4,5 milyon kişinin dört gözle beklediği EYT kanunu Meclis'te kabul edildi. EYT'liler ne kadar maaş alacak? Emeklilik için ilk müracaat ne zaman? İşte ayrıntılar...
Emeklilikte yaşa takılanların (EYT) mağduriyetini gideren kanun Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) lideri ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın masasında imza için bekliyor. “EYT Kanunu” diye bilinen kanun değişikliği, Resmî Gazete’de yayımlandığında yürürlüğe girecek.
Milyonlarca kişi “EYT’de ilk maaş ne kadar olacak?” sorusuna cevap arıyor. Asgari emekli maaşı 5 bin 500 Türk Lirası (TL). Mevcut sistemde prim ödeme gün sayısına, hizmet yılına, çalıştığı sigorta koluna ve kazancına göre herkese ayrı maaş bağlanabiliyor.
HANGİ EYT’Lİ KAÇ TL EMEKLİ MAAŞI ALACAK?
Maaş tutarları kişiden kişiye değişiklik arz edebiliyor. EYT’liler ortalama 8 bin 733 Türk Lirası (TL) emekli aylığına hak kazanacak.
Sosyal Sigortalar (SSK/4A) mensupları 7 bin 797 TL, Bağ-Kur (4B) mensupları 5 bin 811 TL ve Emekli Sandığı (4C) mensupları 12 bin 389 TL maaş alacak.
8 Eylül 1999 ve öncesinde sigorta kaydı bulunanlar kanun yürürlüğe girdiği günden itibaren Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) müracaat edebilecek.
SSK’lı kadınlarda 20 yıl sigortalılık ve işe başlangıç tarihine göre, 5 bin ila 5 bin 984 gün arasında değişen prim gününe sahip olma şartı aranacak. SSK’lı erkeklerde prim gün sayısı kritlerleri aynı kalırken, sigortalılık süresi 25 yıl.
Bağkur ve Emekli sandığı mensupları için kadınlarda 7 bin 200 gün, erkeklerde 9 bin gün prim ödeme şartı aranıyor.
BAYRAM İKRAMİYESİ DE ÖDENECEK
Dilekçesini martın herhangi bir gününde verenlerin emekli aylıkları 1 Nisan 2023 tarihinden geçerli olmak üzere bağlanacak. Hâlihazırda kayıtlı çalışanlar kıdem tazminatı ve diğer haklarını alıp işyerinden ayrılacak. Söz konusu EYT’liler işten çıkış evrakı ile birlikte emeklilik dilekçesi verecek.
Mart ayında dilekçe verenler mayıs ayındaki Ramazan Bayramı sebebiyle 1.100 TL tutarındaki ikramiyeyi de alacak.
Müracaatlar tek tek incelenecek ve emekli aylığı bağlanıp bağlanmaması yönünde karar verilecek. Şartları karşılayıp emekliliğe hak kazananlara aylıkları en kısa sürede bağlanacak.
EYT HAKKINDA MERAK EDİLEN 9 SORU
1) İŞVERENLER HANGİ KURALLARA DİKKAT EDECEK?
EYT kapsamındakilerin işten çıkartma işlemlerinde normal emeklilik prosedürleri takip edilecek.
İşten çıkartmada 8 numaralı kod kullanılacak.
İşveren emekli olan çalışanına hak ettiği kıdem tazminatını ödeyecek.
EYT’lilerin kıdem tazminatına ilişkin Kredi Garanti Fonu’ndan destek verilecek.
EYT ile emekli olanlar, 30 gün içinde aynı iş yerinde çalışmaya başlamaları halinde yüzde 5 oranında sosyal güvenlik destek primi indirimi hakkından yararlanabilecek.
2) EMEKLİLİK İÇİN NEREYE MÜRACAAT EDİLECEK?
e-Devlet sistemine girerek “gelir, aylık ödenek talep belgesinin verilmesi belgesini” akabinde “yeni başvuru” sekmesini tıklayın. e-Devlet şifreniz yoksa, şifreyi en yakın PTT şubesinden kimliğinizi ibraz ederek alabilirsiniz.
Tahsis talep türünde “yaşlılık aylığını” seçin. Seçimden sonra “başvur” butonuna basın.
Maaş ödemesinin yapılacağı bankayı seçtikten sonra açıklama kısmına maaşınızı almak istediğiniz şubeyi yazın.
Son safhada “ileri” butonu, akabinde “başvur” butonuna basılarak bilgiler SGK’ya gönderilmiş olacak.
Emeklilik hakkı kazananlara tahsis numarası verilecek.
3) ÇOK FAZLA MÜRACAAT SEBEBİYLE AYLIKLAR GECİKİR Mİ?
SGK işlemlerin hızlı şekilde tamamlanması için gerekli hazırlıklarını tamamladı.
Ancak 2023 yılı için 2 milyon 250 bin kişinin müracaatta bulunacağı düşünüldüğünde incelemeler zaman alabilir ve ilk aylık ödemesinde gecikme olabilir.
İlk aylıkta gecikme olsa bile aylık hak edişi 1 Nisan kabul edilecek ve bu tarihten itibaren toplu ödeme gerçekleştirilecek.
Kesinlikle bir hak kaybı söz konusu olmayacak.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
4) AYNI İŞE DEVAM ETMEK İÇİN HERHANGİ BİR SÜRE SINIRI VAR MI?
Emekli olduktan sonra aynı işyerinde işe başlamak için 30 günlük süreniz bulunuyor. Bu süre içinde aynı işyerinde işe başlayanlar için beş puanlık destek primi desteği de verilecek.
Bu destek çalıştığınız sürece devam edecek. Başka bir işyerinde çalışırsanız prim indirimi olmayacak.
5) DİLEKÇEMİ 3 MART’TA VERİRSEM İLK AYLIĞIMI NE ZAMAN ALIRIM?
Dilekçeyi 3 Mart’ta ya da 31 Mart’ta vermek fark etmeyecek. Nisan ayında ilk emekli aylığını almaya hak kazanacaksınız.
6) EMEKLİLİK DİLEKÇEMİ ELDEN VERMEM DAHA GÜVENLİ OLUR MU?
SGK müdürlüklerine gidip kuyruk beklemeye gerek yok, emeklilik dilekçeleri e-Devlet’ten alınacak. Bütün işlemler buradan kolayca takip edilebilecek.
7) PRİM GÜNÜ EKSİĞİMİ AĞUSTOSTA TAMAM, EMEKLİ OLUR MUYUM?
Yaş dışında prim günü ve sigortalılık süresi şartlarını taşıyanlar aylık alabilecek.
Bugün için şartları yerine getiremeyenler tamamladıkları tarihten itibaren emekliliğe hak kazanıp, dilekçe tarihini izleyen aybaşından itibaren aylığa hak kazanacak.
8) HERKESTEN AYNI BİLGİLER Mİ İSTENECEK?
SSK’lı (4A) statüsünde çalışanların öncelikle çalıştığı işyerinden ayrılarak emekli dilekçesi vermesi gerekiyor.
Emekli Sandığı kapsamında olanlar çalıştıkları kurumdan emekliye sevk onayı aldıktan sonra emekli olabilecek.
SSK ve Bağ-Kur mensupları emekli aylığı hak kazananlara dilekçe verdikleri tarihten sonraki aybaşından itibaren aylık bağlanacak.
Emekli Sandığı kapsamındakilerden hâlâ görevde olanların aylıkları yetkili makamdan alınan sevk onayı üzerine ilişiğinin kesildiği tarihi takip eden aybaşından başlatılacak.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
9) EYT’LİLER DE BİRİKEN İZİNLERİNİN PARASINI ALABİLİR Mİ?
Emekli olup işten ayrılacaklar biriken ücretleri varsa yıllık izin gibi haklarını da alarak işten ayrılabilir.
Kullanılmayan yıllık izinlerin son brüt ücret üzerinden ödenmesi mecburi. İzin ücretinden Gelir Vergisi ve prim kesilir.
