Google reklama boğuldu, artık her derde deva olmaktan çıktı

The Atlantic yazarı Charlie Warzel, birkaç hafta önce duş giderinden koyu renkli bir sıvının fışkırdığını görünce, akıllı telefona bağımlı herhangi bir kişinin yapacağı şeyi yaptı. Çılgınca Google’da derdine derman olarak bir şeyler bulmaya çalıştı ancak karşısında çıkan sayfaların çoğu alelacele oluşturulmuş, anlaşılmaz ifadelerle dolu, arama sonucunda görünmek için için stratejik bazı sözcüklerle renklendirilmiş, adı cafcaflı ama işe yaramaz web siteleriydi. Bulduğu hemen hemen her şey yararsızdı. Geriye tek seçenek kalmıştı. Eski usüle döndü, konunun uzmanı bir profesyonel çağırdı. Acilen gelen ekip, tıkanıklığı giderdi, ortalığı temizledi ancak Warzel’in, kafasındaki sorunlar bir türlü bitmedi. Google, artık derdimize deva olmaktan çıkmış mıydı?

HOMURTULAR 10 YILDIR VAR

Artık birçoğumuz günlük hayatta ortaya çıkan sıradan soruların çoğunu yanıtlamak için Google kullanıyoruz. Birçoklarına göre arama sonuçlarının ilk sayfası, son zamanlarda daha az tatmin edici cevaplarla karşılaşıyormuş hissi veriyor. Çoğu kişinin modern yaşamın vazgeçilmez bir aracı olarak gördüğü Google Search sonuçları artık eskisi gibi mutlu etmiyor. Son birkaç yıldır çeşitli forumlarda ve sosyal medya platformlarında insanlar Google’ın amiral gemisinin bozulduğunu iddia ediyor. Twitter’da veya Reddit’te ‘Google ölüyor’ diye arama yaparsanız, insanların taa 2012-23’ten beri bunun hakkında homurdandığını görebilirsiniz. Ancak son zamanlarda eleştiriler daha da arttı.

TECRÜBE ODAKLI ARAMA

Şubat ayında, Dmitri Brereton adlı bir mühendis, Google’ın arama motorunun bozulmasıyla ilgili bir blog yazısı yazdı ve ürünün sonuçlarının tatmin etmemesine batmasına ilişkin önde gelen teorileri bir araya getirdi. Gönderi hızla teknoloji forumlarının zirvesine çıktı ve Twitter’da geniş çapta paylaşıldı ve hatta Google Search yetkilileri açıklamalar yaparak, iddiaları reddetmeye çalıştılar. Brereton’un Google Search’ün çöküşüyle ​​ilgili en ilgi çekici argümanı, platformun bilgili kullanıcılarının artık arama çubuğuna içgüdüsel anahtar kelimeler yazıp ‘Enter’a basmamalarıydı. En iyi Google kullanıcıları, ürün incelemeleri ve ilginç tartışmalar arayanlar, ekranın üsteki yarısını kaplayan kurumsal arama sonuçları yığınını atlamak için bir takım hileler üretmişti. Brereton, ‘’Web’in çoğu artık güvenilemeyecek kadar gerçek dışı hale geldi. Bu nedenle Google kullanırken, arama terimlerinin arkasına pekçok insan ‘reddit’ kelimesini eklemeye başladı. Çünkü insanlar reklam değil, gerçek değerlendirmeler istiyor’’ yorumunda bulunuyor. Brereton, insanların Google aramalarında ‘reddit’ kelimesini her zamankinden daha fazla aradığını gösteren Google Trendler verilerini de aktarmayı ihmal etmedi.

KONUŞARAK ÇÖZÜM ARAYIŞI

Bir incelemeye ulaşmak için, pekçok reklamı ve algoritma hesaplarını alt üst etmek için, bir takım hileleri kullanan uzun ve saçma sayfaları atlamak için insanlar artık akıllı arama yapmayı tercih ediyor. Bunun yöntemi de, birbirleriyle tartışan ve etkileşime giren gerçek kişilerin referanslarıyla canlı ileti platformlarınu kullanmak. Bunların başında da, ‘Reddit’ geliyor.

YOLDA BİLGİ TOPLUYOR

Google kurulduğu 1998’den bu yana son derece başarılı mobil işletim sistemleri kurdu, dünyanın haritasını çıkardı, e-posta gönderme ve fotoğrafları depolama şeklimizi değiştirdi hatta kendi kendine giden arabalar üretmeye çalıştı. Örneğin bu metin, çok sayıda Google Arama sorgusu ve bazı Google Chrome taramaları yoluyla araştırıldı, bir Google dokümanında yazıldı ve Gmail aracılığıyla editöre gönderildi. Bu süreçlerde ‘şirket’ milyarlarca insan hakkında, çoğunlukla kullanıcıların farkında olmadığı bir şekilde, akıl almaz miktarda veri topluyor. Belki birçoklarınız çok şaşıracaksınız ama Google’ın ana şirketi Alphabet esas olarak bir reklamcılık şirketi. 2020’de şirket, toplam gelirinin yaklaşık yüzde 80’ini reklamlardan elde etti, bu rakam da 150 milyar dolar seviyesindeydi. Aslında teknoloji şirketlerinin ürünlerinin çoğu mesela haritalar, Gmail gibi ücretsiz hizmetler, devasa bir kişiselleştirilmiş reklamcılık işi için Truva atları rolünde. Ve sizinle ilgili toplanan bilgiler hakkında her şeyi başlatan o bir iki kelimelik ‘arama’dır.

RAKİPLERİNİ YOKETTİ

1990’ların ortalarında insanların hayatına giren İnternet bugüne kadar katlanarak büyüdü ve Google da onunla birlikte genişledi. Web’in en açgözlü, en sömürücü eğilimlerinden bazılarının ortaya çıkmasına yardımcı oldu. Ancak Google, amiral gemisi ürünü olan arama motorundan daha fazla bilgi elde etmek uğruna, kendi başarısının kurbanı olmaya başladı. Google 1997’de kullanıma sunulduğunda varolan arama motorları orta derecede faydalıydı ve o günlerde şimdi olduğundan çok daha fazla arama rekabeti vardı; Yahoo, Altavista ve Lycos popüler sitelerdi. Ancak Google, ‘PageRank’ sıralama algoritması, diğer arama motorlarında olmayan pekçok sorunu çözmeye yardımcı oldu. Google, belirli bir web sitesine işaret eden bağlantıların sayısını ve kalitesini sıralıyordu. Böylece basit bir anahtar kelime eşlemesi kullanmak yerine, en iyi sonuçların, diğer birçok yüksek kaliteli web sitesi tarafından bağlantı verilen web siteleri olacağını düşündü. Bu algoritma işe yaradı ve ortaya çıkar çıkmaz Google neredeyse büyülü gibi görünüyordu. Aradığınız bir şeyi yazdığınızda çıkan sonuçlar sanki sizin sezgilerini hissediyordu. Bu yöntem, hemen hemen tüm rakiplerini bitirdi. Rakipsiz kalan Google, artık bambaşka bir yöntem uyguluyor. Parayla sıralama belirliyor. Akıllı telefonunuzda bir ürün aramayı deneyin, sonuçta çıkanların sponsorlu bir bağlantı olduğunu anlamanız bir hayli zor olacaktır. Sonuçların arasından işinize yarayanı bulmak için 3-5 sayfa ilermeniz bile az geliyor artık. 2022’de internetin çoğu gibi, arama motorları temel olarak para kazanma odaklı çalışırken, yaptığını iddia ettiği işten bir hayli uzaklaşmış durumda.

GOOGLE’DA YUKARIDA ÇIKMA HİZMETİ

Google’ın sürekli güncellenen algoritmalarının mantığını sezebilen şirketler, aramada en yukarıda çıkarma garantili hizmetler satmaya başladı. Aramalarda üst sıralarda yer almak isteyenler de, bu şirketlere daha fazla para ödemeye… Artık, üst sıralarda çıkan sonuçların hiçbirisi Google’in ilk günlerindeki gibi ‘doğal’ ve ‘gerçek’ değil. Arama yapanlar, organik sonuçlar yerine kendi ürünlerine yönlendirmek amacıyla planlanmış bir takım algoritmalar soucunda ortaya çıkan sonuçları görüyor.

LEB DEMEDEN LEBLEBİYİ ANLAMA YOLUNDA

Şikayetler karşısında Google, ‘artificial intelligence’ (yapay zeka) kullanımını artırdığını ve böylelikle arayan kişinin ne yazdığını değil, aynı zamanda kişinin neye ulaşmaya çalıştığını da anlamaya yönelik adımlar attığını iddia etti. Sorgudan bir anlam çıkarmaya ve bu anlamla eşleştiğini düşündüğü sayfaları ortaya çıkarmaya çalıştığını savunuyor. Hedeflenen biraz bilimkurgu gibi görünüyor ve aslında ürkütücü duruyor. Sonuçta Google, bu tür teknolojiyi, insanları temel olarak amaçlanan aramalardan uzaklaştırmaya ve daha sık olarak kendi ürünlerine ve ücretli reklamlarına yönlendirmeye devam etmek için kullanıyor.

ARAMAYA HÜKMEDEN BİLGİYE HÜKMEDER

Google halen birçokları için yararlı, birçokları da sonuçlarının beş yıl öncesine göre daha kısır hissettirdiğini savunuyor. Google, 20 yıldan beri bilgiyi değerlendirme, işleme, erişme ve hatta bilgiyi tasarlama biçimimizi değiştirerek bizi yeniden yapılandırdı. Sosyal medyada örgütlenen çoğu insan bilgilerinin şişirilmiş, tekelci, gözetleyen teknoloji şirketleri tarafından aracılık edilmesini istemiyor, ancak aynı zamanda onlardan önceki bir zamana geri dönmek de istemiyorlar. İstedikleri ikisinin arasında birşey: Manipüle edilmemiş doğal arama sonuçları, bir takım hilelerle üst sıralarda sahte bilgilerin çıkmaması ve reklama kurban edilmiş sıralamalardan artık vazgeçilmesi.