Halk Sağlığı Uzmanları Derneği (HASUDER) koronavirüs (Covid-19) salgını sürecinde Türkiye’deki uluslararası göçmenler ve mültecilerle ilgili durum raporu hazırladı.
Raporda, Türkiye’de farklı hukuki statülerde yaklaşık 5,5 milyon mülteci ve uluslararası göçmen bulunduğu belirtildi. Türkiye’de mültecilere hizmet sunan 29 ilde toplam 180 Göçmen Sağlığı Merkezi (GSM) ve diğer illerde TSM bünyesinde Yabancı Uyruklular Poliklinikleri (YUP) bulunduğu kaydedildi.
Raporda, hastaların tanı, tedavi ve izolasyon sürecinde yaşanan sorunlar şöyle sıralandı:
– Kayıtsız/belgesiz göçmenlerin kayıt ve testlerini yapılması için HSYS ye “vatansız” girişi uygulaması başlatılmıştır. Ancak bu konuda yayımlanmış bir mevzuatın olmaması uygulamada farklılıklara yol açmakta, hastaların tespit ve izlenmesinde sorun yaratmaktadır.
– Kovid-19 pozitif çıkan “geçici koruma” altında ya da uluslararası koruma altındaki kişilerle dil bariyeri nedeni ile filyasyon çalışması öngörüldüğü şekilde yapılamamaktadır.
– Birçok kişinin beraber yaşadığı barınma koşularında gerekli hijyen koşullarının sağlanması ve uygun izolasyon mümkün olmamaktadır.
– Kovid-19 salgını başladıktan sonra göçmenler arasında işsizlik oranı artmıştır. Bu durum kişilerin öncelikle beslenme gibi temel hizmetlere ve sağlık hizmetlerine erişimini etkilemektedir.
– Genel sağlık sigortasından yararlanamayan kayıtsız/belgesiz göçmenlerin hastaneye kayıt aşamasında neler yapılacağı ile ilgili standart ve yazılı bir düzenleme olmaması nedeni ile sorun yaşanmaktadır. Bu kişilerin yatış gerektiren bir tedaviye ihtiyaçları merkezlerine uzak olması ve birçoğunun genel sağlık sigortası olmaması sağlık hizmetlerinden yararlanmalarını engellemektedir.
– GSM’lerinin sayısal olarak azlığı nedeniyle mültecilerin birinci basamak hizmet sunan GSM’lere ve rutin hizmetlere erişimi zorlaşmaktadır. Ayrıca, Kovid-19 şüphesiyle başvuranlar doğrudan hastaneye yönlendirildikleri için hastaneye ulaşımda toplu taşımayı kullanmak zorunda kalmaları mülteciler açısından risk oluşturmaktadır.
