Almanya'nın saygın kuruluşu Bilim ve Politika Vakfı uzmanı Dr. Salim Çevik: Erdoğan tüm tarikat ve cemaatlerin otonomilerini kırıp herkesi kendisine tabi kılmak istiyor. Furkan Vakfı gibi kontrolü dışında olanları tehlike olarak görüyor. Bir siyasi partinin yeni cemaatler kurması Türkiye tarihinde bir ilk.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkiye’deki dini gruplar ve cemaatlere yönelik politikalarını değerlendiren Dr. Salim Çevik, ‘Erdoğan doğrudan kontrol edebildiği yeni cemaatler oluşturuyor. Bu aslında Türkiye tarihinde hiç görmediğimiz bir şey. Bir siyasi partinin adeta yeni cemaatler kurması ise bir ilk” dedi.
Almanya’nın saygın araştırma kuruluşlarından Bilim ve Politika Vakfı (SWP) uzmanlarından Dr. Salim Çevik, Türkiye’de cemaat yapılarının hep otonom hareketler olduğuna dikkate çekerek “Erdoğan küçük ya da büyük olmasından bağımsız olarak, tüm tarikat ve cemaatlerin otonomilerini kırıp, diğer alanlarda olduğu gibi din alanında da herkesi kendisine tabi kılmak istiyor. Devletten beslendikleri müddetçe, devlete, partiye angaje olan bu yapılar sivilliklerini yitiriyor, bir süre sonra devletin, hükümetin, partinin bir aparatı haline geliyorlar, bundan da hükümet ciddi bir güç devşiriyor” ifadelerini kullandı.
Dr. Salim Çevik
“CAMİDE BİBER GAZI SIKMAK CUMHURİYET TARİHİNDE GÖRÜLMÜŞ ŞEY DEĞİL”
DW Türkçe’de yer alan habere göre, Erdoğan’ın Furkan Vakfı’na yönelik tutumunun kendi kontrolü dışındaki dini yapıları tehdit olarak gördüğünü açıkça gösterdiğini belirten Çevik, “Aslında son derece küçük bir grup, muhalefet etse ne olur etmese ne olur diye düşünülebilir. Ama Erdoğan, kendi kontrolü alanı dışında olduğu için orada bir tehlike alanı görüyor ve ne pahasına olursa olsun o direnişi kırıp, kontrolüne almak istiyor. Camide üzerlerine biber gazı sıkıldı. Bu Cumhuriyet tarihinde her hangi bir dönemde olabilecek bir şey değil. Hatta bu görüntüler AK Parti’de de rahatsızlık uyandırdı” dedi.
“ERDOĞAN CAMİLERİN MUHALEFET ODAGI OLMASINDAN ÇEKİNİYOR”
Erdoğan yönetiminin, otoriter rejimlerde muhalefetin dini alanlar üzerinde yapıldığının farkında olduğu için bu alanları kontrol altında tutma istediğini belirten Dr. Çevik, “Ortadoğu tarihinde çok görüyoruz, camileri baskılamak çok zor olduğu için buralar muhalefet odağı olabiliyor. İran’da Arap Baharı’nda da gördük. Erdoğan da bunu biliyor, dolaysıyla dini alanda gelişebilecek muhalefeti küçükken ezme, yok etme eğilimi var” ifadelerini kullandı.
Erdoğan’ın aile fertleri tarafından yönetilen, Türkiye Gençlik Vakfı (TÜGVA) ve Türkiye Gençlik ve Eğitime Hizmet (TÜRGEV) gibi vakıflar konusunda ise SWP uzmanı Çevik “Erdoğan’ın cemaatler ve tarikatların kendisine gösterdikleri sadakat konusunda her zaman bir soru işareti var. Bu Gülen cemaati ile 2013’de yaşadığı kırılmanın yarattığı bir travma olabilir. O yüzden doğrudan aracız, doğrudan kontrol edebildiği bir nevi yeni cemaatler oluşturuyor. Bu aslında Türkiye tarihinde hiç görmediğimiz bir şey. Cemaatlerin partileri desteklemesine ya da cemaatlerden doğan siyasi partilere alışkınız. İskenderpaşa cemaatinde doğan Milli Görüş Hareketi ya da Kadiri tarikatından doğan Haydar Baş’ın siyasi partisi vardı… Bir siyasi partinin adeta yeni cemaatler, vakıflar kurması ise bir ilk.” dedi.
