Oy ve Ötesi: Her sandıktaki sorunu kayıt altına alacak, her tutanağın fotoğrafını çekeceğiz

Oy ve Ötesi, 14 Mayıs seçimlerinde sandık güvenliği için hazırlıklarını, aldıkları önlemleri Kronos’a anlattı.

ÖZLEM ERGUN 23 Mart 2023 SÖYLEŞİ

Oy ve Ötesi Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ertim Orkun

“Sandık demokrasinin namusudur, sandık demokrasilerde hesap sorma makamıdır, sandık demokrasilerde çıkış yoludur, emniyet supabıdır, demokrasinin bizatihi teminatıdır. Demokrasinin güç kaybettiği bir ortamda, unutmayın, seçkinler kazanır, imtiyazlılar, belli çevreler kazanır ama çoğunluk kaybeder.”

31 Temmuz 2013 yılında Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Genel Kurulu’ndaki topluluğa Cumhurbaşkanı Erdoğan böyle hitap ediyordu.

Erdoğan’ın bu sözlerinin üzerinden henüz bir yıl geçmemişken yapılan 30 Mart 2014 yerel seçimlerinde oy sayımları sırasındaki ‘elektrik kesintilerini’ni dönemin Enerji Bakanı Taner Yıldız’ın ‘trafoya kedi girdi’ gibi yaratıcı bir mazeretle gerekçelendirme girişimini, aradan geçen yıllara rağmen unutmak mümkün olmadı.

Sandık güvenliği, -Türkiye’de ilk kez sorun olmasa da- o günlerden sonra seçim zamanlarının en birinci gündemlerinden biri olmayı bugün de sürdürüyor.

AKP’nin 20 yıllık iktidarının ardından ‘tarihi’ diye işaretlenen 14 Mayıs seçimlerine günler kalmışken tam o zamanlarda sandık selameti için kolları sıvayan Oy ve Ötesi ile bu yılki önlemleri/hazırlıklarını konuştuk.

 OY VE ÖTESİ, 200 BİN SANDIKTA GÖNÜLLÜ BULUNDURMAYI HEDEFLİYOR

“Oy verme hakkımıza ve oylarımıza sahip çıkarsak kedilerimizin hayatlarını da trafo gibi yüksek gerilimli yerlerde tehlikeye atmamış oluruz” diyen Oy ve Ötesi bu yıl ülke genelinde kurulacak 200 bin sandığın tamamında gönüllü bulundurmayı hedefliyor.

Deprem bölgesinde kurulacak sandıklardaki gerçek kişi sayılarını tahmin etmeye yönelik matematiksel modellemeler üzerine çalıştıklarını, enkazda bulunan sahipsiz kimliklerin başka kişiler tarafından kullanılmasını engellemek amacıyla ‘parmak boyası’ yönteminin önemli ölçüde pratik bir çözüm olabileceğini söyleyen Oy ve Ötesi Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Ertim Orkun, sorularımızı yanıtladı.

 PROBLEMLERİ ÇÖZÜMLÜYOR AMA ÖLÇÜMLEYEMİYORDUK, ŞİMDİ İSE…

 14 Mayıs seçimlerinde ülke genelinde 200 bin sandık kurulacak. Oy ve Ötesi bu sandıkların tamamında gönüllü bulundurabilecek mi? 2014 yılında kurulan Oy ve Ötesi’nin ‘gelişen saha kasları’, şeffaf ve adil bir seçim süreci için ne tür bir rol oynayacak?   

Amacımız her sandığı doldurmak. Bu doğrultuda çalışmalarımıza başladık ve gönüllü kayıtlarımızı 17 Mart itibariyle açtık. Her ilde eğitimler vereceğiz. Ufak yerel eğitimlerimizin dışında ayrıca 50 büyük şehirde 50 büyük eğitim düzenleyeceğiz. Amaç yoğun katılım ile seçim motivasyonu yaratmak. Bunlar için herhangi bir başvuru yapmaya gerek yok, kapısı herkese açık eğitimler olacak. Hem sandıkta görev almak isteyenlerin, hem her seçmenin faydalanacağı eğitim içeriklerimiz var. Eğitim takvimimizi ve duyurularımızı Nisan başında sosyal medya üzerinden açıklayacağız.

Kurulduğumuz günden bu yana 8 seçimde yer aldık ve oldukça tecrübe edindik. Edindiğimiz bu tecrübeler doğrultusunda, önümüzdeki seçimlerde teknolojiden daha fazla faydalanacağız. Yeni mobil uygulamamız ile hem saha ekiplerimizi hızlı şekilde yönetebileceğiz hem de toplanan tutanak verilerini çok daha hızlı olarak sayısal hale getireceğiz.

Saha ekiplerimizi henüz kayıtlarımızı açmadan oluşturduk. Kayıt olan gönüllüleri bu ekiplerimiz ile koordine ediyoruz. Detaylı bir iletişim stratejisi ile güzel bir plan hazırladık. 2 ay boyunca kendimizi en iyi şekilde anlatabilmeyi hedefliyoruz. Amacımız barışçıl ve adil tavrımızla tüm Türkiye’de sandıklarda olabilmek ve gün sonunda açıklanacak tutanak verilerine ulaşarak seçimin şeffaflığını güvence altına almak.

Sahada yaşanan problemleri çözümlüyor ancak ölçümleyemiyorduk. Yeni uygulamamız sayesinde her sandıkta yaşanan problemleri kayıt altına alabileceğiz.

 OCR TABANLI TUTANAK UYGULAMASI GELİŞTİRDİK

 Seçimlere günler kalmışken Oy ve Ötesi’nin sandık güvenliği konusundaki hazırlıklarınız nerelerde yoğunlaşıyor?  

Gönüllü iletişimimize ve seçmen farkındalığına yoğunlaşıyoruz. Hem bizleri tanımayan seçmenlere hem de ilk kez oy kullanacak gençlere kendimizi anlatmak istiyoruz. Saha gruplarımızın eğitimleri çok önemli. Bunları hazırlayan eğitim ve hukuk ekiplerimiz çok yoğun bir hazırlık içerisinde.

OCR tabanlı tutanak uygulaması geliştirdik. Uygulamamız Nisan ayında çıkacak. OCR teknolojisi ile resmi çekilen sandık tutanaklarının verilerini otomatik olarak sayısal hale getireceğiz. Bu şekilde çok hızlı şekilde sahadan gelen verileri sayısal olarak oluşturup partiler ile paylaşacağız.

Seçim günü açık olacak çağrı merkezimizin de alt yapısı tamamlanmak üzere. Tüm Türkiye’den gelecek çağrıları, konusunda deneyimli avukatlar ve tecrübeli gönüllülerimiz birlikte yanıtlayacaklar. Seçim sırasında yaşanabilecek her türlü olay ile ilgili geniş hukuki bilgiye sahipler.

SEÇİM GÜNÜ TAM KADRO HER SANDIKTA…

 Seçim günü gelip çattığında, Oy ve Ötesi’nin gönüllü ağı sandıklara nasıl sahip çıkacak?

Çalışmalarımızı ve eğitimlerimizi zamanında tamamlayıp seçim günü tam kadro olarak her sandıkta yer almayı hedefliyoruz. Her sandıkta yer alabilirsek, her sandıktan da tutanak fotoğrafına ulaşabileceğiz. Bu da demek oluyor ki OCR teknolojisi sayesinde çok hızlı bir şekilde tüm sandıkların verisine erişebileceğiz. Böylece veri karşılaştırmaları için partilere sağladığımız bu bilgi ile herhangi bir hata olmasının önüne geçilmiş olacak.

 DEPREM BÖLGESİNDEKİ GERÇEK KİŞİ SAYILARINI TESPİT ETMEK İÇİN…

 Deprem bölgesinde seçim nasıl olacak? Oy ve Ötesi’nin bölgeye ilişkin çalışmaları nedir? 

Deprem bölgelerinde seçmen listeleri, YSK’nın depremzedeleri nasıl kaydedeceği, partilerin olası itirazları henüz belli değil. Ancak deprem bölgelerinde özel bir çalışma yapmayı planlıyoruz.

Deprem bölgesinde oluşacak sandıklarda bulunabilecek gerçek kişi sayılarını tahmin edebilecek çeşitli matematiksel modellemeler üzerine çalışıyoruz. Buna göre o sandıklarda seçmen oranlarını gün içerisinde takip etmek için özel gönüllü organizasyonları yapmayı planlıyoruz. Gerek gün içerisinde gerek gün sonu tutanaklarında tespit edeceğimiz uyumsuzluklar ile ilgili, talep eden tüm partilere gece boyunca bilgi veriyor olacağız.

 SEÇMEN KAYITLARI 2 NİSAN’A KADAR KONTROL EDİLEBİLİR

 Deprem nedeniyle yerleşim yerini değiştirmek zorunda kalan yurttaşlar oylarını nasıl kullanabilecek? Gittikleri yerde ne yapmaları, nereye başvurmaları gerekiyor?

Yasal prensip olarak – özel kısıtlamalar haricinde – Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı iseniz ve 18 yaşınızı doldurduysanız oy verme hakkına sahipsiniz. Ancak bunu yapabilmek için ikametgâh kaydınızın olması gerekiyor. Sadece kaydınızın bulunduğu yerde seçmen kütüğünde yer alıp, oy verebilirsiniz.  Bu durum depremzedeler için de geçerli.

Aslen kayıtlı olduğunuz yerden ayrılmak zorunda kaldıysanız oy kullanacağınız yerde adres beyanı yapmalısınız. 17 Mart’a kadar depremzedelere adres değişikliği ve beyanı için bir kolaylık tanındı. Bu sona ermiş olsa da, şu anda yasal süreç işlemeye devam ediyor. 2 Nisan’a kadar tüm vatandaşlar e-devlet sistemi üzerinden ya da bağlı oldukları muhtarlıklardan seçmen kayıtlarını kontrol edebilir ve oy kullanacakları bölgede değiller ise İlçe Seçim Kurulu’na itirazda bulup yeni adreslerini beyan edebilirler. Bunu yapmadıkları halde aslen kayıtlı oldukları bölgelerdeki seçmen kütüklerinde yer alacaklardır.

 DEPREM BÖLGESİNDE PARMAK BOYASI…

Depremde hayatını kaybeden yurttaşlar yerine oy kullanılabileceği endişesi sıklıkla dile getiriliyor. Bu konuda bir çalışmanız var mı?  

Buna dair zamanında ilkel olduğu düşünülse de içinde bulunduğumuz şartlar altında parmak boyası uygulamasının çözüme ve sürecin şeffaflığına katkısı olacağına inanıyoruz. Çok basit bir uygulama ile bu tarz söylemlerin ve endişelerin önüne rahatlıkla geçilebilir.

 YURT DIŞI SEÇMEN KÜTÜĞÜNE KAYITLI OLMAK GEREKİYOR

Seçimin bir diğer boyutu da, yakın zamanda yurtdışına yerleşmiş Türkiyeli seçmenler… Avrupa ülkeleri hariç, aralarında Afganistan ve Libya’nın da bulunduğu 15 ülkede ilk kez seçim sandıkları kurulacak. Yurt dışındaki seçmenlerin oy kullanma davranışlarıyla ilgili gözlemleriniz ve çalışmalarınız nedir?

Yurtdışında yaşayan seçmen niteliğine sahip vatandaşların seçim döneminde oy kullanabilmeleri için ‘Yurt Dışı Seçmen Kütüğü’ne kayıtlı olmaları gerekiyor. Yurt Dışı Seçmen kütüğünde yer almak için yurt içinde nüfus müdürlüklerine, yurt dışında ise konsolosluklara başvurarak “adres beyanı”nda bulunulması gerekiyor.

Yurt dışında oy kullanabilmek için adres kaydının 2 Nisan 2023 tarihine kadar seçmenlerin bulunduğu bölgeye en yakın elçilik veya temsilciliklere başvurulması şart. Başvuru öncesi ysk.gov.tr üzerinden adres beyan formu çıktısı alınarak doldurulması ve başvuru sırasında teslim edilmesi gerekiyor.

Yurtdışında ikameti olmayan, süreli vizeyle bulunan vatandaşlar yurt dışında oy kullanma hakkına sahip değiller. Bu kişiler sadece yurt içinde kayıtlı oldukları adreste seçmen olabilir ve oy kullanabilirler.

GENÇ SEÇMENİN OYLARI YARINLARA YÖN VERECEK

14 Mayıs seçimlerinde ilk kez oy kullanacak 6 milyon genç olduğu belirtiliyor. Gençlerin oy kullanma davranışına ilişkin saha gözlemleriniz nedir? Gençler oy vermeye gidecek mi? 

Biz sandığa gideceklerini umuyoruz ve genç seçmeni bu yönde motive etmek istiyoruz. Gönüllü başvurularımızda yoğun ve sevindirici bir ilgiyle karşılaştık. Yürüttüğümüz iletişim kampanyamızın bir ayağı da #SeçimSenin sloganıyla hazırlanıyor. Toplumumuzun yarınlarına yön verecek olan genç seçmenin oyları olacak, bunun bilincinde olmaları çok önemli. Hem eleştirel bakmaktan çekinmeyen, hem bilgi ve iletişim çağının içinde büyümüş olan bu seçmen kitlesinden her genci sandıklara sahip çıkmaya da davet ediyoruz.

KEDİLERİMİZİN HAYATLARINI DA TRAFO GİBİ YERLERDE TEHLİEYE ATMAMIŞ OLURUZ

2014 yılındaki şaibeli yerel seçimde özellikle Ankara’da yaşananlar halen hafızalarımızda. Ankara seçimlerinde Melih Gökçek geriye düşmek üzereyken yaşanan elektrik kesintileri, dönemin Enerji Bakanı Taner Yıldız’ın “Trafoya kedi girdi” açıklaması ve itirazlar sürerken Melih Gökçek’e verilen mazbata… Seçim literatürümüze ‘seçim güvenliği’ kavramını ‘kazandıran’ şaibelerin en akılda kalanları… Bu tablo, Türkiye’de seçmekle/seçilmekle ilgili demokrasi kültürüne ilişkin ne söyler?

Demokrasi sadece bir kavram ve yönetim biçimi değil bir kültür. Eşitlik, şeffaflık ve çok seslilik zaman içerisinde benimsenecek, köklenecek değerler. Türkiye Cumhuriyeti 100 yaşında olabilir ama bu bir toplum için uzun bir süre değil, genç bir cumhuriyetimiz var. Demokrasi kültürümüz ise bu doğrultuda her yaşanan seçimle daha da olgunlaşıyor. Bugün dünyada “ köklü demokrasi” olarak kabul edilen pek çok toplum yıllarca kanlı savaşlara sahne olmuş. Biz çok daha yumuşak atlatıyoruz bu köklenme sürecini.

Bizim Oy ve Ötesi olarak üzerine yoğunlaştığımız “sandık güvenliği” konusu ise bu sürecin bir parçası. Hukukun üstünlüğünü kabul edip sivil vatandaşlar olarak bilincimizi arttırır, anayasal olarak bizlere tanınan oy verme hakkımıza ve oylarımıza sahip çıkarsak kedilerimizin hayatlarını trafo gibi yüksek gerilimli yerlerde tehlikeye atmamış oluruz. Şaka bir yana demokratik bir toplum isteğine sahip herkesin elini taşın altına koymasını bekliyoruz. Hedef, bireylerin saygı içerisinde, çok sesli, barışçıl ve adil düzende yaşadığı bir toplum ise bu görev her kurumdan önce vatandaşın kendisiyle tanımlanıyor düşüncesindeyiz.

 GÖNÜLLÜ KAYITLARINI OLUŞTURABİLİRLER

 Seçim günü Oy ve Ötesi’nin gönüllü ağına dahil olup, ‘sandık güvenliği’ için çalışmak isteyenler nereye, nasıl başvurmalı? 

https://oyveotesi.org/kayit/ adresi üzerinden form doldurarak gönüllü kayıtlarını oluşturabilirler. Sonrasında biz onlarla iletişime geçip süreçle ilgili bilgilendirme yapacağız. Sosyal medya hesaplarımızdan da bizi takip ederek eğitimlerimize ve sürece dair güncel duyurularımıza ulaşabilirler.

Takip Et Google Haberler
Takip Et Instagram
WP2Social Auto Publish Powered By : XYZScripts.com