Araştırma: İçme suyundaki lityum seviyesi otizm riskini artırabilir

Amerika’nın prestijli üniversitelerinden biri olan Yale Üniversitesi araştırmacıları dünyada daha önce yapılmamış bir çalışmaya imza attı. Yapılan yeni araştırmaya göre içme suyundaki lityum seviyesi otizm riskini artırabilir.

Daha önce içme suyundaki lityum seviyesinin yetişkinlerde başlayan nöropsikiyatrik bozuklukların oluşumunu etkileyebileceği gözlemlenmişti. Şimdi ise lityum seviyesinin hamile kadınların çocuklarındaki nörogelişime nasıl bir etkisi olduğu araştırıldı.

Akademik bir dergi olan JAMA dergisinde yayımlanan çalışma Danimarka toplumu üzerinde yapıldı. Araştırmacılar, Danimarka’nın diğer ülkelere kıyasla suyundaki lityum seviyesinin daha düşük olduğunu söylüyor. Danimarka’nın şişelenmiş su tüketimi Avrupa’nın en düşükleri arasında. Bu da Danimarkalıların musluk suyuna olan güvenini gösteriyor. Ancak yapılan araştırma bu risk faktöründen bahsediyor. Çalışma, diğer ülkelerin popülasyonlarında da sulardaki lityum seviyelerine bakılarak bulguların gözlemlenmesi gerektiğini söyledi. Danimarka’da su kaynağındaki iz metalleri ve diğer kirleticileri ölçmek için sağlam bir sisteme sahip olduğu belirtiliyor.

Çalışmanın yazarlarından Zeyan Liew, cenin gelişimini etkileyecek herhangi bir içme suyu kirletici maddesinin yoğun bir inceleme gerektirdiğini söyledi ve ekledi: “Şu anda, içme suyundaki lityum seviyeleri rutin olarak izlenmiyor.”

SUDAKİ LİTYUM, SOSYOEKONOMİK FAKTÖRLER, HAVA KİRLİLİĞİ OTİZMİ ETKİLEYEBİR

Araştırmacılar suda doğal olarak bulunan birkaç metalden biri olan lityumun nörogelişim ve otizimde yer alan önemli bir moleküler yolu etkileyebileceğini söyledi. Bununla birlikte gebelikte lityum kullanımının daha yüksek düşük yapma riskinin de olabileceği belirtildi.

Çalışma Danimarka’nın birçok kurumundaki verilerin kullanılmasıyla yapıldı. Araştırmacılar Danimarka’daki 151 kamu su tesisatındaki lityum seviyelerini analiz eden ve ülke nüfusunun yaklaşık yarısının su kaynağını temsil eden Danimarka’daki meslektaşlarıyla birlikte çalıştı. Çalışmada hamile annelerin temin ettikleri su kaynakları belirlendi. Ülke çapındaki psikiyatrik bozukluğu olan bir hasta veri tabanı kullanıldı. Araştırmacılar, 1997-2013 doğumlu çocukları belirleyerek otizm teşhisi konan 12 bin 799 çocuk ile otizm teşhisi olmayan 63 bin 681 çocuğu karşılaştırdı.

Araştırmada anne özellikleri, sosyoekonomik faktörler ve hava kirliliği maruziyetleri de kontrol edildi. Bunların da çocuklarda artan otizm riskiyle bağlantılı olduğu bulundu. Çalışma, lityum seviyeleri ile otizm riski arasındaki ilişkinin şehirlerde yaşayanlar için biraz daha güçlü olduğunu buldu.

ÇEVRE KİRLİLİĞİ DE BİR ETKEN OLABİLİR

Çevre Sağlığı Bilimleri doçenti olan Nicole Deziel çalışmanın sonuçlarıyla ilgili şunları söyledi:

“Mobil elektronik cihazlar ve elektrikli araçlar için pillerin kritik bir bileşeni olarak lityumun ticari kullanımında önemli bir artış oldu. Lityum içeren ürünlerin uygun olmayan şekilde bertaraf edilmesi, içme suyu kaynaklarının kirlenmesini artırabilir.”