Orhan Pamuk: Ülkemizde yaşanan en büyük skandal fakirliktir

Türkiye’nin Nobel Edebiyat Ödülü alan ilk ve tek yazarı Orhan Pamuk, “Ülkemizin şu anda yaşamakta olduğu en büyük skandal rezil durum, fakirliktir. Ben bir ülkenin tarihinde bu kadar hızla fakirleşme de görmedim” dedi.

T24’ün “Cumhuriyet’in 100. Yılının Eşiğinde Türkiye ve Dünya Nereye?” konferansının kapanış konuşmasında Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik duruma ilişkin saptamalarda bulundu.

Pamuk, “Şimdiye kadar Türkiye’de sınıf farkı tarihinde bu kadar fakir ve zenginin hayat tarzının birbirinden koptuğunu görmedim. Ülkemizin şu anda yaşamakta olduğu en büyük skandal rezil durum, fakirliktir. Ben bir ülkenin tarihinde bu kadar hızla fakirleşme de görmedim. Bunlardan bahsetmemek, bunu yerine ‘Amerika’da apartmanı varmış, bilmem nerede şunu başarmış.’ Evet! Silah yapıyoruz dünyaya satıyoruz, tebrikler. Türkiye bunu başardı. Drone’lar yapıyorlar, satıyorlar. Bunlarla övüneceğinize lütfen halkın ne kadar fakir olduğunu konuşun” ifadelerini kullandı.

‘DÜŞÜNCE ÖZGÜRLÜĞÜ BİRİNCİ DEĞER OLMALI’

Hem Türkiye hem de kendisi için en önemli değerin “düşünce özgürlüğü” olduğunu belirten Pamuk, “Birinci değerim budur. Ülkemde düşünce özgürlüğünün birinci değer olmasını isterim. Dine inanmak, derin bir şekilde laik olmak, laikliği her şeyden üstün görmek, dini değerleri her şeyden üstün görmek… Tüm bu görüşleri anlıyorum, kabul ediyorum, bu tutuma sahip olan insanlara saygı duyuyorum. Ama benim için Türkiye’de reform olması, iyi bir ülke olması, yaşamaktan gurur duyacağım, daha da çok sahipleneceğim, ‘hayatımı boşuna geçirmedim’ diyebileceğim bir ülke olması için düşünce özgürlüğünün gerçekleşmesi lazım” diye konuştu.

‘YA DA O BİR SÜSTÜR’

Hem iktidarda hem de muhalefette düşünce özgürlüğünü üst bir değer olarak görmediğini söyleyen Pamuk, şu ifadeleri kullandı:

“Anayasa’da da var düşünce özgürlüğü. Herkes sırası gelince söylüyor. Düşünce özgürlüğünün gerçek en üst değer olması lazım. Düşünce özgürlüğünün, başka diğer değerlerimizden sonra gelmemesi lazım. Anayasa ile ceza kanunlarımız çelişiyor. Buralara girmek istemiyorum. Laf olarak düşünce özgürlüğünü Anayasa’ya koyuyoruz ama uygulayan yok. ‘Düşünce özgürlüğü olsun ama bayrağıma, dinime bir şey olmasın, onlar eleştirilmesin.’ Yok, düşünce özgürlüğü demek onların da eleştirilmesi demek. Cumhurbaşkanı’nın da eleştirilmesi demek, tarihteki olayların da konuşulabilmesi demek. Sevmediğimiz en saçma bulduğumuz, çirkin bulduğumuz düşüncelerin de söylenebilmesi demek.

Düşünce özgürlüğünü ya en üst değer yaparsınız, ya da o bir süstür. Bunu yapmaya hazır mıyız? Ben Türkiye’de ister iktidarda ister muhalefette düşünce özgürlüğünü en üst değer olarak görmüyorum. Herkes düşünce özgürlüğüne, ‘kendi işine geldiği zaman’ bakıyor. Buyurun Osman Kavala, Ahmet Altan… Haksız bir şekilde birisi hapse tıkıldığı zaman aklımıza geliyor. ‘Ah işte bunu güzel kullanırım, düşünce özgürlüğü de yok derim, etrafa da bunu yayarım’ diyor. Ama aynı kişi 5 dakika sonra bambaşka bir yerde düşünce özgürlüğünün kendisi kısıtlamasın istiyor.”