Emeklilikte yaşa takılanların (EYT) dilekçelerine cevap vermekte zorlanan Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) en fazla merak edilen sorulara tek tek cevap verdi.
“Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT)” diye bilinen 4,5 milyon kişiye kademeli olarak emeklilik hakkı tanıyan kanun, 3 Mart 2023 tarihinde yürürlüğe girdi.
Emeklilik işlemleri esnasında EYT’liler ile Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) memurları arasında tartışmaya varan ihtilaflar arttı.
İki haftada 1,3 milyon EYT’li emeklilik talebi ile e-Devlet ya da SGK müdürlükleri vasıtasıyla dilekçe verirken, memurların uygulamada farklı cevaplar verdiğine dair şikâyetler üzere SGK bir tebliğ yayımladı.
Tebliğ ile kimlerin EYT kanunundan faydalanıp emekli olabileceğine, kimlerin emekli olamayacağına açıklık getirildi. Genelgede 3 bin 600 şartı ve 3 Mart 2023 tarihinden itibaren aranacak şartlara dair belirsizlikler giderildi.
SSK MENSUBU KADINLAR VE ERKEKLER İÇİN EYT ŞARTLARI:
1) İlk işe giriş tarihi 8 Eylül 1999 ve öncesinde olan Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK) mensubu kadın çalışanlar; 20 çalışma yılını ve ilk sigortalı olduğu tarihe göre 5 bin ila 5 bin 975 prim günü doldurmaları şartı ile 3 Mart 2023 (bu tarih dâhil) tarihinden sonra müracaat etmeleri hâlinde emekli olabilecek.
2) SSK mensubu erkek çalışanlar ise 25 çalışma yılını ve ilk sigortalı oldukları tarihe göre 5 bin ila 5 bin 975 prim günü (uzun vadeli-yaşlılık, ölüm sigorta primi) doldurmaları hâlinde 3 Mart 2023 tarihinden sonra müracaat etmeleri hâlinde yaşa bakılmadan emekli olabilecek.
EYT İŞLEMLERİNDE ASKERLİK BORÇLANMASI
1) 23 Mayıs 2002 tarihi itibarıyla 2 yıl 11 ay hizmeti bulunan bir kadın memurun, toplam 22 çalışma yılı bulunuyor. Emekliye sevk edilen çalışana veya bu durumda en az 20 çalışma yılı olan çalışana 15 Nisan tarihinden itibaren emekli aylığı bağlanabilecek.
2) İlk sigortalı olduğu tarihten önce askere giden ve askerden sonra ilk kez sigortalı olanlar askerlik borçlanması yaparak, sigortalılık tarihini öne çekebilecek ve EYT’den emekli olabilecek.
3) Askerlik borçlanmasının sigortalılık tarihini öne çekmesi durumu, memurlarda farklı. Örneğin, 22 Ocak 2001 tarihinde memur olarak çalışmaya başlayan sigortalı, 1996-1997 yıllarında 18 ay askerlik yaptığında bu süreyi borçlanması halinde sigortalılık başlangıç tarihine öne çekmiyor, bu durumda EYT’den faydalanamıyor.
4) Örneğin, 25 Aralık 1999 tarihinde SSK’lı olarak çalışmaya başlayan ve bu tarihten önce 18 ay askerlik yapan bir kişi, 22 Haziran 2001 tarihinde memur statüsünde çalışmaya başlamışsa; askerlik borçlanması yapsa da ilk sigortalı tarih öne çekilemeyecek ve EYT’den faydalanamayacak.
MEMURLAR NASIL EMEKLİ OLACAK?
1) 8 Eylül 1999 tarihinden önce SSK’lı ya da Bağ-Kur’lu olarak çalışanlar, sonradan memur statüsünde çalışmaya devam ederlerse emekli olabilecek. Bu durumda 2008 yılı ekim ayından önce memur statüsünde çalışanlardan erkek çalışanlar 9 bin prim, kadın çalışanlar 7 bin 200 prim günü tamamlamaları hâlinde EYT’den emekli olabilecek.
2) 8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olup da 1 Haziran 2022 tarihi itibarıyla üç tam yıldan az hizmeti olan memur çalışanlardan erkekler 25 tam yıl, kadınlar 20 tam yıl çalışma şartını yerine getirmeleri halinde EYT’den yararlanabilecek.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
3) Memurlardan re’sen emekliye sevk edilen kadın ve erkek çalışanlar eğer 25 fiili hizmet yılını doldurmuşlarsa EYT’den faydalanıp, emekli aylığı alabilecek.
4) Örneğin, 22 Haziran 1978 doğumlu ve 23 Mayıs 2002 tarihi itibarıyla 6 yıl hizmeti bulunması sebebi ile 56 yaşa tabi bir erkek memur; toplam 26 çalışma yılı bulunmakta iken 30 Aralık 2022 tarihinde istifa ederek görevinden ayrılmış.
Bu kişi de EYT için başvurabilecek ve 1 Nisan itibarıyla da emekli aylığı bağlanacak.
3.600 PRİMİ GÜN İLE KISMÎ EMEKLİLİK
1) İlk işe giriş tarihi 8 Eylül 1999 ve öncesinde olan Bağ-Kur mensubu kadın sigortalılar 20 tam yılı (7 bin 200 prim gün), erkek sigortalılar ise 25 tam yılı (9 bin prim gün) doldurmaları hâlinde yaş şartı aranmadan EYT’den emekli olabilecek.
2) İlk işe giriş tarihi 8 Eylül 1999 ve öncesinde olan tarım işçileri, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3 bin 600 prim ödeme gün şartını yerine getirmeleri şartıyla 1 Mart 2023 tarihinden sonra müracaat etmeleri halinde EYT’den emekli olabilecek.
3) Örneğin, sigortalılık başlangıç tarihi 8 Haziran 1998 ve doğum tarihi 30 Temmuz 1980 olan kadın sigortalının 1998 yılında SSK’lı olarak 47 gün sigortalılığı bulunuyor.
4) 2002 ila 2023 yılı ocak 2023 ayı arasında Bağ-Kur’lu olarak çalışan sigortalının SSK ile Bağ-Kur’dan kaynaklı toplam 7 bin 457 prim günü bulunuyor.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
SGK tebliğini kaleme alan Hürriyet yazarı Noyan Doğan, bahsi geçen sigortalının 3 Mart 2023 tarihinden sonra müracaat etmesi hâlinde, son 7 yıllık hizmet süresi olan Bağ-Kur kapsamında, EYT’den emekli olabilecek ve emekli aylığı bağlanabileceğini vurguladı.
5) 9 Eylül 1999 öncesi sigortalı olan Emekli Sandığı’na bağlı memurlardan kadın memurlar 7 bin 200 prim gün sayısını, erkek memurlar da 9 bin prim günü tamamladıklarında düzenlemeden yararlanıp emekli olabilecekler.
