğuk Savaş’ın sona ermesinden bu yana ilk kez yabancı bir gazeteciye karşı casusluk suçlaması yöneltilirken, olay Ukrayna savaşı nedeniyle ülkenin zaten harap olmuş medya ortamına bomba gibi düştü. Suçlamanın ardından başka yabancı medya kuruluşlarına çalışan gazetecileri de güvensiz ortam nedeniyle ülkeden çekilebileceği tahmin ediliyor.
DEĞİŞ TOKUŞLA SERBEST KALANLAR
ABD yönetimi, geçtimiz haftalarda Rusya’da farklı gerekçelerle hapse mahkum edilen iki vatandaşını Moskova yönetimiyle yaptığı bir değiş tokuş anlaşmasıyla serbest bıraktırmıştı. Rusya’da hapsedilen herhangi bir Amerikalıyı serbest bıraktırmak uzun süren arka kapı diplomasi çalışması gerektirirken, gözaltına alınan kişiye yöneltilen casusluk suçlaması, onun serbest bırakılmasını zorlaştıracak gibi görünüyor.
FOTOĞRAF: DIMITAR DILKOFF / AFP
GAZETECİYE KARŞI CASUS TAKASI
Rus yetkililer, 31 yaşındaki muhabir Evan Gershkovich’i ülkenin savunma sanayisi hakkında yasa dışı bilgi toplamaya çalışmakla suçladı. Gözlemciler, Kremlin’in gözünde Gershkovich’in özel bir konumda tutulmasının gerekçelerini anlamaya çalışıyor. Zira Rusya’nın Ukrayna’da savaşın başlamasından bu yana serbest bıraktığı iki Amerikalı’ya yöneltilen suçlamalar çok daha basitti. Geçtiğimiz haftalarda serbest bırakılan basketbolcu Brittney Griner uyuşturucu suçundan ve eski ABD Deniz Piyadesi Trevor Reed polis memurlarına saldırma suçundan tutuklanmıştı. Ancak Wall Street Journal’ın yetmişli yılların sonlarında ABD’ye gelen Sovyet doğumlu göçmenlerin oğlu Gershkovich’e yöneltilen ve hem kendisi hem de çalıştığı gazete tarafından ısrarla reddettiği iddialar, Kremlin’in daha önceki davalardan daha yüksek bir fiyat talep ettiğinin sinyalini veriyor.
BAŞKA BİR AMERİKALI DAHA HAPİSTE
2018’de Rusya tarafından casusluk yapmakla suçlanan ve hapsedilen Amerikalı eski asker Paul Whelan, Moskova’daki bir otelde casusluk suçlamasıyla tutuklandıktan sonra 16 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı. Whelan ve ABD’li yetkililer, yöneltilen suçlamaları sürekli reddettiler. Ancak Whelan’ın davasını takip eden kişiler, Rusya’nın bu tür davaları bir değiş tokuş sürecini başlatmak için bir ticaret gibi gördüğünü anlatıyor. Yani Moskova’nın, ABD’nin elindeki bir casusunun iade edilebilmesi için ABD’ye değiş tokuş yapacağı bir isim önermesi gerekiyordu. Ancak ABD, ısrarla Moskova’nın casusluk suçlamasının gerçek olmadığını ve davanın farklı boyutları olduğunu savunuyor.
KARŞILIĞINDA SUİKASTÇİYİ İSTİYOR
Değiş tokuş kapsamında Rusya hapishanelerinden kurtulan Reed ve Griner, ABD’ye döndükten sonra Whelan’ın hala bir Rus hapishanesinde yattığını açıkladılar. Rusya, Whelan’ı ABD’ye vermek için Berlin’deki bir parkta bir Çeçen savaşçıyı öldürmekten Almanya’da ömür boyu hapis cezasına çarptırılan Rus suikastçı Vadim Krasikov’un iadesini şart koşuyor. ABD ise, Almanya’da tutuklanmış bir mahkum için pazarlık yapamayacağını söylüyor.
ELİNİ KUVVETLENDİRMEK İÇİN
Gershkovich’in Kremlin’in potansiyel bir casus değiş tokuşu için tutuklanmış olması ihtimalinin yüksek olduğu bildiriliyor. Önemli bir gazeteye çalışan bir kişinin, pazarlıkta Kremlin’in elini kuvvetlendireceği düşünülüyor. Gözlemciler Rusya’nın Amerikan vatandaşlarını rehin alıp, onları koz olarak kullanmak istediğini savunrken, Bu oyunun uzun süreden beri devam eden bir tiyatronun parçası olduğunun altını çiziyor.
BREZİLYA’DAKİ CASUSUN SIRRI
Moskova’nın takas isteyeceği isimlerin arasında Sergey Cherkasov adlı casus da bulunuyor. Bir yıl önce Hollanda’dan Brezilya’ya sınır dışı edilen ve burada 15 yıl hapis cezasına çarptırılan Cherkasov’un RUs istihbarat teşkilatının önemli isimlerinden birisi olduğu iddia ediliyor.
AVRUPA’DA YAKALANAN ‘GERÇEK’ CASUSLAR
Mart ayında Polonya makamları tarafından gözaltına alınan ve sabotaj planlamakla suçlanan altı kişi ve Ocak ayında bir İsveç mahkemesi tarafından on yıl boyunca casusluk yapmaktan hapis cezasına çarptırılan bir çift de dahil olmak üzere, son aylarda çok sayıda Rus ajanı Batı ülkeleri tarafından tutuklandı. Moskova. Dünyanın herhangi bir yerinde yakayı ele veren ajanlarını takas edebilmek için ABD’li yetkililerle temasa geçerek, ellerinde Amerikalıları koz olarak kullanıyor.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
GAZETECİLİĞİ CEZALANDIRIYORLAR
Gershkovich, tutuklanmadan sadece birkaç gün önce, Rusya’ya karşı Batı yaptırımlarının ülke ekonomisine ne kadar zarar verdiğini detaylıca anlaran bir makale yazmştı. Tutuklandığı sırada Yekaterinburg şehrinde bir dosya hazırlıyordu. Rusya’daki gazetecilik macerası sırasında önce İngilizce yayın yapan Rus gazetesi Moscow Times için çalışan Gershkovich, özellikle pandemi sırasında yaptığı haberlerle dikkatleri çekmişti. Tıp fakültesi öğrencilerinin hasta tedavisinde kullanıldığını gösteren haberi hem Rusya’da hem de tüm dünyada ses getirmişti. Rus devletinin ölüm rakamlarını nasıl manipüle ettiğini, istatikçilerin yardımıyla ortaya koyunca, Moskova’nın coronayla mücadelede başarılı olduklarını iddialarının yaldızları dökülmüştü. Daha sonra Fransız haber ajansı AFP ile kısa bir süre çalışan Gershkovich, bir yılı aşkın bir süredir WSJ’nin kadrosundaydı.
