Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu'nun "elimizde" dediği listelerin açıklama satırında bazı büyük bankalı holdinglerin yüksek meblağlı döviz aldığı, döviz fazlasına rağmen döviz stokladığı kırmızı harflerle belirtiliyor. Ucuz kredileri maksadına aykırı kullanmanın en hafif cezası kredinin geri çağrılması ve kredi siciline kocaman bir çizik atılması olur ki faal bir şirket için bunun idamdan bir farkı olmaz.
Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu, “Şirketler, Ukrayna’yı işgalin başladığı şubattan bu yana ucuz kredilerle 55 milyar dolar aldı. Hepinizin listesi elimizde var. Kredi ile döviz alırsanız, araba alırsanız enflasyonla nasıl mücadele edeceğiz?” diyerek yeni bir kavganın fitilini ateşledi.
Döviz stokçuluğu kavgasında taraflar kendi argümanlarını sıralamaya devam ediyor. İstanbul Sanayi Odası’nda (İSO) gün yüzüne çıksa da kavganın mazisi birkaç ay öncesine dayanıyor.
“Çok gizli dolar planı” başlıklı birkaç makalede Ankara’da serbest piyasa mekanizması ile uzaktan yakından irtibatı olmayacak tarzda planlar hazırlandığına işaret etmiştim.
Yarı serbest yarı kontrollü hibrit kur rejimini tahkim etmek için döviz alanlar tek tek fişleniyor. Kur korumalı mevduat (KKM) kalesine girenlere imtiyaz üstüne imtiyaz veriliyor.
DÖVİZ ALAN YA DA SATAN HERKES FİŞLENİYOR
Şahıs ya da şirket ayrımı gözetilmeksizin 5 bin dolar üzerinde döviz alan satanlar TC kimlik numarasının haricinde vergi numarasını da beyan etmek mecburiyetinde. Hükûmetin seçime kadar faizleri düşük tutup, tüketimi körükleme stratejisinin merkezinde TCMB var.
Politika faizi yüzde 14 iken temmuz sonu itibarıyla resmî enflasyon yüzde 79. Enflasyon Araştırma Grubu’na göre TÜFE yüzde 176. Enflasyon ile faiz arasındaki kopukluğun dolaylı para basma faaliyetinden başka bir izahı yok.
Hükûmetin böylesine ucuz krediler için tek şartı var: İhtiyaç fazlası dövizden uzak durun. Faizler hiç olmadığı kadar düşük olunca bankalardan yatırım ve istihdam kredisi çeken bazı şirketlerin yine döviz almaya devam etmesi bardağı taşıran son damla oldu.
LİSTE SADECE MERKEZ BANKASI’NDA DEĞİL
Kavcıoğlu’nun bahsettiği 55 milyar dolar tutarında döviz alanların listesi tek tek hazırlanmış. Hangi şirketin, hangi tarihte, hangi kredi ile ne kadar döviz aldığına kadar ayrıntılı excel tablolar sadece TCMB Başkanı Kavcıoğlu’nun elinde değil.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ile Hazine de listeleri inceliyor. BDDK zaten vazifesi icabı bu listeleri zaten mutat takip ediyor.
Bir kaynağım aynı listelerin Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati tarafından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a da sunulduğunu iddia etti. Listelerde en fazla döviz alan 50’ye yakın şirketin ismi var. Hepsi İSO’nun 500 Büyük Şirket liginde.
Listelerin açıklama satırında bazı büyük bankalı holdinglerin yüksek meblağlı döviz aldığı, döviz fazlasına rağmen döviz stokladığı kırmızı harflerle belirtiliyor. “Döviz stokçusu” diye nitelendirilen şirketlerin dövize talebi olduğundan fazla gibi göstermeye çalışarak kurları yükselttiği ifade ediliyor.
Döviz ya da ithalat ödemelerinin vadeye göre yer aldığı listede borç ödemesi kadar döviz alanlar yeşil kategoride.
Aynı şirketlerin Kredi Garanti Fonu (KGF) kefaletiyle verilen ucuz kredileri maksadı dışında kullandıkları belirtiliyor.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
Mevzuata göre BDDK bankaları bu usûlsüzlüklerden mesul tutabilir. Bankalar da kendilerini kurtarmak için ticarî kredi tahsis ettiği müşteri hakkında temin ettiği belgeleri BDDK’ye teslim eder. Akabinde BDDK, Maliye ve TCMB üçlüsünün atacağı adımlara kalır.
Kredileri maksadına aykırı kullanmanın en hafif cezası kredinin geri çağrılması ve kredi siciline kocaman bir çizik atılması olur ki faal bir şirket için bunun idam cezasından bir farkı olmaz.
OPERASYON EYLÜLDE Mİ BAŞLAYACAK?
Raporun en çarpıcı kısmında bir holdingin KGF kredisinin bir kısmı ile bir hafta içinde 10 milyon dolarlık üç lüks otomobil aldığına dair bilgi notu da var.
BDDK verilerine göre; 27 Temmuz 2022 tarihi itibarıyla bankalarda 7,2 trilyon TL mevduatın 3,2 trilyon lirası TL hesaplarında, 4,1 trilyon lirası ise döviz hesaplarında tutuluyor.
240,4 milyar dolara tekabül eden döviz hesaplarının 131,8 milyar doları şahıslara, 78,6 milyar doları ise şirketlere ait.
Erdoğan’ın kredileri suistimal eden şirketlerin üzerine gidilmesi talimatı verdiği dikkate alındığında Kavcıoğlu’nun son çıkışı döviz stokçularına dönük operasyondan evvel bir son ikaz olabilir mi?
Eylülden itibaren İsviçre bankalarındaki gizli hesapların dökümü de patronların önüne konulacakmış.
—————————————
İletişim için:
https://www.youtube.com/turhanbozkurt
Twitter: @turhanbozkurTV
https://www.facebook.com/TurhanBozkurt/
e-posta: [email protected]
