Türkiye'de milli gelirden çalışanların aldığı pay giderek azalırken, dolar bazında sadece 2020 yılında kişi başına gelir 9 bin doların altına indi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre milli gelir 2021 yılı nisan-mayıs-haziran döneminde (2’nci çeyrek) yüzde 21,7 artarken, çalışanların büyümeden aldığı payın yüzde 37’den yüzde 32’ye gerilemesi dikkati çekti.
Türkiye’de kişi başına düşen milli gelir (GSYİH), 2020 yılında cari fiyatlarla 60 bin 525 liraya yükseldi. Ancak döviz cinsinden gelir 8 bin 597 Amerikan Doları’na geriledi. Geçen yıl kişi başına düşen milli gelir Türk lirası bazında 8 bin 238 lira artarken, dolar bazında 611 dolar azaldı. Kişi başına gelir 2013 yılında 12 bin 480 dolara kadar yükselmişti.
MİLLİ GELİR TL OLARAK YÜZDE 17 ARTTI
TÜİK’in Yıllık Gayrisafi Yurt İçi Hasıla-2020 verilerine göre bağımsız yıllık gayrisafi yurt içi hasıla (GSYİH), zincirlenmiş hacim endeksiyle 2020 yılında, bir önceki yıla göre yüzde 1,8 arttı.
Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYİH, 2020 yılında bir önceki yıla göre yüzde 16,9 artarak 5 trilyon 46 milyar 883 milyon lira oldu. Milli gelirde en yüksek payı 2020 yılında yüzde 19,1 ile imalat sanayi aldı. İmalatı, yüzde 12,4 ile toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı ve yüzde 7,9 ile ulaştırma ve depolama sektörü takip etti.
Kişi başına milli gelir 2019 yılında Türk Lirası bazında 52 bin 287 lira, dolar bazında ise 9 bin 208 düzeyinde açıklanmıştı.
Finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 23,4 ile en çok büyüyen sektör olurken, kültür, sanat, eğlence, dinlence ve spor yüzde 16,7 ve bilgi ve iletişim yüzde 14,4 büyüdü.
TÜKETİM HARCAMALARI BÜYÜMEYİ SIRTLADI
Konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri yüzde 35,3, hane halklarının işverenler olarak faaliyetleri yüzde 28,4, idari ve destek hizmetleri faaliyetleri ise yüzde 10,5 ile en çok küçülen sektörler olarak belirlendi.
Yerleşik hane halkı tüketim harcamalarının cari değerlerle GSYİH içindeki payı yüzde 56,4 oldu. Hane halkı harcamalarında en yüksek payı alan harcama grupları sırasıyla, yüzde 24,2 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 15,3 ile ulaştırma ve yüzde 15,1 ile konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar olarak gerçekleşti.
Devletin nihai tüketim harcamalarının GSYİH içindeki payı 2020 yılında yüzde 15,2 olurken, gayrisafi sabit sermaye oluşumunun payı yüzde 27,4 olarak gerçekleşti.
Bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre, devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 2,2 artarken, gayrisafi sabit sermaye oluşumu ise yüzde 7,2 arttı.
İTHALATIN PAYI İHRACATTAN DAHA FAZLA
Mal ve hizmet ithalatı 2020 yılında zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 7,6 artarken, ihracatı ise yüzde 14,8 azaldı. Harcama yöntemine göre cari GSYİH ana bileşenleri içerisinde toplam mal ve hizmet ihracatının payı yüzde 28,7, ithalatın payı ise yüzde 32,5 oldu.
Gelir yöntemiyle gayrisafi yurt içi hasıla hesaplamalarına göre işgücü ödemeleri, 2020 yılında bir önceki yıla göre yüzde 9,6 artarken, brüt işletme artığı/karma gelir yüzde 19,5 yükseldi. İşgücü ödemelerinin gayrisafi katma değer içindeki payı yüzde 33,1 olarak belirlendi.
Bu haberler de ilginizi çekebilir:
İşgücüne yapılan ödemelerin cari gayrisafi katma değer içindeki payı ise 2019 yılında yüzde 34,8 iken bu oran 2020 yılında yüzde 33,1 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı da 2019 yılında yüzde 47,4 iken 2020 yılında yüzde 49,3 olarak gerçekleşti.
