Merkez Bankası’nın belirlediği politika faizi ile piyasa faizi arasındaki makasın açılmasından sonra kur cephesinde çoklu fiyat ortaya çıktı. Bankaların döviz kurları ile serbest piyasa arasında ciddi fark oluşurken, ekonomistler uyarıyor.
Merkez Bankası’nın (MB) politika faizi ile piyasaki faiz arasındaki makas açıldıkça, ekonomide ‘çifte kur durumu’ oluşmaya başladı. Bankaların döviz kurları ile serbest piyasadaki kur arasındaki fark giderek açılıyor. Ekonomistler ise ‘çifte kur’ konusunda uyarılarda bulunuyor: “İnsanlar bankadan para çekip Kapalıçarşıya gidiyor.”
Merkez Bankası’nın politika faizi yüzde 8,5. Ancak piyasadaki faizler bundan çok daha yüksek. Örneğin Türk Lirası mevduatın (32-91 gün) aldığı faiz ortalaması yüzde 28,10’a yükseldi. Bu oran en son 5 Aralık 2003’te aynı seviyedeydi. Kur korumalı mevduatta da faiz tavanı kalktı.
Döviz cephesinde de durum aynı. Merkez Bankası, ‘arka kapı’ satışlarıyla dövizi uzun süredir belli bir seviyede tutmaya çalışıyor. Ancak bu politika da ikili bir durum yarattı. Örneğin Kapalıçarşı’daki döviz fiyatıyla, Merkez Bankası’nın ilan ettiği faiz arasında farklar var.
‘UMUYORUM BİR YERDE LASTİK PATLAMAZ’
Ekonomi gazetesinin yayınında Hakan Güldağ’la gündemi değerlendiren ekonomist Ali Ağaoğlu, çift kur durumuna gelindiğini söyledi: “Yani bir tabela ve ‘iş gören faizi’ vardı şimdi tabela kuru ve ‘iş gören’ kur diye farklı bir kur ortaya çıkıyor. Döviz almak zorunda olan şirketler de banka ne derse onu veriyor. Bankalar da satmak istemedikleri için, satmak zorunda kaldıkları için yeniden kapatabilecekleri bir orandan teklif etmek zorunda kalıyorlar. O da makası açıyor. Makas açıldığında yine karar verme problemi ortaya çıkıyor. Merkez Bankası adımlar atıyor ama herkese ulaşmasında sorun var. Sıkışıklık en az seçime kadar devam edecek. Umuyorum bir yerde lastik patlamaz.”
Kapalıçarşıda şu an DOLAR alış-satış şu şekilde.
İki Kur oluştu. Biri Banka ekranlarında gördüğünüz Kur biri de Kapalıçarşı.
Satmak isteseniz Bankada 19.30-19.40’a satıyorsunuz. Kapalıçarşı da 19.97
BU sürdürülebilir mi? İnsanlar bankadan para çekip Kapalıçarşıya gidiyor 🤦♂️🤦♂️ pic.twitter.com/S4XLcyEOKm
— Özgür Demirtaş (@ProfDemirtas) April 17, 2023
‘İNSANLAR BANKADAN PARA ÇEKİP KAPALIÇARŞI’YA GİDİYOR’
Sabancı Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Özgür Demirtaş da “çifte kur” durumuna dikkat çeken sosyal medya paylaşımlarında bulundu. Kapalıçarşıda dolar satış ekranını gösteren Demirtaş, “İki Kur oluştu. Biri Banka ekranlarında gördüğünüz Kur biri de Kapalıçarşı. Satmak isteseniz Bankada 19.30-19.40’a satıyorsunuz. Kapalıçarşı da 19.97. BU sürdürülebilir mi? İnsanlar bankadan para çekip Kapalıçarşı’ya gidiyor” diye yazdı.
Demirtaş ayrıca, “Yetkililerin bu konuya eğilmesini dilerim. Bu fark sürdürülebilir değil” uyarısında da bulundu.
