Birleşmiş Milletler Keyfi Tutuklamalar Çalışma Grubu, Türkiye'de 15 Temmuz'dan sonra tutuklanan 43 başvurucunun, hukuka aykırı bir şekilde tutuklandığını ve delillerin somut olmadığını belirterek, hak ihlali kararı verdi.
15 Temmuz darbe girişiminden sonra tutuklanan 43 kişinin dosyasını inceleyen Birleşmiş Milletler (BM) Keyfi Tutuklamalar Çalışma Grubu, Türkiye’den yapılan başvuruları acil eylem prosedürü ile işleme alarak, Ankara’nın Uluslararası Siyasal ve Medeni Haklar Sözleşmesi’ni ihlal ettiğine hükmetti.
Türkiye hükümetine hitaben hazırlanan raporda, darbe girişiminin güvenlik güçlerince yapılmasına rağmen hemen ardından, aralarında akademisyen, doktor ve hakimlerin de olduğu binlerce kişinin silahlı terör örgütüne üye olma suçlamasıyla tasfiye edildiği ve gözaltına alındığı yazıldı.
Türkiye hükümetine 10 Kasım’da bir mektup yollayan Çalışma Grubu, Ankara’dan iki ay içinde konuya ilişkin açıklama yapmasını istemişti. Sürenin dolması üzerine Çalışma Grubu’nun raporu ile Ankara’nın yanıtı kamuoyuyla paylaşıldı.
Çalışma Grubu 43 kişi için, daha önce verilen emsal kararlar ışığında, bu kişilerin adli işlemleri boyunca söz konusu sözleşmenin işkence ve kötü muamele yasağı, kişi özgürlüğü ve güvenlik hakkı, adil yargılanma hakkı, ifade özgürlüğü ve örgütlenme hakkını kapsayan maddelere aykırı davranıldığını tespit etti.
AVUKAT HAKKININ ENGELLENMESİNDEN SAVUNMANIN KISITLANMASINA KADAR İHLALLER DİZİSİ
Euronews’te yer alan habere göre, arama izni veya celp olmadan evlere baskın düzenlendiğini ve kişilerin keyfi gözaltına alındığını yazan Çalışma Grubu, gözaltı kararları çıkarılması halindeyse şüphelilere yöneltilen suçlamaların somut delillere dayanmadığını kaydetti.
Bu haber de ilginizi çekebilir:
İncelemeler sonucunda, raporda adı geçenlerin avukatla görüşme haklarının kısıtlanması, istedikleri avukat yerine barodan avukatın atanması, avukatla görüşmelerin kayıt altında gerçekleşmesi, yine avukat hakkının geçerli bir neden olmaksızın reddedilmesi, savunma için yeterli zamanın ve şartların başvuruculara tanınmaması emsal kararlarda birçok kez hükmedildiği üzere, Uluslararası Siyasal ve Medeni Haklar Sözleşmesi’nin 14’üncü Maddesinin ihlali olarak görüldü.
Çalışma Grubu, OHAL döneminde gözaltı süresinin toplu halde ve kalabalık ortamlarda geçirilmesini, temel ihtiyaçların karşılanmasında sıkıntıların yaşanmasını 7’nci Maddeye aykırı buldu.
SUNULAN DELİLLER HUKUKA AYKIRI
Hüküm giyenlerin örgüt üyelüğünün ByLock kullanmak, Bank Asya’da hesap açmak, Zaman gazetesine abone olmak, çocuklarını Gülen cemaatinin okullarına göndermek gibi delillerle saptanmasının hukuka aykırı olduğunu kaydeden uzmanlar, bu tür faaliyetlerin suç teşkil etmediğinin aksine Kişisel ve Siyasi Haklar Uluslararası Sözleşmesiyle koruma altına alınan haklar olduğunun altını çizdi.
ALİ ÜNAL, FURKAN ÇETİNKAYA, HAMİLE TUTUKLULAR…
Ankara’ya gönderilen raporda, söz konusu kişilerin yargılanma süreçlerine dair ayrıntıların yanı sıra tutuklu hamile veya çocuklu kadınların durumu ile ilgili bir dizi soruya da cevap istendi.
BM makamlarının hak ihlali tespitinde bulunduğu başvurucular arasında kapatılan Zaman Gazetesi yazarlarından Ali Ünal, Fethullah Gülen’in avukatı Nurullah Albayrak, sokak eylemleriyle gündeme gelen Melek Çetinkaya’nın oğlu Harbiyeli Furkan Çetinkaya ile hamile ya da yeni doğum yapmış birçok tutuklu da yer alıyor.
