Rahim ağzı kanserine karşı iki belediye HPV aşısını ücretsiz yapacak

İnsanların yüzde 85’inden fazlasında görülen bir virüs olan Human Papilloma Virüs (HPV), kadınlarda dünyada en çok görülen ikinci kadın kanseri olan rahim ağzı kanserinin sebebi. Ancak HPV aşısı kanseri yüzde 90’ın üzerinde önlüyor. Aşı olunmadığı takdirde ise Türkiye’de günde en az 3 kadın yaşamını kaybediyor.

Son yıl eklenen ülkelerle birlikte dünyada 148 ülke HPV aşısını ulusal aşı programına aldı. Eklenen ülkeler arasında Afganistan ve Pakistan da var. Ancak Sağlık Bakanlığı ‘ücretsiz aşı’ sözü vermiş olmasına rağmen hala tarih verebilmiş değil.

BAKANLIK İKİ YILDIR ÇALIŞMAYI BİTİREMEDİ
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Kasım 2022’de HVPV aşısının ücretsiz olacağını söylemişti. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Sağlık Bakanlığı’nın 2024 yılı bütçesinin görüşmelerinde açıklamalarda bulunan Koca, “HPV aşılamaları kısa sürede başlayacak, tedarik için firmalarla görüşmeler devam ediyor” ifadelerini kullanmıştı.

CHP’Lİ EMİR: TOPLUM VE HALK SAĞLIĞI ONLARIN DÜNYASINDA YOK
Bakanlıktan aldığımız bilgilere göre, HPV aşısıyla ilgili devam eden belli emekler var fakat şu ana kadar netleşen bir tarih ve takvim yok. Ancak Gerçek Gündem’e konuşan CHP Ankara Milletvekili ve Anayasa Komisyonu Grup Sözcüsü Murat Emir, Bakanlığın HPV aşısıyla ilgili herhangi bir çalışması olduğundan haberlerinin olmadığını söyledi:

“Oysa Bakanlık kesin söz vermişti. Burada çalışılacak bir şey yok. Burada yapılacak iş bilim insanlarının görüşleri doğrultusunda aşılama yapmaya başlayacaklar ve bütçeden para ayıracaklar. Ancak Bakanlığın çalışmalarından doğrusu bizim haberimiz yok. Böyle bir çalışma olsaydı şimdiye kadar zaten sonuçlanmış olması gerekirdi.

Bakan Koca, bütçe görüşmelerinde söz vermek zorunda kaldığı için de yapmayacağız da diyemiyor. Her zaman yaptıkları gibi ipe un seriyorlar. Toplum ve halk sağlığı onların dünyasında yok. Onlar var ise yoksa sağlık alanında bile özel sektörü güçlendirmek, insanları gereksiz ameliyatlara yönlendirmek ve sağlık hizmeti talebini kışkırtmak gibi çarpık bir anlayış içerisindeler.”

TÜRKİYE’DE HER GÜN EN AZ 3 KADIN HAYATINI KAYBEDİYOR
Gerçek Gündem’e konuşan Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol ise HPV aşısının kadınlar için önemini ve kadınların aşıya ulaşırken yaşadığı zorluklarını söyledi.

Şenol, HPV’nin kadınlarda dünyada en çok görülen ikinci kadın kanseri olan rahim ağzı kanserinin yüzde yüz sebebi olduğunu söyledi. Şenol, “HPV, rahim ağzı kanseri yapıyor ve özellikle 15-35 yaş arası kadınlarda rahim ağzı kanseriyle ilgili süreç başlıyor. Genç kadınları çok etkileyen ve ölüdren bir hastalık” dedi.

Ancak HPV aşısının bu kanseri yüzde 90’ın üzerinde önlediğini belirten Şenol, aşı olunmadığı takdirde Türkiye’de her gün en az 3 kadının yaşamını kaybettiğini söyledi.

Dünyada ise her yıl ortalama 500 bin kadın rahim ağzı kanserinden vefat ediyor.

Prof. Dr. Esin Şenol Davutoğlu

“RAHİM AĞZI KANSERİ YOKSUL KESİMLERDE ÇOK SIK GÖRÜLÜYOR”
Peki, rahim ağzı kanseri daha çok kimlerde görülüyor?

Prof. Dr. Şenol, rahim ağzı kanserinin özellikle erken yaşta evlenmiş, çok çocuk doğurmuş ve yoksul kesimlerde çok sık görüldüğünü söyledi:

“Bu ölümcül bir kanser. Yani eşitsizliklerin tam anlamıyla ortaya çıktığı bir kadın kanseri. Ayrıca HPV kadın kanseri haricinde erkekleri de ilgilendiren 6 tane farklı kansere yol açıyor. Ağız-boğaz kanserleri, gene erkeklerde genital bölge kanserleri gibi süreçlerle yakın ilişkili. Dolayısıyla HPV aşısı kanseri önleyen ve kanserden ölümleri önleyen çok önemli bir aşı”

“ÜÇ DOZLUK ALIM NEREDEYSE ASGARİ ÜCRETE TEKABÜL EDIYOR”
HPV aşısının üç dozu ortalama 11 bin lira. Sağlık ocaklarında ve destek hastanelerinde yalnız reçete edilebilir bir durumda ve çok pahalı bir aşı olduğunu belirten Şenol, “Üç dozluk alımının tamamlanması neredeyse asgari ücrete karşılık ediyor. Türkiye’deki maddi koşulları düşününce bunu karşılayabilme potansiyeli olan çok az sayıda insan var. Nüfusun büyük bir çoğunluğu aşıyı boğazından kısarak alabilir ya da hiçbir şekilde alamaz” dedi.

“SAĞLIK BAKANLIĞI CİDDİ BİR NÜFUSU TEHLİKEYE ATIYOR”
HPV aşılarının ücretsiz yapılacağı mevzusunda Sağlık Bakanlığı’nın ciddi olmadığını ve gerçekçi sözler vermediğini düşündüğünü ifade eden Şenol, bunun çoktan alınmış bir karar olması gerektiğini söyledi:

“HPV aşısını 2006 yılından beri uygulayan İskoçya, HPV ile ilgili kansere giden süreci tümüyle önlediğini bildirdi. Bu nedenle çok yoksul ülkeler ve pek çok Müslüman ülke de bu aşıyı ulusal aşı programına alarak tedavisi çok maliyetli ve gereksiz insan ölümlerine yol açan bu süreci engelleme yolunda. Biz bu aşıyı ulusal aşı programına aldığımızda neticelerini almaya başlamamız zaten 3-10 yıl sürecek. Bakanlık, gecikerek ve oyalanarak ciddi bir nüfusu tehlikeye atıyor.”

 “TÜRKİYE’NİN BU KONUYU BİR AN ÖNCE BAKANLIK NEZDİNDE ALMASI LAZIM”
Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığına yeniden aday gösterilen Mansur Yavaş, Ankaralı kadınlara ücretsiz HPV aşısı desteğinin verileceğini açıkladı. Yavaş, “En önemli konulardan biri de kadınların sağlığı. Biz biliyorsunuz ilkleriyle ünlü bir belediyeyiz. Yine Türkiye’de bir ilke imza atacağız. Rahim ağzı kanserini önlemek amacıyla, 30 yaş altı ve sosyal destek alan kadınlarımıza HPV aşı uygulamasını başlatacağız” dedi.

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu da kadınlara yönelik HPV aşısı hizmetinin sağlanacağını duyurmuştu.

Şenol’a göre, İstanbul ve Ankara belediyelerinin bu hizmeti hem farkındalığın artmasına hem de kamu talebinin oluşturulmasına çok büyük bir katkısı olur. Ancak Bakanlık bir an önce bununla ilgili çalışmalara başlamalı:

“Türkiye’nin bunu bir an önce Bakanlık nezdinde alması lazım. Biz çok büyük bir nüfusuz, nüfusun bir kısmı ancak İstanbul ve Ankara’da yaşıyor. İstanbul ve Ankara’da yaşayanların ötesinde kırsal kesimde yaşayanlar ve küçük yaşta evlendirilen kız çocukları büyük riskte. Kız çocukları küçük yaşta evlendirilip küçük yaşta doğum yaptıklarında kanser gelişimi için çok büyük bir riskte. Bunun tek veya çok eşlilikle de hiçbir ilgisi yok. İnsanların yüzde 85’inde zaten mevcut olan bir etkenden söz ediyoruz çünkü.”

 “BAKANLIK BİR SÖZ VERDİ AMA BUNUN HİÇBİR KARŞILIĞI OLMADI”
Gerçek Gündem’e konuşan Önce Kadınlar ve Çocuklar Derneği gönüllü avukatı Çisel Demirkıran Sakallı, Türkiye’de HPV aşılarının hala çok yüksek ücretlerle yaptırıldığını söyledi. Geçen yıl Bakanlığın verdiği ‘ücretsiz HPV aşısı’ sözünü hatırlatan Sakallı, “Sözde Bakanlık bir söz verdi. Belirli yaş gruplarına başlatacağını söylediler ama bunun hiçbir karşılığı olmadı. Doktorların tavsiye ettiği ve olunması gereken 3 dozun yaklaşık toplam 10 bin lira. Asgari ücretin 17 bin lira olduğunu düşünürsek bir emekçinin, işçinin, çalışan bir kadının, bir öğrencinin bu aşıya artık erişimi neredeyse kalmadı” diye konuştu.

“KADININ YÜKÜMLÜLÜĞÜYMÜŞ GIBI ALGILAYIP LANSE EDIYORLAR”
HPV aşısının toplum sağlığı için de gerekli bir aşı olduğuna dikkat çeken Sakallı, en son açtıkları davada HPV aşısının üç dozuna yaklaşık 11 bin lira kadar ödendiğini söyledi:

“Biz ilk kez HPV aşısıyla ilgili taleplerimizi ilettiğimizde ‘Ben kızıma güveniyorum’ dediler. Sanki bu aşı ve bu aşının doğurduğu hastalıkların hepsi kadınların suçuymuş gibi. Sonra sadece belirli bir kesime uygulayacaklarını söylediler ve evli kadınlar öngörüldü. Aşıyı ücretsiz yapıp tüm kadınlara ulaştırmalılar. Ancak bunu sadece kadının yükümlülüğüymüş gibi algılayıp lanse ediyorlar.”

Sakallı, devlet hastaneleri ve sağlık ocaklarında ise HPV aşısının önemsenmediğini ifade etti. Avukat Sakallı, “Siz bu aşıyı yaptırmak istediğinizde uyarmazsanız e-Nabız’a bile işlenmiyor. İsteğe bağlı bir aşı bu, ‘olsan da olmasan da olur’ anlayışıyla yaklaşıyorlar. Çok umursamıyorlar” dedi.

“İLAÇLAR FİLAN BİR YERE KADAR, ALLAH’INA SIĞIN”
Avukat, müvekkilinin başına gelen bir olayı ise şu sözlerle anlattı:

“Benim bir müvekkilim psikoloğunun yönlendirmesi üzerine ilaçlarını yazdırmak için ünlü bir psikiyatri kliniğine gitti. Psikiyatri benim müvekkilime, ‘İlaçlar filan bir yere kadar, Allah’ına sığın’ dedi. Psikiyatri böyle bir yönlendirme yapamaz.”