Uzun bir bekleyişin arından İngiltere'nin Brexit referandumuna Rus müdahalesi iddiasını içeren Rus Raporu'nun bugün Londra'da kamuoyuna açıklanması bekleniyor. Uzmanlar, Ruslarla Muhafazakâr parti arasındaki ilişkinin açıklanmayacağını düşünüyor.
Rusya’nın İngiltere’de yapılan Brexit referandumuna müdahale ettiği iddialarıyla ilgili İngiliz parlamentosunun İstihbarat ve Güvenlik Komisyonu’nun hazırladığı raporun bugün açıklaması bekleniyor.
Rusya’nın İngiltere siyasetine müdahalesi iddiaları İstihbarat ve Güvenlik Komisyonu tarafından araştırılmış ve rapor, dönemin Komisyon Başkanı Başsavcı Dominic Grieve tarafından 17 Ekim 2019’da Downing Street’e sunulmuştu. Grieve, raporun İngiltere Başbakanı Johnson’a gönderildiğini, normalde işlemlerin on gün kadar sürdüğünü açıklamıştı ama o zamandan bu zamana kadar rapor henüz açılanmadı.
Bu iddialara yaklaşık iki yıldır İngiltere gündeminden düşmedi. Aralarında İngiliz istihbarat örgütü MI6’nın Moskova’da yıllarca görev alan en iyi istihbaratçılarından Christopher Steele gibi üst düzey isimlerin bulunduğu pek çok uzman, iki yıldır şu soruyu soruyordu: “İngiltere ve AB arasındaki çatışmayı artırmak için Ruslar finansal destek sağlayarak Brexit referandumuna müdahale mi etti?”
Uzmanlar, Rusya’dan gelen gizli paranın Brexit referandumunda çok önemli bir rol oynamış olabileceğini belirtiliyor. Brexit yanlısı “Vote Leave” (Ayrılığı Oyla) kampanyasını 8 milyon sterlinle destekleyen işadamı Arron Banks, bu paranın Rusya’dan geldiğine dair iddiaları hiçbir zaman yalanlayamadı. Ancak Ulusal Suç Ajansı, Banks hakkında açılan soruşturmayı kapatsa da Banks’ın referandum öncesi ve sonrasında Rusya Büyükelçisi Alexander Jakowenko ve Rus yatırımcılarla bir araya geldiği ortaya çıktı.
Dokuz ay önce Başbakanlığa raporu sunan Başsavcı Grieve, raporun açıklanacak bölümlerinin Rusya’nın Brexit referandumuna müdahalesi konusunda yeterli bilgiyi içermeyeceğine inanıyor.
Raporun bazı bölümlerinin Johnson ve Muhafazakâr Parti için daha hassas detaylar içerdiği belirtiliyor. Nitekim İngiliz medyası yıllardır, Londra’daki Ruslar ile Muhafazakâr Parti arasında özel bir yakınlık olduğunu bildiriyor. Örneğin Rus uzman ve “Guardian” muhabiri Luke Harding, Başbakan Johnson’un seçim zaferinden sonra ilk gezisinde Rus yatırımcı Evgeny Lebedev’in ev sahipliğinde düzenlenen bir partiye gitmesinin tesadüf olmadığını düşünüyor.
Diğer taraftan Londra’da yaşayan Rusların Muhafazakâr Parti’ye yüklü miktarda bağış yaptığı biliniyor. Örneğin, Rusya eski Maliye Bakanı Lubow Chernukhin’in karısı, 2013’te Boris Johnson ile tenis maçı yapmak için 160 bin sterlin bağışta bulunmuştu. Guardian’a göre, Chernukin o zamandan bu yana geçen 7 yılda Muhafazakâr Parti’ye 1,6 milyon sterlin bağışta bulundu.
Rusya uzman Edward Lucas da Londra’nın, Rusya dışında ruble için en büyük karapara aklama merkezi olduğunu savunuyor. Lucas, Putin’in Batı politikacılarını potansiyel olarak açgözlü ve yozlaşmış olarak sunduğunu, bunun da onun açısından kısmi bir zafer olduğunu belirterek “Putin’in ana hedefi, Batı’nın ahlaki üstünlüğünü kademeli olarak zayıflatmak için batı demokrasilerine olan güveni yok etmek. Bu şekilde başarılı oluyor” diyor.
Bu nedenle bugün Rusya Raporu’nun yayınlanması, sansasyonel ayrıntılar kamuoyundan saklansa bile önemli bir adım olarak görülüyor. Lucas, raporun yolsuzluğa ışık tutacağına inanıyor.
