Azınlık vakıflarının yönetim kurullarını belirlemek için 9 yıldır beklediği Vakıflar Genel Müdürlüğü seçim yönetmeliği nihayet yayımlandı. Ancak yönetmelik azınlık vakıflarının taleplerini karşılamaktan ve demokratik seçim vaat etmekten uzak olduğu gerekçesiyle eleştiriliyor.
Türkiye’deki 77 Rum, 54 Ermeni, 19 Musevi, 10 Süryani, 3 Keldani, 2 Bulgar ve Gürcü ile Maruni olmak üzere azınlıklara ait 167 cemaat vakfı için seçim yönetmeliği Resmi Gazete’de yayımlandı.
Yönetmeliğe göre, İstanbul için milletvekilleri seçimlerindeki gibi “bölgesel” seçim sistemi getiriliyor ve seçimlerin 5 yılda bir yapılması kararlaştırılıyor. Ayrıca bu seçimlerin bu yıl sonuna kadar yapılması öngörülüyor. Hastane yönetimleri için seçimlerin ise 2023 sonuna kadar yapılması kayda bağlanıyor.
AZINLIK VAKIFLARI 9 YILDIR YÖNETİM SEÇEMİYORDU
Yönetmelik, 2013 yılında daha iyisi yapılacağı gerekçesiyle Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından iptal edildiği için Azınlık Vakıfları 9 yıldır yönetim kurullarını seçemiyordu. Vakıfların yönetim kurulları, ilgili azınlık toplumlarında seçmen olma vasfı kazanmış yurttaşların oylarıyla belirleniyor.
Yönetmeliğin uygulanmasında; Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası antlaşma hükümleri saklı olacak. Yönetmelikte hüküm bulunmayan hallerde, sivil toplum kuruluşlarının yönetimlerinin seçimlerinde kabul görmüş, yerleşmiş, uygulama ve pratikler esas alınacak.
MİLLETVEKİLİ SEÇİM ÇEVRESİ ESAS ALINACAK
Seçim çevresi, cemaat vakfının bulunduğu ildir. İstanbul ili için seçim çevresinin belirlenmesinde, milletvekili seçimlerinde uygulanan seçim çevreleri esas alınacak.
İstanbul ili dışındaki cemaat vakıfları, gerekçelerini hazırlayarak seçim çevresi değişikliği talebinde bulunabilecek. Seçim çevresi ile ilgili değişiklik talepleri, Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından incelenerek karara bağlanacak.
Her bir cemaat vakfı tüzel kişiliği için ayrı bir yönetim kurulu seçimi yapılacak ve yönetim kurulu seçimleri beş yılda bir olacak.
Cemaat vakfı yönetim kurulunun yedi üyeden oluşturulması esas olarak kabul edildi. Üye sayısı en fazla 11 olacak.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dini azınlık cemaatlerinin temsilcileriyle Cumhurbaşkanlığı Külliyesinde düzenlenen iftarda bir araya gelmişti. İftarda azınlık vakıflarının temsilcileri seçim yönetmeliğinin çıkması için talepte bulunmuşlardı.
6 AYLIK İKAMET ŞART
Seçmenlerin; Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması, on sekiz yaşını doldurması, vakfın bünyesinde bulunduğu cemaate mensup olması, seçim tarihi itibarıyla en az altı aydan beri seçim çevresinde ikamet etmesi şart olacak.
SEÇİLMEK İÇİN OKUR YAZAR OLMAK YETECEK
Seçileceklerde aranılan şartlar, seçmen şartlarına ek olarak okur yazar olmak ve belirtilen suçlardan mahkum olmaması gerekecek. Bir kişi en fazla üç cemaat vakfında yönetim kurulu üyesi olabilecek.
Yönetim kurulunda birinci derece kan bağı olan en fazla iki kişi görev yapabilecek.
PAYLAN’DAN TEPKİ: DAYATMAYLA UYANDIK
Yönetmeliğe tepki gösteren HDP’nin Ermeni milletvekili Garo Paylan, “Azınlık Vakıflarımızın gasp edilen seçim hakkı için dokuz yıldır mücadele ettik. Demokratik bir seçim talep ettik. Bugün, bütün önerilerimizi yok sayan bir dayatmaya uyandık. Demokratik seçim yapamayan toplumlar geri kalırlar. Bize dayatılan budur!” ifadelerini kullandı.
Seçim tertip heyetini, seçmen listelerini ve seçim çevresini mevcut yönetim belirliyorsa o seçim nasıl demokratik olabilir?
İktidar, azınlık cemaatleri içinde sömürdüğü belli odakları yönetimde tutmak için bu dayatmayı yaptı.
Demokratik bir seçime kadar mücadeleye devam edeceğiz!— Garo Paylan – Կարօ Փայլան (@GaroPaylan) June 18, 2022
Bakanlığın dayatmada bulunduğunu kaydeden Paylan, “Seçim tertip heyetini, seçmen listelerini ve seçim çevresini mevcut yönetim belirliyorsa o seçim nasıl demokratik olabilir? İktidar, azınlık cemaatleri içinde sömürdüğü belli odakları yönetimde tutmak için bu dayatmayı yaptı. Demokratik bir seçime kadar mücadeleye devam edeceğiz!” dedi.
