Sayıştay, Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi’nde bir müzeyi dolduracak kadar kültür varlığının çürümeye terk edildiğini ortaya çıkardı. Uygun ortamda muhafaza edilmeyen sanatsal değeri yüksek tablo ve diğer kültür ürünlerinin ıslak zemine ve üst üste yığılarak gelişigüzel depolandığı vurgulandı.
Sayıştay, ‘Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi'nde uygun koşullarda muhafaza edilmeyen yüzlerce kültür varlığının çürümeye terk edildiğini ortaya çıkardı
Sayıştay’ın ‘Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi 2019 Yılı Denetim Raporu’, şu an üniversite tarafından rektörlük binası olarak kullanılan tarihi binanın devri sırasında üniversitede kalan ‘bir müze daha donatacak kadar eserin’ kaderine terk edildiğini ortaya koydu.
Rapora göre sanatsal değeri yüksek tablolar ıslak zemine ve üst üste istiflenerek tutuldu, tarihi halılar yere serildi, yünden yapılmış bayrağı böcekler yedi, ayrıca Atatürk’e ait tablo da uygunsuz koşullarda tutularak koruma altına alınmadı.
BİNALAR DEVREDİLİRKEN İÇİNDEKİ ESERLER DE ÜNİVERSİTEYE GEÇTİ
Ankara’nın ilk Bakanlık binası olan, Başbakanlık tarafından 1950 yılına kadar kullanılan Ulus’taki bina, 1938 yılında inşa edilen Sümerbank binası ve 1897 yılında Ankara Hükümet Konağı olarak açılan, içerisinde Kurtuluş Savaşında Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün çalışma odasının bulunduğu Ankara Valiliği’nin eski binası 2013 yılında Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi’ne verildi.
Böylece bu binaların içerisinde ise sayısız sanatsal ve tarihi değeri bulunan eser üniversiteye geçmiş oldu. Sayıştay’ın ‘Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi 2019 Yılı Denetim Raporu’na göre bu binalardaki tarihi ve sanatsal eserlerinin bir kısmı kayıt altına alınmadı, kayıt altına alınanlar ise uygun koşullarda saklanmadı.
KAYITLARA ALINMADI, ALINANLAR İSE KORUNMADI
Raporda, 1938 yılında inşa edilen Sümerbank binasının özelleştirme kapsamında 30.12.2016 tarihinde Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesine devredilmesi sırasında içindeki, binada kullanılan tesis, makine cihazlar ile mefruşat, döşeme ve demirbaşlar, tarihi, kültürel ve sanatsal değeri olan 33 sahifede listelenmiş bilabedel toplam 3844 emtiadan 210 adet tablonun, taşınır kayıtlarına alınmadığı, kayıtlara alınmış olan sanat eserlerinin üzerine ise taşınır sicil numaralarının konulmadığı, muhafazalarının uygun ortamlarda yapılmadığı, korunması gereken taşınır kültür varlığı olup orijinal üretilen koleksiyon halıların kullanıma verildiği tespit edilmiştir.
TARİHİ ESERLERİN KAYDI TUTULMAMIŞ
Sayıştay denetçileri, tarihi eski Başbakanlık binasında bulunan; 1 Adet (Tarihi) Çalışma Masasının, 1 Adet (Tarihi) Soyunma Dolabının, 1 Adet (Tarihi) Etajerin, 4 Adet (Tarihi) Avize (Üst Yönetim odalarında), 1 Adet (Tarihi) Ahşap Ayaklı Konsol ve Ayna (Ana girişte), 2 Adet (Tarihi) Mermer Konsol ve Ayna (Üst kat girişte), 4 Kaideli Mermer Atatürk Büstü (kamulaştırılan Fatih otelde), 6 Adet Avize gibi tarihi eserlerin taşınır kaydı bulunmadığını tespit etti. Ayrıca Sümerbank binasında bulunan ünlü Türk ve yabancı ressamlara ait 210 adet tarihi tablonun değer tespiti yapılamadığı için 4 yıllık sürede hala taşınır kayıtlarına alınmadığı kaydedildi.
“TABLOLARIN ÖZENSİZCE İSTİFLENDİĞİ, ISLAK ZEMİNDE TUTULDUKLARI…”
Sayıştay Raporu’nda şu bilgilere yer verildi: “Ayrıca bu tablolardan sanatsal değeri yüksek olanlar diye ayrılanların güvenlik önlemi gerekçesiyle üst yönetim katındaki dinlenme odasının içinde; bazılarının çok küçük bölümde tek tek ambalajlanmadan çerçeveleri ve arka askılıkları tabloların ön yüzlerine gelebilmiş olarak tavana kadar üst üste yığılarak özensizce istiflendiği, bir kısmının da yanındaki yine küçük bölümde aynı şekilde ambalajlanmadan arka arkaya sıralanarak ıslak zeminde tutuldukları, 1 adet Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e ait bu kapsamdaki en büyük tablonun da aynı odada ambalajlanmadan muhafaza edildiği görülmüştür.”
‘HALI YÜN TÜRK BAYRAĞI’NI BÖCEKLER YEMİŞ
“Aynı Binada iki depoda muhafaza edilmekte olup tabloların boya ve T.C. Sayıştay Başkanlığı Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi 2019 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu 13 derilerin kuruduğu, objelerin karton kutular içinde veya açıkta içiçe geçmiş vaziyette sarılmadan konuldukları ve tarihi porselenlerin bazılarının kırıldıkları, 6 m2 boyutundaki dokuma ‘Halı Yün Türk Bayrağı’nın böcekler nedeniyle kısmen zarar gördüğü, aynı ortamda ipeklerinde bulunduğu, Osmanlıca mühürlerin, kitap ve katalogların açıkta olduğu, sonuçta Üniversitede mevcut bir müze varken bir müze daha donatacak kadar korunması gerekli kültür ve tabiat varlığı ile tarihi ve güzel sanat eserinin bakımsızlıktan olumsuz etkilendiği tespit edilmiştir.”
Raporda Sayıştay denetimleri sonucu, tarihi ve sanatsal değeri olan eserler için üniversitenin çalışma yürüttüğü ve bir bölümünün muhafaza altına alındığı da kaydedildi.
