CHP'nin anayasa hukuku uzmanı vekili Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu, 18 Haziran'dan sonraki bir tarihte seçim yapılmasının, savaş halinde ve TBMM kararı dışında olanaksız olduğunu söyledi.
Deprem sonrası seçimlerin ne zaman yapılacağı yönündeki tartışmalar, eski AKP’li TBMM Başkanı Bülent Arınç’ın “ertelensin” çağrısı sonrası alevlendi. Muhalefet partileri seçimlerin ertelenmesinin anayasaya göre mümkün olmadığına dikkat çekerken, “Sivil darbe olur” değerlendirmeleri geliyor.
CHP İstanbul Milletvekili ve Anayasa hukukçusu Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu, seçim tartışmaları hakkında bir açıklama yaptı.
İbrahim Kaboğlu, 18 Haziran’dan sonraki bir tarihte seçim yapılmasının, savaş halinde ve TBMM kararı dışında olanaksız olduğunu söyledi.
Kaboğlu, Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) ise seçim ertelemeye ilişkin bir yetkisinin olmadığını ifade etti.
Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu’nun konuya dair 7 maddelik açıklama yaptı. Kaboğlu’nun açıklaması şöyle:
SEÇİMLERİN GERİYE BIRAKILMASI
“Savaş sebebiyle yeni seçimlerin yapılamasına imkan görülmezse TBMM, seçimlerin bir yıl geriye bırakılmasına karar verebilir (Any., md.78). Bu kural, açık ve yoruma kapalı; başka bir nedenle seçimler geriye bırakılmaz.
Anayasa Mahkemesi’nin 15.6.2012 tarihli kararına atıfla yanıltıcı görüşler paylaşılmakta. Anılan kararda Anayasa Mahkemesi, yalnızca cumhurbaşkanlığı seçimini (2017 öncesi için) geriye bırakmaya ilişkin yasa koyucunun takdir yetkisi olduğunu belirtmiştir.
AYM başvurusuna konu olan 6271 sayılı yasaya göre, yalnızca savaş hali geriye bırakma nedenidir(md.5). Anayasa Mahkemesi’nin kararı, bunun yalnızca yasa ile düzenlenebileceğini ve Anayasa’ya uygun olduğunu saptamıştır.
KONU YALNIZCA ANAYASAL DÜZENDE ELE ALINIR
TBMM seçimleri ve Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin birlikte yapılmasını düzenleyen 2017 değişikliği (md.77) sonrası, Anayasa madde 78, hem TBMM hem de Cumhurbaşkanlığı seçimleri için bağlayıcı kural haline gelmiştir. AYM’nin 2012 kararına konu olan Cumhurbaşkanı seçimi için yasa koyucunun olası bir takdir yetkisi, 2017 Anayasa değişikliği sonrası ortadan kalkmıştır; zira md. 78, Cumhurbaşkanı seçimi için de bağlayıcı olmuştur. Bu nedenle konu artık yalnızca Anayasal düzeyde ele alınabilir.
YSK’NİN SEÇİM ERTELEME YETKİSİ YOK
TBMM’nin seçimlerin geriye bırakılması konusunda takdir yetkisi ise, ön koşul olarak Anayasa md. 92 uyarınca bir savaş hali ilanı varsa kullanılabilir ve TBMM için seçimleri geriye bırakmak, bir yükümlülük değil, seçenek olur.
Seçimleri erteleme yetkisi olmayan YSK, Anayasa ve yasalara uygun olarak seçimleri yönetmek ve denetlemekle yetkili ve görevli olup, bu çerçevede gerekli hazırlıkları yapması için yeterli süreye sahiptir.
Sonuç olarak; Anayasa hükmü açıktır: 18 Haziran’dan sonraki bir tarihte seçim yapılması, ‘savaş halinde TBMM kararı’ dışında olanaksızdır.”
