Türkiye’de 31 Mart’ta yapılacak yerel seçimler öncesi Yüksek Seçim Kurulu (YSK) üyelerinin görev sürelerinin bir yıl daha uzatılması, YSK’ya yönelik eleştiriler nedeniyle muhalefet cephesi ve hukukçularda soru işaretlerine yol açtı.
AKP mini bir yasa teklifiyle başkan da dahil olmak üzere YSK üyelerinin Ocak 2019’da dolacak görev sürelerini bir yıl daha uzatan değişikliği Meclis’ten geçirdi. YSK üyelerinden 2019’da görevi sona ereceklerin yerine Ocak 2020’de, 2022’de görevi sona ereceklerin yerine ise 2023’te yenileme seçimi yapılacak.
Muhalefet ve hukuk çevreleri bu düzenlemeyi “Anayasa ihlali” olarak nitelendirip, 31 Mart’ta yapılacak yerel seçimlerin “şeffaf olamayacağını” savunuyor. Hükümet ise 1 Ocak’ta başlayan resmi seçim sürecinde YSK üyelerinin görevde olmasıyla seçimin daha güvenli yapılabileceği görüşünde ısrarlı. İktidar partisi AKP, yasa değişikliğinin askıya alınmasını isteyen muhalefete “Yapılacak en iyi düzenleme yapıldı. Ortada Anayasa ihlali yok. Dere geçilirken at değiştirilmez” yanıtını verdi.
Deutsche Welle Türkçe servisinden Hilal Köylü‘ye konuşan Ankara Barosu Başkanı Erinç Sağkan, YSK’da başkan ile beş üyenin görev süresini bir yıl uzatan yasa değişikliğinin TBMM’de kabul edilmesine sert tepki göstererek, “Üzerlerinde mühürsüz oy skandalının izini taşıyan üyelerin görev sürelerini uzatmak demokrasiyle ve hukukla bağdaşmaz” diye konuştu.
Sağkan, Anayasa’nın 67’inci maddesinin seçim yasalarında yapılan değişikliklerin bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanamayacağını düzenlediğini hatırlatıyor ve Meclis’te kabul edilen değişiklikle bu maddenin “ihlal” edildiğine dikkat çekti.
‘TÜM KARARLARININ GEÇERSİZ OLMASI SONUCUNU DOĞURUR’
Sağkan, “YSK üyeleri seçimi yürütür. Onların görev sürelerini uzatmak seçim yasasında değişiklik kapsamındadır. Bu nedenle yeni düzenleme Anayasa’ya aykırıdır ve 31 Mart’ta uygulanmaması gerekir. Aksi durum, YSK’nın tüm kararlarının geçersiz olması sonucunu doğurur” dedi ve şöyle devam etti:
“Seçimlere şaibe karışması düşüncesinin önüne geçmek ve sandık sonuçlarının gerçekten milletin iradesini yansıttığına toplumun inanmasını sağlamak siyasetçilerin görevi ve demokrasilerin gereğidir. Üzerlerinde mühürsüz oy skandalının izini taşıyan YSK üyelerinin görev sürelerini uzatmanın bu durumun tam tersine hizmet ettiği açıktır.”
‘ŞEFFAF BİR SEÇİMİN İMKANI KALMADI’
Yargıçlar Sendikası YARSAV’ın eski başkanlarından Ömer Faruk Eminağaoğlu ise YSK, Danıştay ve Yargıtay’a başvurarak görev süresi dolan üyelerin yerine seçim yapılmasını istedi.
“31 Mart öncesi YSK üyelerinin görev süresini uzatmak tam anlamıyla Anayasa’nın yerle bir edilmesidir. 31 Mart seçiminin şeffaf bir ortamda yapılacağını söylemenin imkanı kalmamıştır” diyen Eminağaoğlu’nun yaptığı başvuruya muhalefet de destek veriyor.
Deutsche Welle Türkçe servisine konuşan Eminağaoğlu, “Toplum ciddi bir demokrasi sınavından geçiyor. Muhalefet bu konudaki ortak duruşunu sonuna kadar sürdürürse iktidarın geri adım atması kaçınılmaz olacaktır. Çünkü geldiğimiz noktada hukuksuzluk, Türk demokrasisini kalbinden yaralamıştır” diye konuştu.
MUHALEFET: AKP, YSK ÜYELERİYLE ANLAŞMA YAPTI
“İktidar partisine teslim olmuş bir YSK ile karşı karşıyayız” diyen CHP’li Özgür Özel ise YSK’nın bugünkü yapısıyla tamamen iktidarın direktifleri doğrultusunda hareket ettiğini söyleyerek şöyle devam ediyor:
“16 Nisan referandumuna mühürsüz seçim kararı damgası vuran YSK üyelerinin görev süresi uzatıldı. Bu yüzden Türkiye’de seçimlerin dürüst, adil, şeffaf ve eşit koşullarda yapılacağına dair endişelerimiz daha da arttı. İktidar, bu yasa değişikliğini yürürlüğe koymaktan vazgeçmelidir.”
İYİ Partili Lütfi Türkkan, YSK’nın 31 Mart öncesi aldığı nerdeyse tüm kararların, YSK’ya ilişkin yapılan düzenlemelerin tamamen “hukuksuz” olduğu görüşünde:
“Biz elbette ki kabullenmeyeceğiz. AKP, seçimde milletin oyuna güvenemeyeceğini açıkça ilan etmiştir. Oyları garantilemek için de YSK üyeleriyle anlaşmıştır. Kamuoyuna bu durumu açıkça anlatacak bir seçim propagandası yapacağız.”
HDP’li Ömer Faruk Gergerlioğlu da “Neresinden tutarsanız tutun devlet; elinizde kalıyor” derken, muhalefetin YSK düzenlemeleri konusunda birlikte hareket etmesinin “hukuksuzluğa karşı çıkış” anlamında önemli olduğunu vurguluyor: “Türkiye’de yeni bir trend var. O da Anayasa ihlali, hukuksuzluk. Muhalefet olarak çıkabildiğimiz kadar bu duruma karşı çıkacağız.”
