Zamlar, enflasyon, hayat pahalılığı… Türkiye’de artık en az asgari ücret alarak yaşayan biri pek çok şeyden feragat etmek zorunda: Sinema, dışarıda yemek, lüks olmayan ama lüks tüketim maddesi sayılan ürünlerden almamak… Peki tek geçim kaynakları bursları olan öğrenciler ne yapıyor, nasıl geçiniyorlar?
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) ‘güven duyulmayan’ verilerine göre bile yüzde 61’lere ulaşan yıllık enflasyon, hayat pahalılığı ve peşpeşe yediden yetmişe her şeye gelen zamlar vatandaşın belini büküyor.
En az asgari ücret kadar ücret alan biri, artık hayatından pek çok şeyden vazgeçebilirse ancak geçinebiliyor. Dışarıda yemek, sinema, tiyatroya gitmek, kitap almak, eğlence mekanlarına gitmek, lüks olmayan ama nedense hükümet destekçileri tarafından “lüks tüketim” maddeleri arasında sayılan pek ürün (Nutella, kaşar peyniri, kırmızı et, hatta yulaf ezmesi…) hayatta kalabilmek için vazgeçilenlerden.
Fiyatları neredeyse dokunanı yakan domates, patlıcan, biber, muz, karnabahar, kıvırcık gibi sebzeleri de ekleyelim bu listeye. Onlar da fiyatlarıyla artık sıradan vatandaş için gerçekten de “lüks.”
Çankaya Belediyesi’nin Cebeci’deki iftar çadırında her gün binlerce kişi iftar açıyor. Öğrenci semti olan Cebeci’de iftar için sıra bekleyenlerin yüzde 90’ı da öğrenciler oluyor…
Peki, milyonlarca üniversite öğrencisi nasıl geçiniyor bu hayat pahalılığında? Nelerden feragat ediyorlar? Ev kiraları tarihi zirvelere çıkarken nasıl geçiniyorlar? Öğrenciler nasıl hayatta kalıyor?
“ÖĞRENCİ ARKADAŞLAR, ŞU DURUMDA NASIL HAYATTA KALABİLİYORSUNUZ?”
öğrenci arkadaşlar, şu durumda nasıl hayatta kalabiliyorsunuz? nelerden feragat ediyorsunuz? biz maaşlı halimizle zorlanırken kaç gündür bunu düşünüyorum.
— il pintu (@ouzceceli) April 4, 2022
Bu soruyu Twitter’daki bir kullanıcı sordu. “biz maaşlı halimizle zorlanırken kaç gündür bunu düşünüyorum” diye soran kullanıcıya gelen cevaplar Türkiye’de üniversite öğrencilerinin hayat pahalılığı karşısında yaşadıklarını ortaya koydu. Yüzlerce öğrenci bu sosyal medya paylaşımına yaptığı yorumlarla nasıl geçindiklerini anlattı. Ortaya çıkan tablo, öğrencilerin hayatta kalabilmek için neredeyse en temel şeylerden dahi vazgeçtiklerini ortaya koyuyor.
İşte Türkiye’de öğrencilerin yaşadığı sefaleti ortaya koyan yüzlerce örnekten birkaçı…
‘SABAH KAHVALTI YOK, ÖĞLEN YEMEKHANE, AKŞAM BELEDİYE YEMEĞİ…’
@slippinjimmy60: “Sabah kahvaltı yok. Öğlen okulun çok kötü yemekhanesinden (bir öğün yemek bursum ücret ödemiyorum) yiyorum. Akşam hem para ödememek için hem de öğlen çıkan öğünün aynısı çıkması sebebiyle Çankaya Belediyesinin öğrencilere verdiği ücretsiz akşam yemeğinden yiyorum. Diğer türlü zor.”
Sabah kahvaltı yok. Öğlen okulun çok kötü yemekhanesinden (bir öğün yemek bursum ücret ödemiyorum) yiyorum. Akşam hem para ödememek için hem de öğlen çıkan öğünün aynısı çıkması sebebiyle Çankaya Belediyesinin öğrencilere verdiği ücretsiz akşam yemeğinden yiyorum. Diğer türlü zor
— Jimmy Mcgill (@slippinjimmy06) April 4, 2022
‘ÖĞÜN ATLIYORUZ, TUVALET KAĞIDI İNDİRİMİ KOVALIYORUZ’
@doringle: “tuvalet kağıdı indirimi kovalıyoruz, öğün atlıyoruz, konsere tiyatroya falan anca 10 liralık eczacıbaşı bileti varsa gidiyoruz, ben şahsen dışarıda çay, kahve hatta su bile içmiyorum, yanımda taşıyorum suyumu. 3 kişi olmasak cidden çok korkunç, bir markete girdiğin gibi ev için 300 liradan aşağı harcama yapmadan çıkamıyorsun, dışarıdan yemek gerçekten lüks oldu, beşiktaş belediyesinin uygulaması var oradan bedava yemek yiyorum arada, inanamıyorum halimize.”
“her gün para meseleleri konuşuluyor evde, aralıksız 2 gün para konuşmadığımız olmamıştır. Devamlı yeni zamlar, her şeyin fiyatı artıyor ve ailelerimizin geliri bu hızlarda artmıyor, her geçen gün daha kötü haldeyiz, omlet yapayım diyorum yumurtanın tanesi 1.5 liradan fazla.”
Günde tek bir öğün yiyorum kendimi alıştırdım iyice. kahvaltı yapmıyorum öğlen 4 gibi falan tek bir öğün yiyip günü o şekilde bitiriyorum ev tutamadım arkadaşımın koltuğunda ona ücret vererek yaşıyorum dersler online, sınavlar yüzyüze olduğu için aile evine dönemiyorum
— julius (@surrealengineee) April 4, 2022
‘MÜMKÜN OLDUĞUNDA YURTTAN ÇIKMIYORUZ, HER YERE YÜRÜYORUZ’
@sslmkts: “Alışveriş yapmıyoruz, dışarda yemek yemiyoruz, her yere yürüyoruz, hiçbir aktivite yapmıyoruz, mümkün olduğu kadar yurttan çıkmıyoruz çıksak cepteki para kendiliğinden uçuyo, bi pantolon olmuş 300 lira hiç bu kadar mutsuz, depresif, yorgun ve öfkeli hissetmemiştim hayatımda.”
‘GÜNDE TEK ÖĞÜNE ALIŞTIRDIM KENDİMİ’
@surrealengineee: “Günde tek bir öğün yiyorum kendimi alıştırdım iyice. kahvaltı yapmıyorum öğlen 4 gibi falan tek bir öğün yiyip günü o şekilde bitiriyorum ev tutamadım arkadaşımın koltuğunda ona ücret vererek yaşıyorum dersler online, sınavlar yüzyüze olduğu için aile evine dönemiyorum.”
Arkadasin annei salca gondermis 5 gündür yemekhaneden caldigim ekmege surup yiyorum https://t.co/bCfQyhynnd
— elif (@gerilmeelifcim) April 4, 2022
‘ASKIYA SAĞA SOLA BİR ŞEYLER BIRAKAN İNSANLAR OLUYOR ONLARLA İDARE EDİYORUZ’
@bruegelinkedisi: “ben delirmek , kafayı kırmak üzereyim. ev arkadaşımla kendimizi açlığa alıştırıyoruz. ne bileyim iki günde bir yemek yemeye falan çalışıyoruz. okulun yemekhanesinden yiyoruz. sosyal hayat falan yok zaten. aileden destek, devlet bursumuz da yok. arada günlük işlere gidip 11 saat çalışıp 100 tl alarak idare ediyoruz. hayat ve devlet acımasızken bir de öğrencinin sırtına binen iş sahipleri daha çekilmez kılıyor. bir de askıya sağa sola bir şeyler bırakan insanlar oluyor onlarla idare ediyoruz. saatlerce yazabilirim bu konuda. çok doluyum.”
O sırada bizim buzdolabı bir 10 gün daha böyle devam. Mercümek icmekten bayilacam https://t.co/WHAtc7ABaN pic.twitter.com/u0MCm0amJI
— Blabla (@ErginLina) April 5, 2022
‘GEZMİYORUZ, HOBİ EDİNMİYORUZ’
@fatmatatliliogl: “Günde 1,5 öğün yiyoruz. Öğün denirse. Her türlü sosyal aktiviteden kaçınıyoruz. Gezmiyoruz. Hobi edinmiyoruz. Karnımızın doymasını nimetten sayıyoruz. İntihar etmemek için çabalıyoruz. Ömrü harcayarak, dayanarak, direnerek, sabrederek zamanı çürütüyoruz.”
Günde 1,5 öğün yiyoruz. Öğün denirse. Her türlü sosyal aktiviteden kaçınıyoruz. Gezmiyoruz. Hobi edinmiyoruz. Karnımızın doymasını nimetten sayıyoruz. İntihar etmemek için çabalıyoruz. Ömrü harcayarak, dayanarak, direnerek, sabrederek zamanı çürütüyoruz.
— Fatma (@fatmatatliliogl) April 4, 2022
‘KAHVALTI YAPMAMAK İÇİN ÇOK GEÇ YATIYORUM’
@Odysseiakirke: “Haftanın 2 günü dersim var o zamanlarda okulda yiyorum dersimin olmadığı günler kahvaltı yapmamak için çok geç yatıyorum akşam yemeği saati gelsin en azından kahvaltı masrafı olmasın diye. Akşam yemeğini de genelde makarnayla geçiştiriyorum.”
