Doların faizi artarken, Türkiye gibi gelişen ekonomilerin döviz rezervleri eriyor. Parasını muhafaza etmek için en fazla doları hangi merkez bankası bozdurdu?
Amerikan Merkez Bankası (Fed) enflasyonu düşürmek için politika faizini yüzde 0,25’ten yüzde 3,25’e yükselterek, dolar vanasını kısmaya devam ediyor. Yıl sonuna kadar faizin yüzde 4’ü geçebileceği belirtilirken, 2022 yılında dünyada döviz rezervleri 1 trilyon dolar azaldı.
Fed’in vanayı kısması Amerikan Doları’nın euro, sterlin, yen ve frank gibi önde gelen para birimlerine mukabil değerini gösteren Dolar Endeksi (DXY) son 20 yılın en yüksek seviyesi kabul edilen 114’e kadar yükseldi.
Dolardaki sert yükseliş Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin para birimlerinde değer kaybına yol açarken, merkez bankaları kendi para birimini korumak için dolar satıyor.
DÖVİZ MÜDAHALESİNDE HİNDİSTAN İLK SIRADA
Dolar değer kazandıkça diğer ülkelerin para birimlerinden müteşekkil rezervlerin dolar bazında değeri de azaldı. Ancak küresel rezervlerde yaşanan azalışta, artan sayıda merkez bankasının para birimlerini savunmak için piyasaya müdahale etmesinin de kayda değer bir etkisi oldu.
Hindistan’ın döviz rezervi 2022 yılında 96 milyar dolar azalarak, 538 milyar dolara indi. Hindistan Merkez Bankası mali yıl içindeki azalışın yüzde 67’lik kısmının değerleme değişimlerinden kaynaklandığına işaret etti. Başka bir ifade ile kalan oran döviz müdahaleleri sebebiyle elden çıkarıldı.
“ALARM ZİLLERİ DAHA HIZLI ÇALACAK”
Hint Rupisi 2022’nin ilk 9 ayında dolara karşı yüzde 9 oranında değer kaybederken, eylül en fazla değer kaybına sahne oldu.
Japonya da eylül ayında para birimi yene destek olmak için yaklaşık 20 milyar dolar harcadı. Söz konusu tutar Japonya Merkez Bankası’nın 1998’den bu yana ilk müdahalesi oldu.
Japonya’daki rezerv azalışının yüzde 19’u döviz satışından geldi. Çekya’daki müdahaleler ülke rezervini şubat seviyesinden yüzde 19 aşağı taşıdı.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
Merk Investments’ten Axel Merk döviz rezervlerindeki erimeyi “sıkıntıların başlangıcı” diye nitelendirdi ve ekledi: “Çatlaklar görünmeye başladı. Alarm zilleri daha hızlı çalacak.”
Merkez Bankası’nın (TCMB) brüt döviz rezervleri 114 milyar dolardan 111 milyar dolara gerilerken, Rusya’nın nükleer enerji devi Rosatom’un Mersin Akkuyu’da inşâ ettiği nükleer santral için 15 milyar doları Türkiye’ye getirmesi döviz rezervlerindeki erimeyi bir nebze durdurmuştu.
Rezervler 98 milyar dolardan 114 milyar doların üzerine çıkmıştı.
