Şimdi de ‘Ekim Devrimi’: Kırgızistan’da neler oluyor? Taraflar ne diyor?

Kırgızistan’da sular durulmuyor. Seçimlere şaibe katıldığı iddiasıyla başlayan gösteriler bir haftaya girerken, başbakan ve bakanlar kurulu da görevden alındı, seçim sonuçları da iptal edildi. 2005’ten bu yana üçüncü kez isyana sahne olan Kırgızistan’da neler oluyor? Taraflar ne diyor? Kırgızistan’da yaşananlara Türkiye ve dünya nasıl bakıyor?

MUHALİFLER SEÇİN SONUÇLARINI NEDEN TANIMADI?

Kırgızistan, 4 Ekim Pazar günü tarihinde sandık başına gitti. 16 partinin katıldığı seçimde sadece 4 parti yüzde 7’lik seçim barajını geçebilmişti. Bu partilerden üçünün Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov’la bağlantılı olması seçime yönelik şaibe iddialarını da güçlendirdi. Seçimleri izleyen uluslararası gözlemciler ise oy karşılığı para dağıtanlar olduğuna dair söylentiler bulunduğunu, seçmenlerin tehdit edildiğini ve endişe duymak için meşru gerekçeler olduğunu duyurmuştu. Seçim sonuçlarının açıklanmasıyla 12 muhalefet partisinin bu sonucu tanımadıklarını duyurmalarıyla protesto gösterileri de patlak verdi. Pazartesi günü başkent Bişkek’te toplanan binlerce protestocu seçim sonuçlarının iptal edilmesini isteyerek, Meclis ve Cumhurbaşkanlığı ofisinin olduğu hükümet binasını ve belediye başkanının ofisini bastı.

Bu haberler de ilginizi çekebilir:

Eski lider Atambayev cezaevinden çıktıktan sonra tekrar tutuklandı

BAŞKENTE OLAĞANÜSTÜ HAL İLAN EDİLDİ

4 Ekim’deki seçimin ardından patlak veren protestolar, ne seçimlerin iptaliyle ne de başbakan ve tüm bakanların görevden alınmasıyla yatıştı. Hapis bulunan muhalif siyasetçiler protestocular tarafından serbest bırakılırken, geçici bir hükümet dahi ilan edildi. Başkent Bişkek’i saran protestolar üzerine şehirde olağanüstü hal ilan edildi. Sokaklarda askerler konuşlandırılırken, sokağa çıkma yasağı da ilan edildi. Protestocular tarafından yolsuzluk iddiaları nedeniyle hapiste tutuklu olan eski Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev de serbest bırakıldı. Ancak Başkent Bişkek’te olağanüstü hal ilan edilmesinin ardından 10 Ekim’de Atambayev, kitlesel isyanlar düzenlediği iddiasıyla yeniden gözaltına alındı.

Kırgız muhalifler, seçim sonuçlarının iptal edilmesini isteyerek Meclis ve Cumhurbaşkanlığı ofisinin olduğu hükümet binasını ve belediye başkanının ofisini basmıştı.

BAŞBAKANLIK BİNASINI ABLUKADA

Öte yandan, Atambayev’in gösteri düzenlediği Ala-Too meydanı yakınındaki başbakanlık binası önünde “geçici Başbakan” ilan edilen Sadır Japarov’un taraftarlarının gösterisi sürüyor. Caparov’un başbakanlık makamının onaylanması talebiyle gösteri düzenleyen organizatörler, yarın daha geniş katılımlı miting düzenleyeceklerini duyurdu.

PROTESTOCULARIN HEDEFİNDEKİ İSİM GÖREVİ BIRAKABİLECEĞİNİ AÇIKLADI

Protestoların hedefindeki Cumhurbaşkanı Sooranbay Ceenbekov, Başbakan Kubatbek Boronov ve tüm bakanları görevden aldı ancak bu yetmedi. Cumhurbaşkanı’nın da görevi bırakmasını isteyen muhalefete, Cumhurbaşkanı ‘iktidar değişimi meşru yollardan gerçekleşirse’ istifa etmeye hazır olduğunu söyledi. Ceenbekov, daha sonra internet sayfasından yaptığı açıklamada, parlamento yeni hükümeti onayladığında görevden ayrılacağını açıkladı. Bu arada isyancılar, hapishaneden serbest bıraktıkları Sadyr Japarov’u bir otelde düzenledikleri olağanüstü toplantıda vekaleten ‘Başbakan’ ilan etti.

Bu haberler de ilginizi çekebilir:

LALE, NİSAN VE ŞİMDİ DE ‘EKİM DEVRİMİ’

Kırgızistan bugünlerde yaşanan protestolara alışkın bir ülke. 2005’ten beri üçüncü kez isyanlara sahne olan ülke, Orta Asya’nın ‘istikrarı yakalayamayan’ ülkelerinden biri olarak gösteriliyor. 2005’teki ‘Lale Devrimi’ ve 2010’daki ‘Nisan Devrimi’ ile cumhurbaşkanları devrilmişti. 4 Ekim’de başlayan isyanı da ‘Ekim Devrimi’ olarak niteleyen Kırgızlar da mevcut. İlk iki isyanda istediklerini elde eden Kırgızların üçüncüsünde nasıl bir sonuç alacağı merak konusu.

Cumhurbaşkanı Sooronbay Ceenbekov hükümeti ve başbakanı görevden alan kararnameyi imzalamıştı.

TÜRKİYE VE DÜNYADAN ‘ENDİŞE’ AÇIKLAMALARI

Kırgızistan’da yaşananlar dünyada da dikkatle takip ediliyor. Mevcut Cumhurbaşkanı Sooranbay Ceenbekov’in yakın olduğu bölgenin süper gücü Rusya’dan, “Kesinlikle endişeliyiz” açıklaması geldi. Ardından ülkedeki Rus üslerinde ‘güvenliğin arttırıldığı’ kaydedildi. Amerika Birleşik Devletleri de protestoları yakından izliyor. Beyaz Saray’dan taraflara ‘şiddetten kaçınma ve seçim anlaşmazlığını barışçıl yollarla çözme’ çağrısı geldi. Türkiye Dışişleri Bakanlığı ise “Seçimlere ilişkin görüş ve tutum farklılıklarının anayasal düzen içinde toplumsal uzlaşı ve sağduyu ile suhuletle çözüme bağlanması en halisane temennimizdir” açıklamasıyla olaydan duyulan ‘endişeyi’ aktardı.

GENELKURMAY BAŞKANI DA DEĞİŞTİRİLDİ

Olayların tırmandığı Kırgızistan’da ‘ordunun’ nasıl bir konum alacağı tartışılırken, Cumhurbaşkanı Ceenbekov, Genelkurmay Başkanı’nı görevden alarak yerine Taalaybek Omuraliyev’i atadı.