Son birkaç yıla kadar yüzde 5-15 arasında değişen oranlarda artan kiralar ne oldu da yüzde 100'e varan oranlarda artıyor? Beş bakanlık bu sorunun cevabını bulabilirse kiralar da iniş yolculuğuna başlar. "Cambaza bak!" diyerek ne kiralar düşer ne de Venezuela'nın rekorlarına göz diken enflasyon.
Konut fiyatları Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, mart ayı itibarıyla yıllık yüzde 110 arttıysa kiraların fırlamasına niye şaşırıyoruz? Resmî tüketici enflasyonunun (TÜFE) yüzde 80’e dayandığı bir memlekette kiraların yüzde 5-10 artmasını bekliyor olmalı ki beş bakanlık birden harekete geçti.
Güya kira bedellerini düşüreceklermiş. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği, Adalet, Hazine ve Maliye ile Ticaret bakanlıkları nafile uğraşıyor.
Beşli masada birinci başlık “ilk defa kiraya verecek ev sahibi ile kiraya tutacak kişi arasında kira tutarı ile ilgili nasıl bir ölçü konabilir?” şeklinde imiş. İki tarafın hukukunu korumaya dönük böyle bir adım atılmış.
DARBE ANAYASASINDA BİLE SÖZLEŞME HÜRRİYETİ VAR
Beşli masanın muhterem hâzirunu mevcut kiracalara hangi oranda zam yapılacağını da tespit edecekmiş. Muhtemelen “kira artışlarında 12 aylık tüketici enflasyonu (TÜFE) esas alınır” hükmünden de haberdar değiller.
Diğer bakanlar ne ise de Adalet Bakanı Bekir Bozdağ bütün bunların Borçlar Kanunu’na dercedilmiş olduğunu bilmiyor olamaz. Kaldı ki 12 Eylül 1980 Darbesi’nden sonra anayasayı değiştiren darbeci generaller bile 1982 Anayasası’nda “sözleşme hürriyetini teminat altına almış.
Konut fiyatları ile kiralar meri mevzuatta bir eksik gedik olduğundan değil de tamamen ekonomik saiklerle yükseliyorsa beş bakan birden niye havanda su dövüyor?
İhtilaflı hâllerde “arabuluculuk” müessesi de cari olduğuna göre, masadan kiraları düşürecek bir formülle kalkılması mümkün değil. Özel hukuk sahasına müdahale edip “Sen bu sözleşmeyi nasıl imzaladın?” diyemezler. Anayasa buna müsaade etmez. Sözleşmelerden dolayı hürriyeti bağlayıcı ceza verilemez.
AVRUPA EMSALLERİ DEMEK KOLAY, PRATİKTE KARŞILIĞI YOK
Kiralar yükselince boş durmamak için idare-i maslahattan bir masa teşkil olundu. Avrupa’daki emsallerin birebir Türkiye’ye uyarlanması uzun vadede mümkün gibi görünse de hükûmet kiracılar kadar ev sahiplerinin de oy verdiğinin farkında.
Kiracıların öfkesini dindirmek için bir iki gözdağı mesajı birkaç ibret-i âlem vergi cezası ile bu mesele de geçiştirilecek.
Dün olduğu gibi yarın da dileyen ev sahibi dilediği şahıs ya da şirkete mülkünü kiraya verebilecek. Hükûmetin vazifesi fiyat istikrarını sağlamak, halkın refah seviyesini yükseltmektir.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
Ev fiyatlarını artıranların başında ne yazık ki Toplu Konut İdaresi (TOKİ) ile Emlak Konut geliyor. Altpası ikmal edilmiş Hazine arazileri üzerine inşâ ettikleri en ucuz 3+1 dairenin fiyatı 1 milyon TL’den başlıyor.
Son birkaç yıla kadar yüzde 5-15 arasında değişen oranlarda artan kiralar ne oldu da yüzde 100’e varan oranlarda artıyor? Beş bakanlık bu sorunun cevabını bulabilirse kiralar da iniş yolculuğuna başlar.
TÜRKİYE BÜYÜRKEN, İNŞAAT KRİZE GİRDİ
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2022 yılı ilk üç aylık dönemine ait verilerine göre gayri safi yurt içi hasıla (GSYİH) yüzde 7,30 artarken, inşaat yüzde 7,20 daraldı.
Demirden hazır betona her kalemde inşaat maliyetleri yüzde 150’ye varan oranlarda arttı. Maliyet artışı işletme sermayesi ihtiyacını katladı. Zayıf halkalar elendiği için inşaatta arz inişe geçti. Sadece bu veri bile konut açığına bağlı fiyat artışına emare.
“Cambaza bak!” diyerek ne kiralar düşer ne de Venezuela ve Sri Lanka gibi müflis memleketlerin rekorlarına göz diken enflasyon. Türkiye’nin siyasî ve iktisadî iklimi değişmedikçe kiralar hâlihazırdaki seviyelerin de üzerine çıkacak.
Hülasa balık ne vakit kavağa çıkarsa kiralar da o gün düşer.
—————————————
İletişim için:
https://www.youtube.com/turhanbozkurt
Twitter: @turhanbozkurTV
https://www.facebook.com/TurhanBozkurt/
e-posta: [email protected]
