Bakan Koca uyardı: Dışarı çıkmayın

Dünya ısınıyor. Küresel ortalama sıcaklığın 17,01 derece olarak ölçüldüğü 3 Temmuz, dünyada tüm zamanların en sıcak günü olarak kayıtlara geçti. Ancak bu sıcaklık rekoru da 24 saat içinde yeniden kırıldı. 4 Temmuz, kayıtlardaki en sıcak gün oldu, 17,18 derece küresel ortalama ile…

Türkiye de bugünden itibaren sıcak hava dalgasının etkisi altına girdi.

İstanbul ve birçok şehirde sıcaklık 35 derecenin üzerine çıkacak. Ege ve Akdeniz’de ise sıcalık 40 dereceye ulaşacak.

Bir hafta sürmesi beklenen sıcak hava dalgasıyla ilgili uzmanlar art arda uyarıda bulundu.

BAKAN KOCA’DAN “HİPERTERMİ” UYARISI
Bir uyarı da Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’dan geldi. Koca, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, sıcak çarpmasının, vücut sıcaklığının 40 derecenin üzerine çıktığı, “hipertermi” olarak da bilinen ciddi bir klinik durum olduğuna dikkati çekti.

“DIŞARI ÇIKMAYIN”
“Yaşlılar ve çocuklar, diyabet hastalığı, yüksek tansiyon, kalp hastalığı, astım gibi kronik rahatsızlıkları olanların yüksek risk grubunda olduğunu belirten Koca, “Bu gruptakilerin gün içinde sıcaklığın yüksek seviyelere ulaştığı saatlerde dışarıya çıkmamalarını öneriyoruz.” dedi.

Koca, paylaşımında, İç Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Enes Seyda Şahiner’in sıcak çarpmasına ilişkin uyarılarını içeren videoya da yer verdi.

SICAK ÇARPMASI NEDİR?
Sıcak çarpması ya da güneş çarpması olarak ta bilinen hipertermi, genellikle yüksek sıcaklıklara uzun süre maruz kalmanın, uzun süreli veya yoğun fiziksel eforun veya ilaç kullanımın bir sonucu olarak bireyin vücudunun ısı düzenleme mekanizmalarının yetersiz kalarak aşırı ısınması durumuna verilen isimdir.

Isıdan dolayı yaralanmanın en ağır ve ciddi türlerinden birisi olan sıcak çarpması, insan vücut ısısının 40 C veya üstüne çıktığı durumlarda meydana gelebilir. Sıcak çarpması en çok yaz aylarında görülür.

Sıcak çarpması, yani hipertermi acil tedavi gerektirir. Tedavi edilmeyen sıcak çarpması bireyin beynine, kalbine, böbreklerine ve kas dokusuna hızla kalıcı zarar verebilir. Tedavinin gecikmesi hasarı ağırlaştırır, ciddi komplikasyon veya ölüm riskini artırır.

SICAK ÇARPMASI BELİRTİLERİ
Sıcak Çarpmasının (Hiperterminin) belirti ve semptomları arasında öncelikle çok yüksek vücut ısısı bulunur. Bir rektal termometre kullanılarak 40 C veya daha üstü bir değerde ölçülen vücut ısısı sıcak çarpmasının ana işaretidir.

Sıcak çarpmasından etkilenen bireylerin zihinsel durum ve davranışları değişebilir. Ajitasyon, akıl karışıklığı, deliryum, koma, konuşma bozukluğu, titreme nöbeti, ve sinirlilik durumları sıcak çarpmasından kaynaklanabilir.

Sıcak havadan kaynaklanan hipertermi durumunda bireyin cildi sıcak ve kuru hissedilir. Bununla yanı sıra yoğun egzersizden kaynaklanan sıcak basması (hipertermi) durumunda bireyin cildi kuru veya hafif nemli hissedebilir.

Birey mide bulantısı ve kusma ihtiyacı hissedebilir ve zonklayan baş ağrısından muzdarip olabilir.

Sıcak çarpmasından etkilenen bireylerin nefes alıp vermesi daha hızlı ve kesik hale gelebilir. Bireyin vücut ısısı arttıkça, cilt rengi kırmızıya dönebilir ve nabzı, yani kalp atış hızı önemli ölçüde artabilir. Bu vücudu soğutmaya çalışan kalbin üzerine yüksek ısı stresinden binen yükten kaynaklanmaktadır.

Sıcak çarpmasından etkilenen bireylere derhal tıbbi yardım sunulmalıdır. Bunun için ivedilikle acil servis numarası aranmalıdır. Acil tedaviyi beklerken, aşırı ısınan bireyi soğutmak için bir takım adımların atılması gereklidir.

Birey öncelikle gölgeye veya bir bina içerisine alınmalıdır. Üzerindeki fazla kıyafet katmanları çıkarılmalıdır. Mümkün olan her türlü yöntem ve araç yardımıyla birey soğutulmalıdır.

Soğuk su duşu, su ile dolu küvet, bahçe hortumu ile su püskürtmek, süngere soğuk su sürerek gövdeyi silmek, etrafı soğuk su ile serinletmek, havluya sarılmış buz torbalarını veya ıslak, soğuk havluları bireyin başına, boynuna, koltuk altına ve kasık bölgesine koymak, bireyin sıcak çarpmasını en az hasarla atlatmasına yardımcı olabilir.