Mustafa Akıncı kimdir? Türkiye’de neden eleştiriliyor?

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Türkiye’yle girdiği tartışmalar nedeniyle bugünlerde hükümet ve onu destekleyen medya tarafından sıklıkla eleştiriliyor. Akıncı’nın ‘seçime müdahale etmekle’ suçladığı Türkiye’nin desteklediği aday, Cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk turunda istenilen oyu alamadı. İkinci tura kalan seçimde Akıncı’nın ilk turdaki rakibi Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) adayı Tufan Erhürman da kendisini destekleme kararı aldı. Akıncı’nın bu destekle seçilmesine kesin gözüyle bakılıyor. Peki Mustafa Akıncı kimdir? Türkiye’nin Kıbrıs’taki varlığıyla ilgili ne düşünüyor?

Mustafa Akıncı, 28 Aralık 1947 yılında Leymosun’da (Limasol) doğdu. 1973 yılında Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Mimarlık Fakültesi mezuniyetinden sonra Lefkoşa’ya yerleşti. 1975’te Kıbrıs Türk Federe Devleti Kurucu Meclis’ine seçilerek görev yaptı. 1976’da, 28 yaşında Lefkoşa Türk Belediyesi Başkanlığı’na seçildi. Bu görevi 1976-1990 yılları arasında 14 yıl boyunca kesintisiz sürdürdü.

LEFKOŞA İMAR PLANIYLA ULUSLARARASI ÖDÜL ALDI

1978’de LTB Başkanlığı sırasında Lefkoşa Rum Belediye Başkanı ile Lefkoşa Kanalizasyon Projesi ve Lefkoşa İmar Planı konularında uzlaşma sağlayarak bu projelerin işbirliği içinde hayata geçmesini sağladı. Bu çerçevede Lefkoşa İmar Planı 1989 yılında ‘Dünya Habitat Ödülü’ne, 2007 yılında ise Ağa Han (Aga Khan) Mimarlık ödülüne layık görüldü.
2003 yılında da Lefkoşa Rum Belediyesi eski Başkanı ile yaptıkları çalışmalardan ötürü ‘Europa Nostra Onur Ödülü’ne (Medal of Honour) layık görüldü.

BAŞBAKAN YARDIMCISI VE TURİZM BAKANI OLARAK GÖREV YAPTI

Mustafa Akıncı 1983 yılında Kıbrıs Türk Belediyeler Birliği’nin kuruluşunda etkin rol üstlenerek birliğin ilk başkanlığını yaptı. 1987 yılından 2001 yılına kadar Toplumcu Kurtuluş Partisi (TKP) Genel Başkanlığı görevinde bulundu. 1993 – 2009 yılları arasında KKTC Cumhuriyet Meclisi’nde milletvekilliği görevini sürdürdü. 1999 – 2001 döneminde Başbakan Yardımcılığı ve Turizm Bakanlığı görevini üstlendi.

ANNAN PLANI DÖNEMİND EÖNEMLİ ROL ÜSTLENDİ

Akıncı, 2003 yılında Annan Planı döneminde oluşturulan Barış ve Demokrasi Hareketi’nin (BDH)
kurucularından olup, liderliğini üstlendi. Toplumcu Demokrasi Partisi’nin
(TDP) oluşumu ile birlikte başkanlık görevini devretti. Akıncı, Oxford, Harvard ve Yale Üniversiteleri gibi dünyaca tanınmış akademik platformlar ile Chatham House gibi uluslararası forumlarda Kıbrıs konusuna ilişkin konferanslar verip panellere konuşmacı olarak katıldı.

YÜZDE 60,5 OYLA CUMHURBAŞKANI SEÇİLDİ

Mustafa Akıncı 26 Nisan 2015 tarihinde gerçekleştirilen 2. Tur KKTC Cumhurbaşkanlığı seçiminde yüzde 60,5 oy olarak KKTC Cumhurbaşkanlığı görevine seçildi. İyi derecede İngilizce bilen Mustafa Akıncı, evli, üç çocuk ve iki torun sahibidir.

KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, aday olmaması için tehdit edildiğini söyledi.

İKİNCİ TURA KALDI

Mustafa Akıncı, Ada’da 11 Ekim 2020’de gerçekleştirilen ilk tur Cumhurbaşkanlığı seçiminde bağımsız aday olarak halkın karşısına çıkmıştı. Seçimde Ulusal Birlik Partisi’nin (UBP) adayı Ersin Tatar 35 bin 825 (yüzde 32.35), bağımsız aday Mustafa Akıncı ise 33 bin 53 (yüzde 29.84) oy alarak ikinci tura kalmıştı. Salt çoğunluğun arandığı ilk turun aksine, en yüksek oyu alanın seçileceği ikinci tur ise 18 Ekim’de yapılacak. CTP adayı Tufan Erhürman ise yüzde 21.7 oy alarak üçüncü sırada yer almıştı. Erhürman ve partisi ikinci turda Akıncı’yı destekleyeceğini açıkladı.

TEHDİT EDİLDİĞİNİ AÇIKLADI

Mustafa Akıncı, seçimde yeniden aday olmaması konusunda Türkiye bağlantılı kişilerce tehdit edildiğini açıklamıştı. Akıncı, “Türkiye’yi yönetene bağlı makamlar var biliyorsunuz. ‘Aday olmaman senin için, ailen için, yakınların için iyi olur’ mesajı özel kalem müdürüm aracılığıyla bana iletildi maalesef” açıklamasıyla tehdit edildiğini duyurdu. Daha sonra Türkiye’den yayınlanan bir videoda Akıncı ‘makamına girilerek kafasına sıkılmakla’ tehdit edildi.

“SEÇİMLERE MÜDAHALE VAR” DEMİŞTİ

Akıncı, Türkiye’nin seçimleri müdahalesini de “Türkiye’nin demokrasisine, sivil yönetimine, halkına onun kararına duyduğumuz saygı gereği bunu yaptık. Şimdi biz de Kıbrıs Türk demokrasisine, halkımızın kararına aynı saygıyı bekliyoruz. Seçimde kimsenin bir taraf olmak gibi bir yanlışa düşmemesini bekliyoruz. Bu konuda ipuçları olduğu için söylüyorum” sözleriyle dile getirmişti.

AKINCI’NIN TÜRKİYE’Yİ KIZDIRAN SÖZLERİ NELER?

Mustafa Akıncı, Cumhurbaşkanlığı süresince de Türkiye hükümetiyle zaman zaman ters düştü. Akıncı’nın Türkiye’yi kızdıran sözlerinden bazıları şöyle:
– Türkiye’nin Suriye’de başlattığı ‘Barış Pınarı Harekatı’na ilişkin: “Daha önce de söyledim 1974’te biz adına Barış Harekatı desek de bu bir savaştı ve akan da kandı. Şimdi Barış Pınarı desek de akan su değil kandır.”
– Akıncı’nın the Guardian gazetesine verdiği bir röportajda, Ada’da iki toplumun federal bir ‘çatı’ altında birleşmesi gerektiğini ve bunun için “karar anının” geldiğini söylemişti. Gazeteye göre Akıncı, aksi takdirde, “Ada’nın kuzeyinin artan bir şekilde Ankara’ya bağımlı hale geleceği ve neticede pratikte bir Türk şehri haline gelerek yutulabileceği” uyarısında bulunmuştu.

TÜRKİYE’YE ‘İLHAK’I ‘KORKUNÇ’ OLARAK NİTELEDİ

– Mustafa Akıncı, yine Guardian gazetesine verdiği röportajda, Kıbrıs adasının kuzeyinin, Rusya’nın Kırım’da yaptığı gibi Türkiye’ye ‘ilhak’ edilmesini, ‘korkunç’ bir ihtimal olarak niteleyerek, bunun Türkiye’nin kendi çıkarlarına da aykırı olduğunu söyledi. Akıncı, Kuzey Kıbrıs’ın ‘de facto olarak Türkiye ili haline gelebileceğini’ de belirtti.

– BBC Türkçe’ye verdiği röportajdan: “Ben askeri ya da Türkiye’nin garantisini yeniden savaşlar yaşamak için istemiyorum burada. Caydırıcı bir güç olmasını istiyorum ki bir daha o günleri yaşamayalım.”

“TÜRKİYE’NİN KIBRIS’IN KÜÇÜK TOPRAĞINA İHTİYACI YOK”

– “Türkiye’nin 700 bin küsür kilometrekarelik toprağı var. Türkiye’nin Kıbrıs’ın küçük toprağına ihtiyacı yok.”
-“Rum tarafı diyor ki, ‘Türkiye bölgede kazı yaptığı sürece müzakereler başlamaz’. ‘Sen kazıyorsan, ben de kazarım. Sen araştırma yapıyorsan, ben de yaparım. Gücüm varsa yaparım, gemim yoktu yapamazdım, şimdi artık gemim var. Ben de hem kendime ait gördüğüm kıta sahanlığında, hem de Kıbrıslı Türklerin bana yetki verdiği bölgede bu araştırmayı yaparım’ diyor Türkiye. İdeali bu mu? İdeali uzlaşmaktır, anlaşmaktır.”