Uzmanlar, özellikle gençler tarafından tercih edilen enerji içeceklerinin çok tüketilmesinin sağlık üzerindeki olumsuz etkileri konusunda uyarıyor.
Enerji içecekleri modern hayatta gittikçe daha çok tüketilmeye başladı. Enerji içeceklerinin sağlık üzerindeki olumsuz etkileri hem uzmanları hem de hükümetleri harekete geçiriyor.
Örneğin İngiltere’de milletvekillerinin girişimiyle enerji içeceklerinin yetişkin olmayanlar tarafından tüketilmesinin zararları konusunda bir araştırma başlatılmıştı.
Enerji içeceğinin tanımı çok kesin olmasa da alkolsüz, vitamin ve amino asit içeren ürünler olarak tanımlanıyor. Enerji içeceklerinin çok fazla şeker ve kafein içerdikleri için potansiyel olarak fiziksel ve zihinsel etkileri olduğu düşünülüyor. Bu içeceklerin dünyada pazarlamasının gençlere odaklı olması ve özellikle de gençlerin ilgi alanı olan oyunlara sponsor olmaları da endişe uyandırıyor.
Yüksek kafeinli ürünler uzmanlar tarafından çocuklara tavsiye edilmiyor. Bir yetişkin sağlığı bozulmadan 200 mg kafein içebiliyor, ancak bu yetişkin olmayanlar için geçerli değil. İngiltere’de bazı marketler şimdiden enerji içeceklerinin yetişkin olmayanlara satılmasına sınırlama getirdi.
DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ UYARIYOR
Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) de enerji içecekleri konusunda uyarıları var. Buna göre enerji içeceklerinin potansiyel sağlık tehditleri arasında kafein dozaşımından kaynaklı yüksek tansiyon, çarpıntı, mide bulantısı, kusma bulunuyor. Bu etkenlerin ölümle bile sonuçlanabileceği uyarısı yapılıyor.
Uyarıcı etkisi ve performans artırıcı olması nedeniyle gençler tarafından çok tercih edilen enerji içecekleri, ikinci tip diyabet hastalığına da neden olabiliyor. Bunun nedeni çok kafein tüketilmesinin insulin hassasiyetini düşürmesi.
Hamilelerde çocuk düşürme, erken doğum da potansiyel riskler arasında sayılıyor. Enerji içeceklerinin çocukların nörolojik sistemlerini ve kalp ve damar sistemlerini etkilediği düşünülüyor. Sağlıksız dişler ve obezite de enerji içeceklerinin diğer olumsuz etkileri.
Enerji içeceklerinin dünyadaki kullanım yöntemlerinden birinin de alkolle karıştırarak tüketmek olduğuna dikkat çekilirken, bu kullanımın enerji içeceğinin sağlık üzerindeki olumsuz etkilerini artırdığı belirtiliyor.
Enerji içecekleri ilk olarak 1960’lı yıllarda Japonya’da üretilmiş, daha sonra özellikle Avrupa’da popülerlik kazanmış. Avrupa’da yetişkinlerin yüzde 30’unun ve gençlerin de yüzde 68’inin enerji içeceği tükettiği belirtiliyor. İsveç gibi bazı ülkeler enerji içecekleri konusunda daha katı düzenlemeler uyguluyorlar ve bu ürünler sadece eczanelerde satılabiliyor.
TÜRKİYE’DE ENERJİ İÇECEKLERİ
Türkiye’deki enerji içeceği pazarında kırkın üzerinde marka rekabet ediyor. Kişi başına tüketim ise 300 mililitre. Türkiye’de enerji içeceklerinin özellikle 2010 yılından sonra kullanımı artmış.
Araştırmalara göre enerji içeceği markalarının Ortadoğu’yu hedefleyen satış stratejileri, Türkiye’yi bir köprü olarak kullanmayı planlıyor. Geçtiğimiz yıllarda Tarım Arşiv’in paylaştığı rakamlara göre Türkiye’de 15’i yerli 1’i yabancı olmak üzere toplam 26 ayrı marka pazarda pay kapmaya çalışıyor. Dünyada iki milyar kutu enerji içeceği tüketilirken resmi olmayan verilere göre Türkiye’de on milyon kutu enerji içeceği tüketiliyor.
