Dünya Basın Özgürlüğü Günü vesilesiyle yayınlanan raporlara göra gazeteciler rutin olarak tacize uğruyor, tehdit ediliyor ve gözaltına alınıyor. Türkiye ise en çok basın mensubunun tutuklu olduğu ülke olarak ön planda.
Bugün, Dünya Basın Özgürlüğü Günü. Dünyanın en çok tutuklu gazetecisinin bulunduğu raporlarla ortaya konulan Türkiye’de, basın özgürlüğü günü sönük geçiyor. Sivil toplum kuruluşu olan Freedom House’a göre Türkiye’deki gazeteciler giderek daha fazla saldırıya maruz kalıyor. Dünyada da durum pek parlak değil. Birleşmiş Milletler’e (BM) göre, gazeteciler rutin olarak taciz ediliyor, tehdit ediliyor, gözaltına alınıyor ve hapse atılıyorlar. 2022’de bir önceki yıla göre yüzde 50 artışla en az 67 medya çalışanı öldürüldü. Kadın gazetecilerin yaklaşık dörtte üçü internette şiddete maruz kaldı ve dörtte biri fiziksel tehditle karşılaştı.
Birleşmiş Milletler (BM) tarafından düzenlenen Küresel Dünya Basın Özgürlüğü konferansı dün New York’da düzenlendi. Birçok tanınan ismin konuştuğu konferans, “İfade özgürlüğü: Diğer özgürlüklerin ve insan haklarının itici gücü” başlığı altında yapıldı. BM’nin yayınladığı notta İnsan hakları Beyannamesi’ndeki temel özgürlüklere dikkat çekildi. Buna göre bu özgürlüklerin en başında ifade özgürlüğü geliyor. İnsan haklarının ifade özgürlüğü öncülüğünde korunabileceğinin anlatıldığı konferansta, basın özgürlüğü yoksa demokrasi ve adaletin de olamayacağı belirtildi.
GAZETECİLER SALDIRI ALTINDA
BM Genel Direktörü Audrey Azoulay açılış konuşmasında ifade özgürlüğünden, öldürülen ve tutuklanan gazetecilerden, haksızlıklara uğrayan kadın gazetecilere dikkat çekti.
Audrey Azoulay, “İfade özgürlüğü toplumlarımızın durumunu ortaya koyan bir şeydir. Gerilediğinde, onunla birlikte gerileyen de tüm haklardır. Önümüzde yatan varoluşsal zorlukların üstesinden gelme hakkımızı güvence altına almak için işini özgürce yapabilen profesyonel gazetecilere ihtiyacımız var” dedi.
MEDYA ÇALIŞANLARININ ÖLDÜRÜLME ORANI ARTTI
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ise şunları söyledi:
“Bugün temel gerçekleri vurgular. Tüm özgürlüğümüz basın özgürlüğüne bağlı. Basın özgürlüğü demokrasinin ve adaletin temelidir. Basın özgürlüğü insan haklarının can damarını temsil eder. Ama dünyanın her köşesinde basın özgürlüğü saldırı altında… Gazeteciler, rutin olarak taciz ediliyor, tehdit ediliyor, gözaltına alınıyor ve hapse atılıyorlar. 2022’de bir önceki yıla göre yüzde 50 gibi inanılmaz bir artışla en az 67 medya çalışanı öldürüldü. Kadın gazetecilerin yaklaşık dörtte üçü internette şiddete maruz kaldı ve dörtte biri fiziksel tehditle karşılaştı.”
EN ÇOK TUTUKLU GAZETECİ TÜRKİYE’DE
Birleşmiş Milletler notu medya özgürlüğü, gazetecilerin güvenliği ve ifade özgürlüğünün giderek daha fazla saldırı altında olduğunu söylüyor. Sivil toplum kuruluşu olan Freedom House’a göre ise Türkiye dünyada en çok gazeteci hapseden ülkeler arasında yer alıyor. Türkiye’deki gazetecilerin giderek daha fazla saldırıya maruz kaldığı ifade ediliyor.
‘ARAŞTIRMACI GAZETECİLER POLİTİKA DEĞİŞİKLİĞİ SAĞLADI’
Gazetecilerin toplumdaki yerinin önemini vurgulayan BM, araştırmacı gazetecilerin vatandaşların insan haklarını etkileyen suç faaliyetlerini ve yanlışları ortaya çıkardığını söylüyor. Bununla birlikte kamu fonlarının kötüye kullanılması, insan kaçakçılığı, yasadışı gözetim eylemleri, ayrımcılık konuları gibi daha pek çok şey yoluyla hak ihlallerini ortaya çıkarttıklarını belirtiyor. BM, şunları ekliyor:
“Araştırmacı gazeteciler tarafından yapılan araştırmalarla aydınlatılan sorunlar, toplum yararına anlamlı politika değişikliklerine yol açtı. Kamu yararına çalışan bağımsız gazeteciliğe yatırım, dirençli ve bilgili toplumlara yatırımdır.”
