Türkiye'de gelir adaletsizliği uçurumu büyüyor. En zengin yüzde 20 gelirin yarısına yakınını alıyor. Kalan tutar nüfusun yüzde 80'i arasında taksim ediliyor.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması’na göre gelir grupları arasındaki makas açıldı.
En yüksek eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert gelirine sahip yüzde 20’lik grubun toplam gelirden aldığı pay bir önceki yıla göre 1,30 puan artarak, yüzde 48’e ulaştı. En zenginin millî gelirden aldığı pay 16 yılın zirvesinde.
En düşük gelire sahip yüzde 20’lik grubun aldığı pay ise 0,1 puan azalarak yüzde 6 oldu. Yıllık ortalama hane halkı kullanılabilir geliri yüzde 28,3 artarak 98 bin 416 Türk Lirası’na (TL) yükseldi.
Yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri de bir önceki yıla göre yüzde 30,1 artarak, 37 bin 400 liradan 48 bin 642 liraya yükseldi.
YILLIK HANE GELİRİ 62 BİN 554 TL
Yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert gelirlerinde en yüksek gelir, geçen yıla göre 13 bin 257 TL artarak, 62 bin 554 TL ile tek kişilik hane halklarının oldu.
Çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hane halklarının yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri 60 bin 696 TL iken, tek çekirdek aileden oluşan hane halklarında bu değer 49 bin 902 TL.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
En düşük yıllık ortalama eşdeğer kullanılabilir hane halkı fert gelirine sahip hane halkı tipi ise 36 bin 210 TL ile en az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden müteşekkil hane halkları oldu.
GELİRDE EN YÜKSEK PAYI MAAŞIN
Toplam gelir içerisinde en yüksek payı, yüzde 46,2 ile bir önceki yıla göre 0,9 puan azalan maaş ve ücret geliri aldı.
İkinci sırayı yüzde 21,0 ile önceki yıla göre 3,5 puan artan müteşebbis geliri alırken üçüncü sırayı yüzde 20,2 ile önceki yıla göre 3,7 puanlık azalış gösteren sosyal transfer geliri teşkil etti.
Yıllık ortalama esas iş gelirleri sırasıyla yükseköğretim mezunlarında 87 bin 451 TL, lise ve dengi okul mezunlarında 62 bin 835 TL, lise altı eğitimlilerde 46 bin 916 TL, bir okul bitirmeyenlerde 34 bin 755 TL ve okur-yazar olmayan fertlerde 25 bin 406 TL olarak hesaplandı.
Geçen yıla göre yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış yüzde34,1 ile bir okul bitirmeyen, en düşük artış ise yüzde 28,1 ile okur-yazar olmayan fertlerde oldu.
Tarım gelirinin müteşebbis geliri içindeki payı yüzde 19,8 olurken, emekli ve dul-yetim aylıklarının sosyal transferler içindeki payı ise yüzde 89,8 olarak gerçekleşti.
Esas iş gelirleri sektörel ayrımda incelendiğinde; en yüksek yıllık ortalama gelirin 66 bin 072 TL ile hizmet sektöründe, en düşük yıllık ortalama gelirin ise 46 bin 106 TL ile tarım sektöründe olduğu görüldü.
Bir önceki yıla göre; yıllık ortalama esas iş gelirinde en yüksek artış yüzde 41,30 ile tarım sektöründe gözlenirken, bunu yüzde 35,50 ile inşaat sektörü izledi.
Diğer taraftan sanayi sektöründe yüzde 32,1, hizmet sektöründe ise yüzde 29,1 artış gözlendi.
İŞVERENLERİN PAYI ARTTI
Yıllık ortalama esas iş gelirleri sırasıyla işverenlerde 220 bin 482 TL, kendi hesabına çalışanlarda 58 bin 697 TL, ücretli maaşlılarda 56 bin 899 TL ve yevmiyelilerde 25 bin 632 TL olarak hesaplandı.
Geçen yıla göre en yüksek artış yüzde 61,8 ile işverenlerde, en düşük artış ise yüzde 21,5 ile ücretli maaşlılarda oldu.
Türkiye’de yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri 2022 yılında 48 bin 642 iken, İstanbul 69 bin 904 lira ile ilk sırada. Onu Ankara ve İzmir takip ediyor.
En düşük yıllık ortalama eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert geliri ise 23 bin 63 TL ile Van, Muş, Bitlis ve Hakkari bölgesinde gerçekleşti.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
2021 yılında işsiz olan fertlerin yüzde 45,40’ı 2022 yılında çalışmaya başladı. Faaliyet durumu 2021 yılında çalışan olarak belirlenen fertlerin 2022 yılında yüzde 90,50’si çalışma hayatına devam etti.
Bir önceki yıl işgücüne dahil olmayan fertlerin ise yüzde 11,40’ı işgücüne katıldı.