Siyaset bilimci Mümtaz'er Türköne: "Parlamenter sisteme dönülmesini savunan CHP’nin potansiyel çıkarı mevcut sistemin muhafazasından geçiyor. Mevcut düzen ısıya ve kesici aletlere dayanıklı bir eldiven gibi muhalefetin eline uyuyor. Ateşin soğumasını, bıçağın körelmesini neden beklesin?"
Siyaset bilimci, yazar Mümtaz’er Türköne, yeni anayasa tartışmalarına ilişkin kaleme aldığı yazısında Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin artık iktidarın çıkar hesaplarına uymadığına dikkat çekti ve “AK Parti’nin şöyle veya böyle iktidarını düşük profilde sürdürmesini sağlayacak alternatif ancak parlamenter sistemle mümkün. Sembolik cumhurbaşkanı, yasama ve yürütmeyi elinde tutan koalisyonun başbakanı, mevcut sistemin bütün yetkilerini kullanan bir CHP iktidarının bugünden elde edilmesi mümkün görünen pratik alternatifi değil mi? Parlamenter sisteme dönülmesini savunan CHP’nin potansiyel çıkarı ise mevcut sistemin muhafazasından geçiyor” dedi.
“Bugün Erdoğan’ın sahip olduğu yetkiler ile hükmeden bir CHP dönemini gözünüzde canlandırın” diyen Türköne, “Parlamenter sistemle dört yıllık bir dönemi işgal edecek dönüştürücü tasarrufların süresi birkaç aya inmez mi? CHP ve iktidara taşıyacağı yandaşları gücü daha pervasız kullanmaz mı?” ifadelerini kullandı.
Turkish Post‘taki yazısında Anayasa tartışmalarında tarafların yanlış yerlerde durduklarına dikkat çeken Türköne, “İktidarın inisiyatifiyle gelen gündem, kısa zamanda ters yumruklar yüzünden etkileyici bir dayak yeme sahnesine dönüşebilir. Anayasa muhalefetin desteği olmadan değişemiyor. Mevcut anayasa hükümlerine uyulmayan bir düzen içinde muhalefet böyle bir tiyatronun oyuncu kadrosuna neden figüran olarak katılsın? Demek arka planda daha derin bir hesap var ve bu hesap da iki tarafın bulunduğu yanlış yeri değiştirme ihtimaline dayanıyor” değerlendirmesini yaptı.
‘SİSTEM ARTIK İKTİDARIN ÇIKAR HESAPLARINA UYMUYOR’
“Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi iktidarın çıkar hesaplarına artık uymuyor” tespitinde bulunan Türköne, şunlara dikkat çekti:
“Ekonomik krizin derinleşmesi ve uzun zamana yayılacak olması AK Parti oylarında önlenemeyecek düşüşün kesin habercisi olarak okunmalı. Bu şartlarda anayasa gündeminden, yürütme-yasama-yargı, yani devlet egemenliğinin bütün yetkilerini tek kişide toplayan sistemin yüzde 50+1 gibi salt çoğunluk yerine, tek turda en çok oyu alan adi çoğunluğun eline verilmesi sağlanabilirse AK Parti iktidarının geleceğini garanti alma ihtimali artabilir. Böyle bir ihtimalin teminat altına alınması ise bugünün iktidarının elini güçlendirir, dağılmasını geciktirir.
Daha derindeki hesabın ise parlamenter sisteme geri dönüş olması gerekir. AK Parti’nin şöyle veya böyle iktidarını düşük profilde sürdürmesini sağlayacak alternatif ancak parlamenter sistemle mümkün. Sembolik cumhurbaşkanı, yasama ve yürütmeyi elinde tutan koalisyonun başbakanı, mevcut sistemin bütün yetkilerini kullanan bir CHP iktidarının bugünden elde edilmesi mümkün görünen pratik alternatifi değil mi?
‘GÖZÜNÜZDE CANLANDIRIN’
Parlamenter sisteme dönülmesini savunan CHP’nin potansiyel çıkarı ise mevcut sistemin muhafazasından geçiyor. Bugün Erdoğan’ın sahip olduğu yetkiler ile hükmeden bir CHP dönemini gözünüzde canlandırın.
Parlamenter sistemle dört yıllık bir dönemi işgal edecek dönüştürücü tasarrufların süresi birkaç aya inmez mi? CHP ve iktidara taşıyacağı yandaşları gücü daha pervasız kullanmaz mı?
Yeni anayasa yapılmaz, yapılamaz; çünkü kimsenin niyeti yeni anayasa yapmak değil, niyet edenlerin de gücü yeterli değil. Mevcut anayasadan rahatsız olanlar bu anayasal düzenin mimarları-sahipleri, ama değiştirecek güçleri yok.
Maksat cumhurbaşkanlığı hükümet düzenini değiştirip eski düzene dönmek ise, mevcut anayasal düzen ısıya ve kesici aletlere dayanıklı bir eldiven gibi muhalefetin eline uyuyor. Ateşin soğumasını, bıçağın körelmesini neden beklesin?”
