Lise sondayken bir gemiyle Arjantin’e göç eden Anadolu Ermenisi eski hakem Hagop Arzumanian yaşamını yitirdi. Arzumanian 63 yıl aradan sonra geldiği Türkiye’de, “1948 yılında sizin benden daha iyi bildiğiniz malum sebeplerden göçtük buralara. Teferruata girmeyelim, anlayan anlar” demişti.
Aslen Yozgat Boğazlıyan kökenli olan eski futbol hakemi Hagop Arzumanian, 1948 yılında göç ettiği Arjantin’de yaşamını yitirdi. Lise son sınıfta okurken bir gemiyle çıktıkları yolculuğundan ardından 2011 yılında ilk kez Türkiye’ye gelen Arzumanian, kendi deyişiyle “teferruata” girmeye gerek görmediği “malum sebepten” göç ettiklerini açıklamıştı.
‘NİYE GİTTİĞİMİZİ SİZ BENDEN DANA İYİ BİLİRSİNİZ’
İstanbul Kurtuluş doğumlu Hagop Arzumanian, 2011 yılında Zaman gazetesine verdiği röportajda, 1915 tarihi için “o yıllar” demeyi tercih etmişti. Neden göç etmek zorunda kaldıklarının sorulmamasını isteyen Arzumanian, “Kurtuluşluyum ben. Anne baba Yozgat Boğazlıyan’lı. O yıllarda anamlar göç etmiş İstanbul’a. Ben burada doğdum, Getronagan okulunda tahsil gördüm. Esayan benim zamanımda ilkokuldu, ilk mezunlarındandım. Lise son sınıf talebesiyken 1948’de göç ettik Arjantin’e. Niye gittiğimizi siz benden dana iyi bilirsiniz” demişti.
‘SİZİN BURADA FİLM GİBİ GEÇİYOR HAYATINIZ, BİZİMSE BİR RESİM KALIYOR SON GÜNE AİT’
Memleketini çok değişmiş bulduğunu ifade eden Arzumanian, gurbette olmanın farkını, “Sizin burada film gibi geçiyor hayat, bizim hafızamızda ise resim olarak kalıyor. Son resim 1948’e ait” sözleriyle ifade etmişti. Arzumanian, “Geldim, eski arkadaşları buldum, boksör Garbis Zakaryan, doktor Aram Fındık, çocukluğumuzun geçtiği sokakları gezdik birlikte. Diyorum burada fırın vardı, çörekotlu ekmekler yapardı, yanında sinema, onun yanında dükkân. Şaşırıyorlar nasıl olup da hatırlayabildiğimi tüm bunları. Nasıl hatırlıyorum, biliyor musun? Sizin burada film gibi geçiyor hayatınız, bizimse bir resim kalıyor son güne ait. Hiç değişmiyor. Anlatabildim mi gurbette olmanın farkını?”
‘NASIL Kİ AGOP DİLAÇAR SİZİN LİSANINIZI YARATTIYSA…’
Arjantin’de tanıştığı Gülen cemaati mensuplarına 1915 ve sonrasında gayrimüslimlerin yaşadıklarını anlattığını söyleyen Arzumanian, “Tarihte ne olmuş bilmiyorlar. Açıkçası bu konuda cahiller. Ben anlatınca çok şaşırıyorlar. Diyorlar ki, amca biz bilmiyoruz hiç bunları. Ben de diyorum ki onlara, sizin tarihinizde pek çok sayfa eksik. Nasıl ki Agop Dilaçar sizin lisanınızı yarattıysa ve siz bunu bilmiyorsanız, işte tarihi de aynı şekilde bilmiyorsunuz. Anlatıyorum bazen olanları, onlar da dinliyorlar, şaşırıyorlar” ifadelerini kullanmıştı.
‘GEÇMİŞTEN BİR ŞEYLER ARIYORSANIZ GURBETTEKİLERE SORACAKSINIZ’
Arzumanian, “Siz geçmişten bir şeyler arıyorsanız, gurbettekilere soracaksınız. Her şeyi saklıyorum. Pasoları, tabakaları, biletleri… 48 yıl öncesine ait tren biletleri ve vapur tarifeleri var bende” demişti.
TÜRKÇE OLİMPİYATLARI VESİLESİYLE İSTANBUL’A GELMİŞTİ
Arzumanian, son olarak 2011 yılında Türkçe Olimpiyatları için Türkiye’ye gelmişti. Arjantin’de Gülen cemaati mensuplarıyla tanışıklığının ardından evindeki yüz yıllık seccade Fethullah Gülen’e kadar ulaşınca, Gülen de kolundaki saati Hagop Arzumanian’a hediye olarak göndermiş. Arzumanian, bu olaydan kısa bir süre sonra da davet edildiği Türkçe Olimpiyatları için, tam 63 yıl sonra doğduğu şehir olan İstanbul’a gelip hasret gidermişti.
