Şirketler harıl harıl dolar bozduruyor

“Dövize endeksli mevduat (DEM)” diye bilinen kur korumalı TL mevduat (KKM) tutarı 14 Şubat itibarıyla 370 milyar TL’ye (27,5 milyar Amerikan Doları) yükseldi. DEM hesaplarındaki artışta yerli şirketlerin (tüzel kişiler) döviz bozdurması etkili oldu.

17 Şubat’a kadar bankadaki dövizleri DEM hesabına TL olarak aktaran şirketler 2021 yılında kur farkından elde ettikleri kazancın vergisinden muaf tutulmuştu.

Kurumlar Vergisi teşvikini kaçırmak istemeyen şirketler 11 Şubat ile biten haftada 1,5 milyar dolarlık döviz bozdurdu. Aynı hafta döviz tevdiat hesapları 2 milyar 126 milyon dolar azaldı.

Merkez Bankası verilerine göre, döviz mevduatından DEM’e geçiş ivme kaybetse devam ediyor. 11 Şubat ile biten haftada sadece yerli şahıslar (gerçek kişiler) 680 milyon dolar bozdurdu.

YERLİLERİN DÖVİZ MEVDUATI 15 MİLYAR DOLAR AZALDI

DEM’e geçişin etkisiyle toplam döviz mevduatı ise 223 milyar 49 milyon dolara indi. Döviz mevduatı son iki haftadır 2021 yılı nisan ayından bu yana en düşük seviyeye geriledi. 31 Aralık 2021 tarihinde bankalarda toplam döviz mevduatı 262 milyar doları bulmuştu. Söz konusu tutarın 238 milyar dolarlık kısmı yerli şahıs ve şirketlere aitti.

Dolar/TL kuru 45 gündür 13,50 civarında tur atıyor. Euro/TL ise 15,40-15,50 arasında sıkışıp kaldı. Merkez Bankası’nın (TCMB) “politika faizi” diye bilinen haftalık repo faizini iki aydır yüzde 14’te sabit tutması bile döviz fiyatlarında keskin bir inişe ya da tırmanışa sebep olmadı.

22 Aralık 2021 tarihinde yürürlüğe giren Hazine ve Maliye Bakanlığı tebliğine göre; DEM hesaplarına geçen döviz mudisi yıllık yüzde 17 civarında nema alıyor.

Kur vade bitiminde hesabın açıldığı tarihteki seviyenin üzerine çıkmışsa aradaki fark Hazine tarafından karşılanıyor. DEM hesaplarından stopaj (Gelir Vergisi tevkifatı) alınmıyor. Kur riski almak isteyenlerin DEM’i tercih ettiği belirtiliyor.