Karlov suikastı günü TRT’de yaşananlar ortaya çıktı

KRONOS 19 Temmuz 2019 GÜNDEM

Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Andrey Karlov, 19 Aralık 2016’da Mevlüt Mert Altıntaş ismindeki bir emniyet mensubu tarafından öldürülme görüntülerinin TRT’de yayınlanması kriz çıkardı.

Önce Gülen cemaati üyesi bir öğretmen olduğu öne sürülen Ş.S isimli kişi ile tetikçi Altıntaş arasında bir bağlantı olduğu iddia edildi. İddiya göre BTK uzman yardımcılığı sınavına giren Ş.S referans kısmına TRT’de görev yapan iki kişinin ismini yazdı. Ş.S’nin iki referansının da Gülen cemaatiyle ilişkisi olduğu iddiası savcılık soruşturmasında üzerinde durulan konulardan biri.

TRT BİR SERGİYİ NEDEN TAKİP ETTİ?

Independent Türkçe’nin haberine göre TRT, büyükelçiliklerin resmi etkinliklerini 3G yayın sistemiyle takip ediyor. Ancak resim sergisinin bu sistemle takip edilmesi çok olağan bir durum değil.

Bir gün sonra Türkiye ile Rusya arasında yapılacak Suriye zirvesiyle ilgili bir mesaj verme ihtimaline karşı resim sergisine 3G sistemi gönderildiği iddia ediliyor. Aslında bu sergi haberini TRT kendisi arayıp da bulmuş değil. Serginin haberinin yapılması talebi ilk olarak Rusya Büyükelçiliğinin basın sözcüsü İrina Kasımova’dan gelmiş. TRT’nin diplomasi muhabirine şifahen yapılan davet daha sonra TRT’ye e-postayla da yapılmış.

Büyükelçilikten resmi davet gidince bu serginin takip edilmesi TRT Haber tarafından gündeme alınmış.

O gün TRT’de yaşananlar Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın hazırladığı iddianamede kendine yer buldu.

3G FİKRİ NASIL ÇIKTI?
O gün Merkez Haberler Müdürü’nün izinli olduğu, TRT’de görevli editör serginin aktüel kamerayla takip edilebileceğini söylenmiş.

Bir gün sonra yapılan haber toplantısında ise etkinliğin 3G sistemiyle takip edilmesi kararı çıkmış. Etkinliği ekonomi alanında haberler yapan ve diplomasiyle ilgisi olmayan bir muhabir takip edecekmiş çünkü o gün tüm diplomasi muhabirleri ya izinliymiş ya da kendileri başka görevler yazılmış.

Suikastın yapıldığı yere giden muhabir ve kameraman 3G sisteminin kontrolünü yaparak kayıt almaya hazır hale getirmiş. Muhabir ve kameraman Karlov’un güncel bir açıklama yapmayacağı bilgisini alınca bunu merkeze iletmiş. Ancak “belki bir mesaj verilir” düşüncesiyle 3G sistemi kapatılmamış.

‘BİR KİŞİ VURULDU’
Karlov konuşma yaparken Altıntaş’ın kurşunlarının hedefi oldu. Tüm bunlar açık olan TRT 3G sistemi vasıtasıyla TRT sistemi tarafından kaydedildi. Merkezde görüntüleri otomasyon programına aktarmakla görevli olan personel, merkez haberler merkezini arayarak görüntüler arasında bir kişinin vurulduğuna dair görüntü olduğunu bildirmiş.

O akşam görevli editör, muhabir ve kurgucudan görüntülerin bulunmasını istemiş. Editör, iki muhabir ve bir kurgucu görüntüleri izlemiş. Vurulan kişinin Karlov olup olmadığından emin olmak için bu görüntü Whatsapp grubuna atılmış. Merkez Haberler Müdürü de olaydan haberdar edilmiş.

Muhabirin ve kurgucunun çalışması, editörün ve sonrasında müdürün onayı ile hazırlanan bu görüntüler 19:17:18 ve 19:18:07 itibariyle “s 19-12-16- rus büyükelçi vurulma anı”, “s 19-12-16- rus bakan sadece vurulma anı 20sn dsf” isimleriyle sisteme yüklenmiş.

GÖRÜNTÜLERİ SİSTEMDEN SİLİN TALİMATI
TRT Haber yöneticilerinden Kezban Bülbül, görüntüleri izledikten sonra dönemin TRT Haber ve Spor Daire Başkanı Yaşar Taşkın Koç ile görüştü ve görüntülerin sistemden silinmesi gerektiğine karar verilmiş.

Ancak 19:17:18’de otomasyon sistemine atılan bu görüntü sadece 20 saniye sonra TRT 1 Ana Haber Bülteni ekibinde görev yapan bir ismin talimatıyla sistemden alınarak işlenmeye başlanmış. Üzerine TRT logosu eklenen görüntüler 19:30’daki TRT 1 Ana Haber Bülteni’nde yayınlandı.

GÖRÜNTÜLER AVRUPA’YA NASIL ULAŞTI?
Görüntüler TRT 1 Ana Haber’de yayınlandıktan sonra 19:32 sıralarında TRT Kurumu ile Avrupa Yayın Birliği (EBU) arasındaki anlaşma gereğince Eurovision Görüntü-Haber Paylaşım Sistemi’ne yüklenmiş. Görüntüler, EBU üyesi Hollanda resmi TV kanalı Nos tarafından sistemden alınarak internet sitelerinden yayınlanmış.

Görüntülerin EBU’ya gönderildiğinin anlaşılması üzerine TRT yetkililerince EBU koordinatörleri ile iletişim kurmuş ve görüntüler geri çekilmiş. Buna rağmen görüntü yayılmıştı.

ERHAN ÇELİK’İN İFADESİ
Çelik’in ifadesi TRT Teftiş Kurulu tarafından yapılan idari soruşturma kapsamında da alındı. Çelik benzer ifadeleri TRT müfettişlerine de verdi.

İfadesinde 22 yıllık gazeteci olduğunu söyleyen Çelik, bu olayı farklı haber kanallarından son dakika olarak öğrendiğini söylemiş. Dönemin TRT Haber ve Spor Yayınları Dairesi Başkanı Yaşar Taşkın Koç’u telefon ile arayarak olayı haberleştirip haberleştiremeyeceklerini sorduğunu söyleyen Çelik onay aldıktan sonra haber yapmaya karar verdiğini ifade etmiş.

Görüntülerin, otomasyon sistemine ambargosuz olarak kaydedildiğini gördüğünü ve bu görüntülerin nereden ne şekilde temin edildiğini bilmediğini öne süren Çelik, görüntülerin sisteme atılması nedeniyle yeniden Haber ve Spor Yayınları Daire Başkanı’nı arama gereği duymadığını, bu sırada da canlı olarak bülteni sunmaya başladığını, 3-4 dakika sonra saldırıya ilişkin yayın yasağı bilgisinin tarafına ulaştığını, o dakikada yayını sonlandırarak normal haber akışına dönüş yaptıklarını anlatmış.

Çelik, TRT müfettişlerine şunları söylemiş,”Olayla ilgili haber yapılması, muhabirle bağlantı kurulması yönünde Ankara’dan onay verilmesi ve haber sistemine görüntünün Ankara haber merkezince yüklenmiş olması hususlarını da dikkate alarak haberin yapılması ve görüntülerin yayınlanması konusunda sakınca görmedim. Ankara’nın hazırladığı görüntülerin üstüne sadece TRT logosu indirilerek yayına verildi. Kurgu ekibi tarafından Ankara’nın hazırladığı klip esas alınarak kaç dosya oluşturulduğunu bilmiyorum. Logolu görüntü dışında başka bir görüntüyü yayında kullanmadık.”

“Olayı haber almam ile yayına çıkmam arasında çok kısa bir süre geçtiği. Kaotik bir ortam oluştu. Bu nedenle görüntüler ekrana getirildi. Daha geniş zamanın olması durumunda bu görüntüleri bu haliyle yayınlamayacağımı düşünüyorum, kısa süre içerisinde olayı tüm yönleri ile değerlendirme imkanım yoktu.”

Takip Et Google Haberler
Takip Et Instagram