Diyanet’ten Sevan Nişanyan hakkında suç duyurusu: Ezanla ilgili açıklaması tepki çekmişti

Diyanet İşleri Başkanlığı, yazar ve dilbilimci Sevan Nişanyan hakkında suç duyurusunda bulundu.

Başkanlığın hukuk müşavirlerince Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na sunulan suç duyurusu dilekçesinde, Nişanyan’ın ezan ve müezzinlerle ilgili sözlerine yer verildi.

Ezanın, İslam medeniyetinin simgesi ve ortak dili olduğu belirtilen dilekçede, şu ifadeler kullanıldı:

“BAŞKANLIĞIMIZ VE PERSONELİ RENCİDE EDİLMİŞTİR”
“Sevan Nişanyan’ın sözleriyle İslam’ın şiarı ezan aşağılanmış, bütün Müslümanların dini değerlerine saldırılmış ve hakaret edilmiş, İslam dininin inançları, ibadet ve ahlak esaslarıyla ilgili işleri yürütmek, din konusunda toplumu aydınlatmak ve ibadet yerlerini yönetmek gibi bir görev kanunla kendisine tevdi edilen başkanlığımız ve personeli rencide edilmiştir.

Şüphelinin söylemleriyle, saygı sınırları aşılarak Türk milletinin inanç ve manevi değerlerine düşmanca bir tavırla adeta kin ve nefret kusulmuş, mukaddesatımıza dil uzatılmış, insan onur ve şerefi hiçe sayılarak toplumda ayrıştırmaya ve gerginliğe yol açılacak şekilde halkın büyük bir çoğunluğu tahrik edilmiş ve aşağılanmıştır.”

SEVAN NİŞANYAN NE SÖYLEDİ?
Dilekçede Nişanyan hakkında, “kamu görevlisine karşı görevinden dolayı hakaret” ile “halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama” suçlarından kamu davası açılması istendi.

Nişanyan, kendi Youtube kanalında “Bangır bangır hoparlörle bağıran ezan kadar iğrenç bir saldırı, tecavüz, taciz bayağı böyle insanın mahrem yerlerine el atılması düzeyinde bir saldırı daha bilmiyorum. Türkiye’de yaşamanın en korkunç boyutlarından biri budur. Bangır bangır hayvan gibi bağıran ezanlar” ifadelerini kullanmıştı.

SEVAN NİŞANYAN KİMDİR?
Sevan Bedros Nişanyan, 21 Aralık 1956’da Türk-Ermeni bir ailede doğdu. İlköğrenimini Pangaltı Mıhitaryan Okulunda gördü ve 1968’de, Milliyet gazetesi tarafından düzenlenen İlkokullararası Bilgi ve Kültür Yarışması’nda üçüncü oldu. Ortaöğrenimini Işık Lisesi ve Robert Lisesinde tamamladı. Robert Lisesi için “İçinde bulunup da sevdiğim ilk ve muhtemelen son kurum” demiştir. 1974’te üniversite eğitimi için ABD’ye gitmiş, Yale Üniversitesinde felsefe okumuş ve Columbia Üniversitesinde siyaset bilimi doktorasına kabul edilmiştir. Latin Amerika siyasi partileri hakkındaki doktora tezini tamamlamadan Türkiye’ye dönmüştür.

Türkçeye çevirdiği Grundrisse, yazdığı yüz sayfalık bir önsöz ile 1979’da henüz 23 yaşındayken yayımlandı. Birikim dergisinde ve The New York Times’ta yazıları çıktı.

1984-1985 yıllarında Commodore 64 adlı kişisel bilgisayarı Türkiye’ye getiren firmanın kurucusu ve yöneticisi oldu. Bilgisayar programcılığı ile ilgilendi, çeşitli konuşma ve konferanslara katıldı. Türkiye’nin ilk popüler bilgisayar dergisi olan Commodore’u kurup orada Baytan Bitirmez müstear ismiyle yazılar yazdı.

1986’da vizyona giren, kömür madenlerinde geçen bir aşk hikâyesini anlatan Flight of the Spruce Goose filmine senaryo danışmanlığı yaptı.

Çeşitli Britanya ve Uzak Doğu yayınevleri için seyahat kitapları kaleme aldı. 1998 yılında Küçük Oteller Kitabı ilk kez yayımlandı. Türk turizmine kitle turizmi dışında yeni bir yön kazandırma çabası olarak görülebilecek bu kitap kısa süre içinde bir referans kitap haline geldi.

Hapis yattığı dönemde “Sözlerin Soyağacı: Çağdaş Türkçenin Etimolojik Sözlüğü” adlı eserini tamamladı; aynı sözlüğün popüler bir özeti olan “Elifin Öküzü ya da Sürprizler Kitabı” adlı kitabı yayımlandı.

2004’te İnsan Hakları Derneği tarafından verilen Ayşenur Zarakolu Özgür Düşünce Ödülü’ne layık görüldü.Türkiye’nin Doğu ve Güneydoğu bölgeleri hakkında resmî görüşün verilerini sorgulayan “Ankara’nın Doğusundaki Türkiye” adlı gezi rehberi 2006’da yayımlandı.

Nişanyan’ın Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş dönemine ilişkin eleştirel görüşlere yer veren “Yanlış Cumhuriyet: Atatürk ve Kemalizm Üzerine 51 Soru” adlı kitabı 2008’de basıldı. “Sözlerin Soyağacı”nın geniş ölçüde gözden geçirilmiş ve genişletilmiş yeni versiyonu da aynı tarihte piyasaya sunuldu.

Agos gazetesindeki köşe yazarlığının yanı sıra, 29 Ekim 2008 ve 14 Aralık 2009 tarihleri arasında Taraf gazetesinde “Kelimebaz” adıyla dile ilişkin köşe yazıları yazdı. Bu yazıları iki ayrı kitapta toplanarak “Kelimabaz – 1” ve “Kelimebaz – 2” isimleriyle yayımlandı.

2009’dan itibaren Anadolu yer adlarına ilişkin geniş kapsamlı bir çalışma başlattı. Çalışmanın ilk ürünleri 2010’da piyasaya çıkan “Adını Unutan Ülke: Türkiye’de Adı Değiştirilen Yerler Sözlüğü” adlı kitapta ve Index Anatolicus7 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. web sitesinde yayımlandı.

Likya hakkında kitap yazma çalışması sırasında aklına düşen kaya mezarı inşa etme fikrini, yirmi yıl sonra, 2012 yılında Şirince’de gerçekleştirdi.

Agos yazılarını da kapsayan otobiyografisi Aslanlı Yol, 2012 yılında yayımlandı.

Şirince’de inşa ettiği taş binalar mühürlendikten sonra mührü sökerek inşaata devam eden Nişanyan iki yıl hapis cezasına çarptırıldı. Daha önce onanan hapis cezaları da buna eklenince infaz süresi 11 yıl 5 aya çıktı. Söke Cezaevi’nde cezası infaz edilmeye başlandı, 2017’de daha sonra aktarılmış olduğu Foça Açık Cezaevi’nden firar ederek yurtdışına kaçtı. 25 Temmuz 2017’de Twitter hesabından bir açıklama yapan Nişanyan, Yunanistan’a siyasi sığınma talebinde bulunduğunu açıkladı. Nişanyan mesajında, “Yunanistan’a siyasi iltica başvurusunda bulunduk, ikamet kartımı aldık” ifadelerini kullandı.

24 Ocak 2020’de merkez üssü Elazığ’ın Sivrice ilçesi olan 6.8 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi ve depremde 41 kişi hayatını kaybetti, 1600’den fazla kişi ise yaralandı. Nişanyan bir gün sonra Twitter’da paylaştığı mesajında “Elazığ Tr’nin en bağnaz, en cahil, en paranoyak, cinsel saplantılı, maddi ve manevi tecavüz kültürü gelişkin kentidir. Gasp edilmiş emlak üzerine kuruludur, inkar edilmiş kimliklerden örülü bir hapishanedir. İdolü Mehmet Ağar’dır. Çocuklara yazık tabii, onlar suçsuz.” ifadelerini kullandı. Nişanyan’ın tepki çeken paylaşımı nedeniyle soruşturma başlatıldı.

Nişanyan Ekim 2021’de, Belgrad üzerinden Yunanistan’da yaşadığı Samos Adası’na dönmek isterken Yunanistan tarafından istenmeyen kişi ilan edildi.