Sebzeler sağlığımız için en önemli besin maddelerinden. Peki, sebzeleri nasıl tüketmeliyiz? Uzmanlara göre her yöntemin olumlu ve olumsuz yanları var.
Sebzeler vitamin, fiber ve mineraller içerdiğinden sağlığımız için gerekli olan besin depoları. Birçok sebze aynı zamanda enflamasyonu ortadan kaldıran maddeler içeriyor. İçlerinde çok su olduğu için kütleleri kalorilerine göre daha fazla, bu da daha çabuk tokluk hissi vermelerine neden oluyor.
Peki diyetimizin olmazsa olmazı sayılan sebzeleri nasıl tüketmeliyiz? Donmuş sebzeler mi taze sebzeler mi tercih etmeliyiz? Hangisi daha sağlıklı?
Bu sorunun her durumda net bir cevabı yok. Öncelikle, sebzelerin kesildikleri andan itibaren besin değerlerini kaybetmeye başladıklarını akılda tutmak gerekiyor. Dalından koparılan sebzeler canlı kalmak için içlerindeki bazı besin değeri yüksek maddeleri tüketiyor. Böylece rezervleri de tükenmiş oluyor.
Taze sebzelerin besin değerini düşüren diğer bir unsur da oksijene maruz kalmaları. Topraktayken sebzeler antioksidanlar üreterek oksijenle mücadele edebiliyor ama sonra bu maddeler de zamanla azalıyor.
“TAZE” BİR PAZARLAMA ETİKETİ Mİ?
Sebzeleri biçildiği gün yediğinizde mümkün olan vitamin ve minerallerin en fazlasını almış oluyorsunuz. Ama bu şüphesiz şehir hayatında çok da mümkün değil. O nedenle çoğumuz sebzelerimizi süpermarketten alıyoruz. “Taze” sebze kulağa daha sağlıklı gelse de kurallar ve düzenlemelerin eksikliği nedeniyle pek çok ülke için “taze” sadece bir pazarlama etiketi anlamına da gelebiliyor.
Sebzeler uzun saatler süren yolculuklar sonrası süpermarketlere naklediliyor. Özellikle bölgenizde yetişmeyen sebzeler satın alıyorsanız bu daha çok geçerli. Sebzeler dağıtım merkezinde günlerce bekliyorlar. Süpermarkete vardıktan sonra da raflarda günlerce kalabiliyorlar.
Her sebzenin bu süreç içinde besin değerini kaybettiğini unutmamak gerekiyor. Özellikle ıspanak ve brokoli gibi yapraklı sebzeler besin değerlerini daha çabuk yitiriyorlar.
KONSERVE SAĞLIKLI MI?
Süpermarketlerde en popüler bölümlerden biri de konserve sebze rafları. Aslında konserve kutusundaki sebzelerin içinde sanıldığı gibi her zaman koruyucu bulunmuyor. Pek çok alternatif sunan konserve sebzeler bugün eskilerin konserveleme metoduyla korunuyor. O nedenle sanıldığı gibi sağlıksız değiller.
Wageningen Üniversitesi’nden Dr. Mathijs Dekker’a göre kavanozlama sürecinde sağlıklı besinlerin sadece yüzde 30’u besin değerini kaybediyor. Diğer yandan, konserve sebzelerin sağlıklı olup olmadığını anlamak için içinde şeker ve tuz olup olmadığının kontrol edilmesi gerekiyor.
DONMUŞ SEBZELER SAĞLIKLI MI?
Sebzelerin hızlı çürümesini engellemenin bir başka yolu da dondurmak. Donmuş sebzeler çözüldüklerinde sağlıklı besinlerin çoğunu artık içermese de bu besinler paketin içinde tamamen kaybolmuyor. Donmuş sebzeyi sağlıklı olarak tüketmek, buzluktan çıkardıktan sonra ne yaptığınıza bağlı.
Dr. Dekker’e göre buzluktan çıkardıktan sora donmuş sebzelerin yıkanması tavsiye edilmiyor. Kaynatmak da donmuş sebzelerin besin değerini azaltıyor.
O halde en sağlıklı sebze nasıl alınabilir? Eğer sebzeler kendi bölgenizde yetiştiriliyorsa ve hızla markete ya da pazara geliyorsa taze sebzeler en iyi seçenek. Ancak Dr. Dekker’a göre donmuş ve kavanozlanmış sebzeler de sanıldığı kadar kötü bir seçenek sayılmaz. Çünkü sebzeler hasadın hemen ardından donduruluyor ya da kavanozlanıyor.
