‘Yabancı kuralı’ işe yarıyor mu?

Süper Lig’de içinde bulunduğumuz 2021-22 sezonunda kulüpler maç kadrosuna en fazla 14 yabancı isim yazabiliyor ve bunların sadece 8’ine aynı anda ilk 11’de görev verebiliyor. 2022-23 sezonunda bu sayı 7+5’e düşerken, 2023-24 sezonunda 6+4 olacak. Ayrıca 2021-22 sezonunda kulüpler kadrolarına kendi altyapılarından çıkardığı en az bir ismi de yazmak zorunda. Gelecek sezonlarda bu sayı da arttırılacak. Bu kural ile TFF altyapıların gelişimi hedefliyordu. Yerli genç oyuncuların da önünü açmasını amaç edinen uygulamayı kulüpler bir şekilde alt ediyor. Dört büyüklere baktığımızda altyapı oyuncularının azlığı dikkat çekerken, kulüplerin yerli tercihlerini gurbetçilerden yana kullandığı da gözleniyor.

FENERBAHÇE’NİN TEK ALTYAPI OYUNCUSU ARDA GÜLER

Fenerbahçe’nin mevcut kadrosunda birçok yerli isim var. Fenerbahçe’de en çok süre bulan yerli oyunculara bakıldığında Altay Bayındır, Serdar Aziz, Ferdi Kadıoğlu, Mesut Özil, Nazım Sangare, İrfan Can Kahveci, Mert Hakan Yandaş, Serdar Dursun görülüyor. Peki bu isimlerden kaçı Fenerbahçe’nin altyapısından yetişerek Türk futboluna kazandırıldı? Sıfır.

Hem Almanya hem de Türkiye vatandaşlığı olan, 29 yaşındaki santrafor Serdar Dursun 9 gol ile takımın en golcü ismi. Serdar Dursun’un en yakın takipçisi ise 8 gol ile yerli statüsünde yer alan bir diğer Almanya vatandaşı isim Mesut Özil. 26 yaşındaki orta saha oyuncusu İrfan Can Kahveci 2020-21 sezonunun ara transfer döneminde Başakşehir’den Fenerbahçe’ye transfer oldu. 27 yaşındaki Mert Hakan Yandaş da 2020 yazında takıma katıldı. Fenerbahçe’nin genç oyuncularından Ferdi Kadıoğlu Hollanda doğumlu. 22 yaşındaki oyuncu futbolun temellerini Hollanda’da attı. Kaleyi koruyan 23 yaşındaki Altay Bayındır 2019 yılında Ankaragücü’nden transfer edildi. Altay’ın yedeği Berke Özer ise Altınordu’da yetişmiş bir kaleci. Stoperde 31 yaşındaki Serdar Aziz ve sağ bekte Nazım Sangare de Fenerbahçe’nin yerli oyuncuları arasında bulunuyor.

Fenerbahçe gençleri de dışarıdan topluyor. 21 kişilik maç kadrosunda ara ara kendine yer bulan Çağtay Kurukalıp, Burak Kapacak gibi genç isimler de var. 20 yaşındaki Çağtay Kasımpaşa’dan, 22 yaşındaki Burak ise Bursaspor’dan transfer edildi. Ayrıca Sarı-Lacivertliler geçtiğimiz günlerde Benfica altyapısında forma giyen 15 yaşındaki İsak Vural’ı kadrosuna kattı. 2006 doğumlu oyuncu direkt A takım için transfer edildi.

Hal böyleyken Fenerbahçe’nin kadrosunda kendi altyapısından yetiştirdiği çok az oyuncu var. Son günlerde adını sıkça duyduğumuz 17 yaşındaki Arda Güler takımın en genç ismi. Arda Fenerbahçe’nin 26. haftada Hatayspor ve 27. haftada Kasımpaşa ile karşılaştığı maçlara ilk 11’de başladı. Oynadığı futbol ile dikkatleri üstüne çekti. Fenerbahçe altyapısında yetişen genç eldiven Ertuğrul Çetin ise Altay’ın yokluğunda forma şansı bulan Berke’nin de sakatlanması üzerine bir maçta forma giyme şansı buldu. Altyapıdan A takıma çıkan 19 yaşındaki santrafor Arda Kurtulan, sadece bir kez maç kadrosuna yazıldı ancak onda da süre alamadı.

GALATASARAY’DA ALTYAPI SIKINTISI

Galatasaray da altyapı konusunda Fenerbahçe ile aynı sıkıntılara sahip. Sarı-Kırmızılılarda süre bulan yerli oyuncular Halil Dervişoğlu, Kerem Aktürkoğlu, Taylan Antalyalı, Emre Kılınç , Berkan Kutlu gibi isimlerin hiçbiri Galatasaray altyapısında yetişmedi. 22 yaşındaki Halil Hollanda’da doğup büyürken, 23 yaşındaki Kerem Başakşehir altyapısında yetişti. 27 yaşındaki sağ kanat oyuncusu Emre Kılınç Bolu altyapısında futbola başladı. Taylan Antalyalı da Anadolu kulüplerinde yetişerek Galatasaray’a geldi. Berkan Kutlu ise İsviçre doğumlu olup futbolun temellerini İsviçre’de aldı. Az süre bulan 21 yaşındaki sol kanat Barış Alper Yılmaz da Ankara’da yetişti.

Galatasaray altyapısında yetişen 17 yaşındaki kaleci Jankat Yılmaz 2 kez maç kadrosunda yer aldı ancak hiç süre alamadı. Bir diğer altyapı kalecisi 27 yaşındaki İsmail Çipe de 8 maçta eldivenlerini giydi. 21 yaşındaki Kaan Arslan sadece bir maça ilk 11’de başlarken, 19 yaşındaki Bartuğ Elmaz ise 4 kez 21 kişilik kadroya yazılırken hiç süre almadı.

TRABZONSPOR İKİ EVLADINI DA KADROYA SABİTLEDİ

Trabzonspor’da altyapıdan gelen iki isim direkt kadroya montelenmiş durumda: Uğurcan Çakır ve Abdulkadir Ömür. Uğurcan 4 sezondur eldivenleri kimseye kaptırmıyor. İkinci kaleci olarak yazılan Erce Kardeşler ise Bursaspor altyapısında başladığı futbola Altınordu’da devam ederek Trabzonspor’un yolunu tuttu. Trabzonspor altyapısından A takıma katılan 21 yaşındaki genç eldiven Arda Akbulut bu sezon 1 maçta görev alırken Bordo-Mavililer karşılaşmayı 3-0 kazandı.

Stoperde zaman zaman süre bulan 24 yaşındaki Hüseyin Türkmen ve 19 yaşındaki Ahmetcan Kaplan ile sağ bek oyuncusu Serkan Asan da Trabzonspor’un altyapısında yetişen isimler arasında. Diğer yerli isimler Dorukhan Toköz, Berat Özdemir, İsmail Köybaşı Anadolu takımlarında yetişirken, 30 yaşındaki Yunus Malli ise Almanya’dan transfer edildi.

BEŞİKTAŞ GENÇLERİNE ÖNEM VERİYOR

Dört büyükler arasında ‘özkaynak düzeni’ni en çok kullanan takım olarak Beşiktaş’ı görüyoruz. Serpil Hamdi Tüzün ile başlayan uygulama sayesinde Siyah-Beyazlılar geçmişte olduğu gibi şimdi de altyapıdan gelen oyuncularını takıma monte ediyor. 2020-21 sezonunda sürpriz çıkış yapan isimler Ersin Destanoğlu ve Rıdvan Yılmaz olmuştu. 2021-22 sezonunda ise 17 yaşındaki Emirhan İlkhan ve 19 yaşındaki Serdar Saatçı süre almaya başladı. Rosier’in sakat ya da cezalı olduğu durumlarda ise Kerem Kalafat süre buluyor.

Sergen Yalçın Karius’tan sonra kaleci istemeyerek Ersin’le devam etmiş ve şampiyonluğa uzanmıştı. Ardından takıma Mert Günok transfer edildi ancak Ersin’in kesemedi. Mert’in sakatlanarak sezonu kapatmasının ardından Beşiktaş’ın yedek kalecileri de yine altyapısından yetişen Emre Bilgin ve Göktuğ Baytekin oldu. Beşiktaş’ın mevcut kadroda kalecilerin yaş ortalaması 19 ve hepsi özkaynaktan geldi.

20 yaşındaki sol bek Rıdvan Yılmaz, 2020-21 sezonunda kariyerinin ilk golünü kaydederken 2021-22 sezonuna hızlı bir giriş yaptı. 8. haftanın sonunda 2 gol 2 asiste ulaşan genç oyuncu Beşiktaş’ın ilk 11’ine ilk yazılan isimlerden biri. 19 yaşındaki Serdar Saatçı görev almaya hazır bekliyor. Stoper sıkıntısı yaşayan Beşiktaş’ta Serdar, Ajax deplasmanında 90 dakika sahada kalmış ve etkili savunmasıyla dikkatleri üzerine çekmişti. Emirhan İlkhan Süper Kupa maçında oyuna girmiş ve seyir zevki yüksek bir futbol izletmişti. Hemen arkasından gelen Süper Lig maçında ilk 11’de sahaya sürüldü ve ilk Süper Lig golünü buldu. Beşiktaş onu hamle oyuncusu olarak kullanmaya devam ediyor.

Altyapıdan A takıma dahil edilen Demir Ege Tıknaz, Emirhan Delibaş ve Berkay Vardar da forma giymeye hazır oyuncular. Berkay Vardar Ajax deplasmanında oyuna girmiş ve ilk kez A takım formasını ilk kez bu maçta giymişti. Berkay 8 yaşından beri Beşiktaş altyapısında oynuyor ve arkadaşlarıyla otobüs kiralayarak Beşiktaş’ın deplasman maçlarını bile tribünden destekleyecek kadar armaya gönül vermiş bir genç.

Necip Uysal ise yine altyapıda yetişen isimlerden biri. 31 yaşındaki oyuncu Beşiktaş’ın bel kemiği durumunda. Her pozisyon da her zaman görev almaya hazır olan Necip, altyapıdan gelen oyuncular için adeta bir yol gösterici. Sergen Yalçın’ın Beşiktaş’ın PAF takımında staj yaptığı dönemde A takıma yolladığı Necip Uysal, Beşiktaş kadrosunda bulunan en köklü oyuncu.

Beşiktaş’ın da göçmenlerden oluşan yerli oyuncuları var. Kenan Karaman, Oğuzhan Özyakup, Güven Yalçın, Can Bozdoğan gibi isimler de sık sık forma giyiyor. Ancak bu oyuncuların varlığı altyapıdan çıkarılan oyuncuların önünü kesmiyor. Beşiktaş’ın teknik direktörü Önder Karaveli U-19 takımını çalıştırdığı için altyapıdaki oyunculara hâkim. Ayrıca Karaveli’nin kendisinin de Serpil Hamdi Tüzün’ün tedrisatından geçtiğini unutmamak gerek.